Translate

Trang BVB1

Thứ Ba, 8 tháng 4, 2014

VẼ LẠI CHÂN DUNG CỤ TỔ

 
  *  Ghi chép - MINH TÂM
             Tiết thanh minh năm ngoái, sau khi đi tảo mộ, cả họ tập trung về nhà từ đường tế lễ rồi ăn cỗ. Mới hai ba tuần rượu, thì từ mâm dưới, một thanh niên đứng lên nói dõng dạc:
           - Thưa các cụ,các ông, các bà !  Cháu xin có một đề nghị  ạ!
Mọi người đang ăn uống bỗng dừng cả lại. Tiếng chống đũa, đặt bát xuống mâm rào rào. Bao nhiêu  cặp mắt  đổ dồn về phía  người  thanh niên cao lớn khoảng  ngoài   ba  chục tuổi,  mặc  quần Jean ,  áo thun  , mặt đầy đặn  , đôi mắt sáng, nhìn có vẻ thông minh .
            Bác cả  Quyền hỏi người ngồi bên cạnh:
            - Con cháu nhà ai thế?
             Người ngồi bên cạnh khum hai  bàn tay làm loa , kề sát  vào tai bác  cả Quyền nói nhỏ:
            - Dạ, nó là thằng  Tuất, con  ông  Khán  Nhãn, cháu cụ  Nhỡn xóm Dè!
            - Nó làm công tác gì?
            - Dạ, đi  xuất khẩu lao động  về ,  vào Nam làm ăn, lấy vợ con trong đó.
            Bác cả Quyền nhìn người thanh niên từ đầu đến chân , rổi dõng dạc hỏi :
            - Cháu Tuất có kiến nghị gì , cứ nói!
            Tuất quay lên mâm trên , chắp hai  tay  vái  một vái, rồi từ tốn  nói:
            - Dạ, cháu đề nghị  họ  ta vẽ lại bức chân dung cụ Tổ ạ!
            Khuôn mặt  bác  cả Quyền bỗng dài ra  như trái mướp  và  hưng hửng đỏ. Bác  dằn giọng:
           - Anh  nói gì ?
           Tuất  tưởng bác  cả Quyền  không nghe rõ,   bước lên  vài bước, nói rành mạch từng lời:
           - Dạ thưa ông cả! Cháu -đề- nghi- họ-ta-vẽ -lại -bức- chân- dung- cụ -Tổ ạ!
           - Láo!
           Bác cả Quyền  giẫy nảy như đĩa phải vôi, khuôn mặt  mướp tái mét như  mào gà bị cắt tiết. Tuất không  để ý, vẫn nói tiếp:
           - Và sửa lại tiểu sử cụ trong gia phả ạ!
           - Câm miệng lại!
           Bác cả Quyền  ném  đôi đũa xuống mâm , chỉ tay vào mặt Tuất :
           - Thằng ranh kia , tại sao mày dám  xúc phạm tổ tiên như vậy hả ? Ai cho phép mày vẽ lại chân dung cụ Tổ? Ai cho phép mày viết lại tiểu sử cụ?
            Như có cục nam châm  hút tất cả các cặp mắt  vào bức chân dung cụ Tổ trong khung gỗ sơn son thiếp vàng trên bàn thờ.  Cụ mặc áo the , ngực đeo thẻ  ngà, huân chương, đầu đội khăn xếp ,chân đi hài . Một tay cụ đặt lên   thành ghế  chạm đầu rồng , một tay đặt trên mặt bàn khảm trai  cạnh   chồng sách  và  ống bút nghiên mực.  Khuôn mặt cụ vuông vức,  vừng trán cao , đôi mắt sáng,  hai đường pháp quyền  mở  rộng .  Nhìn cụ như một trí giả, một quan trường  đĩnh độ oai  nghiêm.
               Một người đứng lên hỏi Tuất:
               - Bức chân dung cụ Tổ đẹp thế kia tại  sao phải vẽ lại?
               Tuất  phô hàm răng  hô  vàng khói thuốc lá :
               - Ông tổ họ ta  mồ côi cha mẹ, lúc nhỏ phải ra chợ xách điếu  xin ăn,  lớn lên làm  nghề đóng cối xay lúa , vác dùi đục đi kiếm cơm thiên hạ, có được học hành đâu mà ngồi trước  sách vở nghiên bút như một nhà trí thức thế kia?  Cụ suốt đời là dân đen  có được làm quan ngày nào mà đeo thẻ bài ngà? Có tham gia kháng chiến ngày nào mà đeo huân chương?
