Cuộc thanh trừng quyền lực khốc liệt ở Triều Tiên

            * KHÁNH AN

Nhà lãnh đạo Kim Jong Un thiết lập thời đại của mình bằng những chính sách cải cách, thay thế các quan chức lãnh đạo cấp cao già và cũ bằng những người trẻ tuổi thân cận nhằm củng cố quyền lực.

Ngày 9/12, Hãng thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) đưa tin, Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng Lao động Triều Tiên đã tiến hành một cuộc họp mở rộng ngày 8/12 và thông qua quyết định tước bỏ tất cả các chức vụ, chức danh và khai trừ khỏi đảng đối với ông Jang Song Thaek, chú dượng của nhà lãnh đạo Kim Jong Un.

Đây được cho là biến động chính trị lớn nhất kể từ sau khi ông Kim Jong Un lên nắm quyền, bởi ông Jang Song-thaek được biết đến là nhân vật quyền lực số hai ở quốc gia này.  Theo KCNA, ông Jang đã phạm tội "chống phá đảng và phản cách mạng." Tin của KCNA nêu rõ: "Jang Song Thaek và phe nhóm của ông ta đã phạm những tội ngoài sức tưởng tượng và đã gây phương hại nghiêm trọng cho đảng và cách mạng." Các tội danh của Jang Song Thaek gồm lạm dụng quyền hạn; cản trở nghiêm trọng vai trò của chính phủ bằng việc kiểm soát các khu vực kinh tế quan trọng; bị cáo buộc sai phạm trong quản lý và tham nhũng; quan hệ bất chính và có lối sống sa đọa. Ông Jang cũng bị cáo buộc "kết bè phái trong đảng," vi phạm các điều lệ của Đảng Lao động Triều Tiên và không chấp hành "mệnh lệnh của chỉ huy tối cao của Quân đội Nhân dân Triều Tiên." Các hình ảnh của ông Jang Song Thaek trong một bộ phim tài liệu mới đây của Triều Tiên đã bị xóa hết.

Trong cuộc thanh trừng lần này, ngoài ông Jang, theo nguồn tin tình báo Hàn Quốc, hai phụ tá thân cận của ông ta cũng bị xử bắn công khai bởi tội danh chống phá đảng, tham nhũng. 

Thông tin của KCNA đã khẳng định tính xác thực của những tin tức tình báo Hàn Quốc mấy ngày qua cho rằng ông Jang bị cách chức trong một cuộc thanh trừng quyền lực khốc liệt ở Triều Tiên.

Tuy nhiên, có một lý do quan trọng ẩn giấu đằng sau tất cả những lời buộc tội, đó là một trợ lý thân cận của ông Jang Song-thaek, người nắm nhiều bí mật động trời của "cung đình" Kim Jong Un, theo tin tình báo Hàn Quốc, hai tháng trước đã chạy sang hàng ngũ Seoul.

Thời đại Kim Jong Un

Như vậy, từ thời điểm này, ông Kim Jong Un sẽ điều hành đất nước mà không cần có sự trợ giúp của nhân vật vốn từ lâu được coi là người thầy, người cố vấn đầy kinh nghiệm khi nhà lãnh đạo trẻ lên nắm quyền sau cái chết của người cha Kim Jong Il cách đây hai năm.

Giới quan sát cho rằng, việc gạt bỏ nhân vật nhiếp chính Jang Song Thaek cho thấy nhà lãnh đạo trẻ ngày càng tự tin và độc lập trong các chính sách cải cách, cải tổ cả về kinh tế, chính trị của mình. Sự “cao tay” của Kim Jong Un còn được thể hiện khi đúng vào thời điểm các tin tức tình báo Hàn Quốc đề cập đến việc “phế truất” ông Jang, nhà lãnh đạo Kim Jong Un dường như cũng rút khỏi Bình Nhưỡng để “náu mình” trong một căn cứ quân sự gần biên giới với Trung Quốc. Sự kiện này nó thấy sự chuẩn bị chu toàn những tình huống bất trắc có thể xảy ra bởi ông Jang không phải là một nhân vật tầm thường. Ông ta là Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương, trong những năm nắm quyền, Jang Song Thaek như tướng quân nắm giữ đội “cấm vệ quân” ngay sát chân “thiên tử”. Một khi vị tướng quân bị khép tội, việc xảy ra bạo động hoặc đảo chính tại Bình Nhưỡng là rất có khả năng.

