Người Việt hải ngoại nghĩ gì khi Mỹ bỏ cấm vận vũ khí VN?

* THANH TRÚC

Theo nguồn tin mói nhất của Washington, Hoa Kỳ có thể tiến hành nới lỏng lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam cuối năm nay, cũng có nghĩa Hà Nội sẽ mua được những loại khí giới cần thiết cho quốc phòng do Mỹ sản xuất mà không còn bị trở ngại.

Theo sự am hiểu của những người Việt ở ngoài, hằng quan tâm đến tình hình Việt Nam và biển Đông, nới lỏng lệnh cấm vận vũ khí của Hoa Kỳ đối với Việt Nam là vấn đề được vận động từ lâu, đặc biệt trong vài tháng trở lại đây.

Nhà văn Trần Trung Đạo, thường sinh hoạt với giới trẻ Việt ở hải ngoại, cho rằng việc nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam đến từ phản ứng của thế giới và đặc biệt là Mỹ trước những hành động lấn lướt của Trung Quốc trên biển Đông thời gian qua:

- Giải tỏa lệnh cấm vận vũ khí đả thương là dấu hiệu cho Trung Quốc thấy sự quan tâm của Mỹ vẫn còn ở Việt Nam, họ có thể làm những gì cần thiết phải làm để giữ thăng bằng hải lực giữa các cường  quốc nói riêng và đặc biệt  là Việt Nam cũng như các quốc gia nhỏ quanh vùng Đông Nam Á  nói chung. Đó là một biểu hiện tích cực nhưng tôi nghĩ cái bước  kế tới mới là quan trọng. Chúng  ta phải chờ đợi phản ứng của Trung Quốc thế nào đối với việc làm của Mỹ, cũng như phản ứng của Việt Nam trước dấu hiệu của Mỹ cho thấy rằng họ có thể bước thêm một bước trong quan hệ không những về ngoại giao mà cả về quân sự đối với Việt Nam. Tôi nghĩ trong thời gian sắp tới sẽ có vài biến chuyển đặc biệt ảnh  hưởng trực tiếp đến Việt Nam và thái độ của chính phủ Việt Nam  cũng như người Việt trong nước và hải ngoại là điều hết sức quan trọng.

Tiến sĩ luật Cù Huy Hà Vũ, tù nhân lương tâm đang được tạm hoãn thi hành án ba năm rưỡi và hiện đang làm công việc nghiên cứu trong National Endowment For Democracy Viện Dân Chủ Quốc Gia của Hoa Kỳ ở Washington từ tháng Tư 2014, nói rằng trước giờ ông luôn ủng hộ việc Mỹ hay bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới bán vũ khí cho Việt Nam với điều kiện những vũ khí này là để bảo vệ chủ quyền và lãnh thổ của Việt Nam chứ không phải để Việt Nam dùng  đàn áp người dân và những nhà đấu tranh đòi tự do dân chủ trong nước:

- Vấn đề phải thấy rõ chính quyền cộng sản Việt Nam sẽ lợi dụng việc Mỹ bán vũ khí, là những phương tiện phòng thủ quốc gia như máy bay trinh sát hay kể cả tàu chiến nếu Mỹ có thể bán được. Tất nhiên chuyện đó góp phần phòng thủ Việt Nam ở mức độ nào đó. Nhưng  đó cũng là ý đồ chính trị của chính quyền Việt Nam, là để cho thế giới mà trước hết là Trung Quốc, thấy rằng Việt Nam bắt đầu liên kết, bắt đầu quan hệ quân sự với Mỹ để Trung Quốc cũng phải tính toán chuyện không thể lúc nào cũng hung hăng dùng vũ lực đe dọa và xâm chiếm Việt Nam. Chính quyền cộng sản Việt Nam hiện nay cần những dấu hiệu mang tính tượng trưng để cho người dân Việt Nam thấy là chính quyền có quan tâm đến chuyện bảo vệ chủ quyền và lãnh thổ. Việt Nam đặt vấn đề mua vũ khí của Mỹ, dù ở mức độ tượng trưng, là cũng hòng đánh lừa những người đấu tranh dân chủ nhân quyền ở Việt Nam là Mỹ ủng hộ chính quyền cộng sản Việt Nam, một cách  làm cho người dân Việt Nam rơi vào cái sự lừa bịp như đã liên tục tuyên truyền từ khi chế độ cộng sản thiết lập tại Việt Nam. Cuối cùng tôi tin rằng việc phải bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ trước hành vi xâm lược của Trung Quốc là hoàn toàn chính đáng và điều này phải đi song song với một chế độ dân chủ, đa đảng để có thể bảo vệ nhân quyền ở Việt Nam một cách đầy đủ nhất.

Mua được vũ khí của Mỹ thì cũng đừng tưởng rằng vũ khí đó sẽ giúp ta bảo vệ được tổ quốc, là quan điểm của nhà báo tự do Nguyễn Minh Cần, từ miền Bắc đi tị nạn chính trị qua Nga hồi 1964 đến nay:

- Nếu đường lối hiện nay của nhà cầm quyền Việt Nam không thay đổi mà cứ thuần phục Trung Quốc như hiện nay thì vũ khí đó cũng không phải để bảo vệ Việt Nam. Cho nên tất cả mọi vấn đề là tùy thuộc ở đường lối chính trị của những người cầm quyền Việt Nam hiện nay. Việc  mua vũ khí cũng có thể là để cho người dân hiểu rằng các ông đang chuẩn bị để bảo vệ tổ quốc, nhưng mà với đường lối vẫn như hiện nay, cái đường lối thuần phúc ấy, thì vũ khí cũng không có tác dụng gì mấy đâu.

Trong khi đó, từ Ba Lan, cây viết Mạc Việt Hồng của tờ Đàn Chim Việt, đồng ý rằng lệnh nới lỏng cấm vận vũ khí mà hành pháp và lập pháp Mỹ đang tính tới sẽ giúp Việt Nam tăng cường khả năng quốc phòng của mình:

- Nhất là trong khi tiềm lực quốc phòng của Trung Quốc rất là lớn và ngày càng lớn mạnh hơn, đe dọa trực tiếp đến quyền lợi của Việt Nam ở trên biển và cả trên đất  liền nữa, cho nên về mặt nào đó thì việc đó có lợi chung cho đất  nước.

Thế nhưng mặt khác thì nhiều người cũng nhìn vào cái thành tích nhân quyền của Việt Nam và cho rằng nên trì hoãn việc này. Nhưng theo tôi nghĩ nếu mà trì hoãn thì chưa chắc là đã giúp ích gì được nhiều cho nhân quyền của Việt Nam đâu. Cá nhân tôi cho rằng chuyện vũ khí này  có mặt tốt và có mặt không được. Người ta lo ngại chính quyền Việt Nam thay vì sử dụng những vũ khí đó cho việc bảo vệ giang sơn bảo vệ  đất nước thì người ta có thể quay ra đàn áp những người dân chủ hoặc nhân dân ví dụ như tấm gương Thiên An Môn thì đấy là mặt rất là dở. Thế nên ý kiến về mặt nguy hiểm thì nó cần thiết cũng phải có.

Đó là quan điểm của người Việt ở Hoa Kỳ và  nhiều nước khác trên thế giới  trước vụ việc Hoa Kỳ nới lỏng lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam. Xin được thưa là những ý kiến nêu trong bài này không nhất thiết phản ảnh quan điểm của đài Á Châu Tự Do.

ThTr/rfa

----------------