              - Câm miệng lại! Bác cả Quyền quát.
              Tuất vẫn nói:
              - Cụ đông con, rất nghèo , bốn  chục tuổi  còn  phải đi đóng cối thuê ,  làm gì có áo the, khăn nhiễu  ngồi trên ngai vàng như vua chúa ?
              Mấy vị chức sắc trong họ nhao nhao phản đối Tuất, người bảo hắn say, người bảo thằng khùng phá đám. Nhưng trong đám đông cũng có  người bảo Tuất nói đúng.
              Bác cả Quyền nghe tức lắm. Bác vung tay ném ly rượu thẳng  vào mặt Tuất.  Tuất   né  được , chiếc ly  đập vào tường  đánh choang .   Tuấn  tỉnh bơ,  nói tiếp:
            - Cụ tổ cũng phạm nhiều lỗi lầm , không đạo đức như ghi trong gia phả...
            Bác cả Quyền đập bàn ra lệnh:
            - Tống cổ thằng bố láo khỏi  từ đường cho tao!
             Đám con cháu bác cả  ào ào đứng lên lao về phía Tuất. Mâm bát đổ vỡ loảng xoảng. Tuất bị  túm gáy đẩy ra khỏi nhà từ đường.
            Tiệc rượu  lại tiếp tục . Người ngồi bên cạnh bác  cả Quyền  gắp miếng giò nạc bỏ vào bát  và  rót đầy ly rượu  mời  bác. Rồi nói lấy lòng :
             - Thằng con Khán  Nhãn đúng  là  bố láo !
             Mấy ngưởi ngồi cạnh vào hùa chửi  Tuất.  Tiếng bàn tán  nhao nhao  các mâm rượu.  Người bảo “thằng  Tuất  uống mật gấu mó dái nghựa” ,người bảo “ Chuyến này  cả  Quyền đeo mo vào mặt”.
              Bác cả  Quyền uống hết ly này đến ly khác. Càng uống khuôn mặt trái mướp càng nhão ra xám ngoét, hai con mắt lờ đờ như mắt cá mè chết.
             Qủa thật chưa bao giờ  bác  bị sốc nặng như hôm nay.  Từng làm cán bộ lãnh đạo , nói một nhời thiên hạ nghe răm rắp, thế mà  lại  bị một thằng cháu trong  họ ngang bướng cãi lại.   Lần đầu tiên trong đời, bác  cảm thấy quyền lực thiêng liêng của mình bị xúc phạm.  Hơn bảy chục tuổi , là người kế thừa chức trưởng họ , bác  thừa biết bức  chân dung truyền thần cụ Tổ và  những lời ca ngợi cụ ghi trong gia phả  không trung  thực , mà do bố  mình và các bậc đàn anh  trong họ  ngụy tạo.   Chính bác   cũng  vẽ  thêm  tấm huân chương  kháng chiến vào cạnh  chiếc thẻ  bài, và  ghi  vào gia phả công lao chống Pháp của cụ Tổ  để làm làm “ đẹp” thêm trang lý lịch của bản thân mình khi ứng cử vào tỉnh ủy viên ba chục năm trước.  Thời gian , thời thế , quyền lực bôi xóa lịch sử , đã nghiễm nhiên  biến sự  ngụy tạo  đó  thành  hiện thực  và  đúc nên  khuôn mẫu vô hình để  ép   cháu  con trong dòng họ vào khuôn phép.  Để  luồng gió trung thực thổi  vào , sẽ  lung lay cái xác tín  ngụy tạo và phá vỡ cái khuôn mẫu bảo thủ  đó ,  thì  sụp đổ tất cả .
              Bác  cả  Quyền và những  chức sắc trong họ đã  che chắn , bao bọc rất kỹ lưỡng.  Bác  đinh ninh   ít nhất khi mình còn sống chuyện ấy không  sảy ra.   Nào  ngờ thằng Tuất đã  xé toang cái vỏ bọc giả dối  giữa ngày  giỗ tổ.
              Bác cả Quyền nói với các vị đứng đầu các chi trong họ:
              - Phải bịt lại bằng mọi giá!
              Những cái đầu hói nhẵn bóng chụm lại gật gù.  Ngay hôm sau một cuộc họp  được tổ chức tại nhà từ đường và Tuất được gọi tới.