Vụ việc Jang Song Thaek là lớn nhất và cũng là mới nhất trong liên tiếp các vụ thanh trừng quyền lực của nhà lãnh đạo trẻ trong 2 năm qua.

Theo Bộ Thống nhất Hàn Quốc, từ khi lên nắm quyền, Kim Jong Un đã thay thế 97/218 quan chức hàng đầu ở Triều Tiên, bao gồm các lãnh đạo đảng, bộ trưởng, quan chức quốc phòng cấp cao... 44% chỉ huy trong quân đội bị thay thế, chủ yếu là bởi những nhân vật trẻ tuổi hơn, trong độ tuổi 50 - 60.

Hàng loạt các nhân vật kì cựu, thân cận với lãnh đạo quá cố Kim Jong Il và đóng vai trò hậu thuẫn trong quá trình chuyển giao quyền lực cho nhà lãnh đạo trẻ cũng không phải là ngoại lệ. Với việc phế truất Jang Song Thaek, hiện chỉ còn một quan chức cấp cao duy nhất vẫn còn tại vị từ thời nhà lãnh đạo Kim Jong Il trong chính quyền Kim Jong Un. Đó là Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị quân đội Triều Tiên Choe Ryong Hae.

Theo Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Ryoo Kihl-jae, ông Kim Jong Un dường như đã thành công trong việc "kết thúc kỉ nguyên Kim Jong Il và bắt đầu thời đại của chính mình.

Cải cách kinh tế sẽ bị ảnh hưởng?

Giới quan sát cho rằng việc gạt bỏ Jang Song Thaek là dấu hiệu cho thấy ông Kim Jong Un ngày càng thâu tóm quyền lực của mình nhưng liệu những cải cách kinh tế có bị dang dở bởi ông Jang được cho là người đi đầu trong việc theo đuổi mô hình cải cách kinh tế kiểu Trung Quốc ở Triều Tiên. Ông Jang cũng có quan hệ chặt chẽ với phía Trung Quốc, nhà hỗ trợ chính và đối tác kinh tế quan trọng nhất của Triều Tiên.

Theo Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Ryoo Kihl-jae một số huyện kinh tế đặc biệt của Triều Tiên hay các đặc khu kinh tế như Hwanggumpyong và Rason sẽ bị ảnh hưởng vì vai trò của Jang Song Thaek trong quá trình sáng tạo các chương trình cải cách kinh tế tại đây là rất lớn.

Hoạt động tại Ủy ban Đầu tư và các công ty liên doanh của Triều Tiên cũng rất có thể sẽ bị ảnh hưởng và tác động tới các chương trình hợp tác kinh tế với các công ty nước ngoài, như vấn đề đưa lao động Triều Tiên ra nước ngoài.

Cho Bong-hyun, một nhà phân tích tại Viện nghiên cứu kinh tế IBK, cho biết có một số dự án chung mà Trung Quốc đồng ý đẩy mạnh ở Triều Tiên bởi vì họ tin tưởng Jang Song Thaek.

Ngoài ảnh hưởng kinh tế, cả Hàn Quốc và Nhật Bản thời gian qua đều theo dõi sát sao những diễn biến ở Triều Tiên bởi lo ngại việc gạt bỏ một nhân vật quyền lực như Jang Song Thaek có thể gây tâm lý kích động và bất ổn trong quân đội Triều Tiên và ảnh hưởng đến tương lai của cả bán đảo Triều Tiên./.

K.H  (TQO)

----------------