               Bác  cả Quyền  xuống giọng  xoa dịu :
              - Nhìn mặt anh  âm chất nhục mãn, phúc trọng tâm linh, chính diện cốt khai,  bộ vị đầy đặn, sáng sủa , là người được hưởng phúc dày của tổ tiên .
               Tuất nói:
               - Vâng, cháu không quên điều đó!
               - Thế  tại sao  anh xúc phạm  cụ Tổ?
              Tuất cãi:
               - Ông nói sai. Cháu đâu dám xúc phạm cụ Tổ?
               - Mày đòi vẽ lại chân dung cụ mà bảo không xúc phạm à?
              Cũng như hôm qua , cách xưng hô của bác cả Quyền thay đổi như lật bàn tay, câu trước   gọi Tuất bằng cháu,bằng anh ngọt xớt  câu sau gọi thằng . Những cái  lưỡi của bề trên  thường cho mình cái quyền lắt léo!
             Tuất  không muốn  tranh luận với  bác cả Quyền và những  vị vai vế trong họ. Trước những cặp mắt bề trên ấy , anh chỉ là một thằng ranh, nói gì cũng vô ích.  Tuất  mở  chiếc  cặp  mang theo ,  lấy  ra một  cuốn gia phả  đã ố vàng  để lên bàn  trước mặt bác cả Quyền và mọi người.  Tuất lật mở cuốn gia phả, nói :
             - Đây mới là chân dung cụ Tổ!
              Mọi người trố mắt nhìn . Ngay trên trang nhất  vẽ  một người nông dân mặt xương , mắt sâu,  miệng vẩu , mặc áo nâu, đầu đội khăn mỏ rìu , tay cầm dùi đục ngồi bên  cối xay lúa. Bức chân dung vẽ bằng bút lông, mực tàu trên giấy bản , rất đơn sơ mộc mạc nhưng nhìn rất có hồn.
             Bác cả Quyền há hốc miệng ra , người run bắn lên, hai mắt trợn ngược như bị trúng gió. Bác  nhận  ngay ra cuốn gia phả  hơn 60 năm trước bố mình  đưa cho người thợ vẽ truyền thần trên phố huyện tham khảo để vẽ lại chân dung cụ Tổ.  Tại  sao bây giờ nó lại nằm trong tay thằng Tuất?  Bác  cả  Quyền ấp úng hỏi:
              - Anh lấy cuốn gia phả này ở đâu?
              Tuất  nói:
              - Ngày ấy  cụ  ông  và  mấy  vị  chức quyền  trong họ  không muốn  thừa nhận cụ Tổ làm nghề đóng cối xay nghèo hèn, vô học,  nên  bắt người  thợ truyền thần vẽ  lại chân dung  và viết lại tiểu sử cụ Tổ theo ý mình.  Họ bảo người thợ truyền thần đốt cuốn gia phả này đi. Ông nội  cháu  biết, đã  xin người thợ vẽ mang về cất dấu...
              Những trang gia phả được mở ra , sự thật phơi bày trước những cặp mắt  vui buồn  lẫn lộn. 
              Sau một lúc  suy nghĩ, bác cả Quyền nói với Tuất:
             - Mấy chục năm nay hình ảnh cụ Tổ trên bàn thờ kia đã ăn sâu vào tâm trí con cháu trong họ rồi, dù thế nảo cũng không thay đổi được. 
              Bác cả Quyền và các vị đứng đầu dòng họ thuyết phục Tuất đốt cuốn gia phả cũ. Nói mãi  Tuất không nghe. Họ đe  đuổi Tuất ra khỏi dòng họ. Tuất nói:
-Các ông đã biết bức chân dung trên bàn thờ kia không phải chân dung cụ Tổ, những trang tiểu  sử trong  gia phả không phải là tiểu sử của cụ Tổ  mà vẫn  bắt con cháu thờ cúng là có tội . Bắt con cháu tin sự dối trá là tội không thể tha thứ. Bây giờ các ông không vẽ lại chân dung cụ Tổ , viết lại tiểu sừ cụ , thì  mai kia  con cháu sẽ vẽ lại, viết lại.  Sự giả dối dứt khoát không thể được tôn vinh.
M T
(Tác giả gửi BVB)
--------------- 

29 nhận xét:

  1. Ây da... Sao ngộ thấy nhột quá chời...

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Hay! Qua la hay..."Ba, bon trieu nguoi chung-ta" nhot qua...

      Xóa
  2. "Su gia doi dut khoat khong duoc ton vinh" !
    Cam on MT, nhung Co dieu hoi ong:
    Tai sao Dang TA lai bat buoc Dan TA ton vinh su gia doi ???

    Trả lờiXóa
  3. Mỉa mai, hài hước, ý vị và rất sâu xa. Bác Minh Diện viết Tạp văn có thể ngang với Lỗ Tấn rồi. Một loạt các bài viết gần đây mang tính Tiên tri, cảnh báo, lên án thói hợm hĩnh đạo đức giả của tầng lớp Quý tộc hão. Chỉ tiếc là bọn trọc phú nhưng rất nham hiểm ấy chảng bao giờ đọc đến những bài viết như thế này. Cảm ơn bác Minh Diện và bác Bùi Văn Bồng.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Tác giả là Minh Tâm chứ?!

      Xóa
    2. Lê văn Tám đó. Lịch sử đó

      Xóa
    3. Cháu nghĩ là có nhiều "Trọc Phú" đọc đấy chú ạ

      Xóa
    4. Cháu nghĩ là có nhiều "Trọc Phú" đọc đấy chú ạ

      Xóa
  4. Viết hay thật , cu tổ của chung ta đang thơ la đô gia

    Trả lờiXóa
  5. .....Thì thử ADN là biết ngay thôi mà ...

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bạn muốn thử Vua H., Karl Marx, hay Bác...?

      Xóa
  6. Nghe như gia phả nhà cụ Tồ.........đá con mèo phát.......

    Trả lờiXóa
  7. CỤ TỔ NHÀ CHÚNG NÓ CŨNG CẤN PHẢI VẼ LẠI CÁC BÁC Ạ. SỰ GẢI DỐI DỨT KHOÁT KHÔNG THỂ DƯỢC TÔN THỜ!

    Trả lờiXóa
  8. "Thời gian, và quyền lực đã bôi xóa lịch sử ,biến cái ngụy tạo thành chân thức và đúc thành khuôn mẫu để gò ép con cháu vào đó. Nếu để làn gió sự thật thổi vào làm lung lay cái sác tín ngụy tạo đó và phá vỡ cái khuôn mẫu đó là sụp đổ tất cả!" Tôi tâm đắc nhất câu này.

    Trả lờiXóa
  9. Tôi đã nhìn thấy nhiều bức chân dung truyền thần cụ tổ giống nhau như đúc, và được biết có ông tổ làm nghể đánh dậm nhưng bây giờ con cháu vẽ lại như một ông quan to. Tôi rất đồng tình với bác MINH TÂM về bài viết này. (Vũ Đức Hoài Nam , trường Đại học bách khoa thành phố Hồ Chí Minh)

    Trả lờiXóa
  10. CẢM ƠN MINH TÂM -BÙI VĂN BỒNG CÓ NHIỀU CÂU TRUYỆN HAY VÀ Ý TỨ SÂU SẮC.

    Trả lờiXóa
  11. Ở quê tôi và cả quê Bác MINH TÂM có nhiều hội viên cựu chiến binh trước đây chỉ là DU KÍCH, nay chụp ảnh cũng đeo quân hàm thượng úy, đại úy, thâm chí có ông đeo cả quân hàm thiếu tá. Hiện tại thì treo trong nhà để trang trí, khi chết treo lên để thờ. Cảm ơn MINH TÂM có bài viết hay và rất sâu sắc.

    Trả lờiXóa
  12. Ngược lại câu chuyện này. Ở đây anh chàng Tuất vô học đòi lấy lại sự thật, cho dù sự thật tàn nhẫn và thô thiển vẫn muốn được tôn thờ. Cò “kia” mấy anh có học đang xóa đi sự thật đáng ghi nhớ về tội, đem xóa đi và viết lại vào đó một sự giả dối đầy hào hùng khí phách, đạo đức và nhân văn. Để rồi xem, Thánh thần và Hồn thiêng nước Việt có để cho yên không !!! Ta sẽ có một ngày được thấy Tổ tiên Lạc Hồng hỏi tội những kẻ đó !!!

    Trả lờiXóa
  13. Hôm nay là ngày 10-3 âm lịch, toàn Đảng,toàn dân đang dỗ tổ Hùng Vương. Bác Bồng cho đăng bài này thật hữu ý để người Việt nhớ đến ông tổ của mình là vua Hùng đóng khố chứ không phải ông tây râu xồm,đầu hói. Cứ lầm lẫn, dối trá mãi sẽ rất tai hại như đã thấy mấy chục năm qua. Không biết "cụ cả" đã ngộ ra chưa ?
    Vua Hùng chỉ là nhân vật huyền thoại nhưng gần gũi và hợp lý hơn ông tây nhiều.
    Cũng lạ là sao mồm thì nói vua Hùng dựng nước mà lại cứ đi tôn thờ ông tây hè ?

    Trả lờiXóa
  14. đạo đức như CB "Địa chủ ác ghê"
    cả lũ mặt ngợm cắm đầu thờ
    chúng bảo nhau rằng Bác Hồ đấy
    cha già dân tộc đẻ đảng này.

    Trả lờiXóa
  15. Ngược lại câu chuyện này. Ở đây anh chàng Tuất vô học đòi lấy lại sự thật, cho dù sự thật tàn nhẫn và thô thiển vẫn muốn được tôn thờ. Cò “kia” mấy anh có học đang xóa đi sự thật đáng ghi nhớ về tội nghịch tặc trong lịch sử, đem xóa đi và viết lại đầy hào hùng khí phách và nhân văn. Để rồi xem, Thánh thần và Hồn thiêng nước Việt có để cho yên không !!! Ta sẽ có một ngày được thấy Tổ tiên Lạc Hồng hỏi tội những kẻ đó !!!

    Trả lờiXóa
  16. tôi đã từng vẽ ngôi nhà lợp ngói âm dương đơn sơ mộc mạc của cha mẹ tôi nhằm mục đích sau nầy khi con cháu lớn lên trưởng thành . nhân ngày giổ có thể vài đứa con cháu thắc mắc không biết ngày xưa ông bà cha mẹ của mình ở nhà như thế nào có đầy đủ tiện nghi như ngày hôm nay hay không sau khi vẽ xong củng có người khen kẻ chê tại sao không vẽ ngôi nhà to ngói tây lát gạch men bề thế mà lại vẽ căn nhà củ ọp ẹp ...tôi chỉ mỉm cười không ngờ mình đã có cách đánh giá bản chất và tính cách của con người xung quanh mình để cảnh giác

    Trả lờiXóa
  17. hiện nay có " một bộ phận không nhỏ " thờ phụng ông cụ tổ của họ bằng cái tóc đuôi sam .
    cũng giống như họ tự HỌA thêm vào lá cờ 6 sao ( 2 lần ).
    - Qua chuyện của tác giả Minh Tâm ta cũng liên tưởng Lịch sử VN cũng nên viết lại cho đúng lịch sử nó đã sảy ra .
    nửa củ khoai là củ khoai , một nửa sự thật là sự giả dối .
    - Có phải không các còm phím của bác Bồng ?

    Trả lờiXóa
  18. Quá chuẩn không cần phải chỉnh

    Trả lờiXóa
  19. Bác Minh Tâm đá xoáy quá mỹ mãn tâm can, quá mãn nhãn những việc đời của dân Việt. Sự giả dối dứt khoát không thể được tôn vinh. Dối trá thành truyền thống, nói một đằng làm một nẻo của một tổ chức của một đơn vị nào đó dứt khoát bị tiêu vong có khi vong không có chỗ chôn ấy chứ?

    Trả lờiXóa
  20. Con cháu sau này cũng sẽ vẽ lại, viết lại những : anh hoạn lợn, anh cu li trồng rừng, anh sẩm đầu bạc... Ở sứ sở thiên đường !!!

    Trả lờiXóa
  21. Que tôi như quê bác nhiều kẻ hơn hinh như Phong cả quyền lăm đọc truyện bác sướng thật

    Trả lờiXóa
  22. Sự gia doi nhất định không tôn thơ , ep mọi nguời tôn thơ chẳng tác dụng vi trong long nguời tôn ta khinh ghét,nhục nha lăm ,

    Trả lờiXóa
  23. Quá hay !cảm ơn Minh Tâm đã mấy chục năm xã hội ta tôn thờ sự giả dối,rồi sẽ có một ngày tất cả sự giả dối sẽ bị phơi bày và nhân dân sẽ lật nhào nó.Đó là quy luật tất yếu . Nhân quả mà/

    Trả lờiXóa