GDP – THẠT KHÓ TIN !

Cách tính GDP "mỗi nơi một kiểu" là lý do khiến kết quả đánh giá sức khỏe nền kinh tế thiếu chính xác - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Chủ trì Hội nghị toàn quốc ngành Kế hoạch và Đầu tư tổ chức tại Đà Nẵng, ngày 7/8, Thủ tướng nhấn mạnh "kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2014 và 2015 là căn cứ để đề ra mục tiêu cho kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020".

Do đó, nhiều giải pháp về đầu tư công trung hạn, triển khai cách tính mới GDP tổng sản phẩm sát thực, phù hợp hơn ở các tỉnh thành; quán triêt triển khai thực hiện Luật Đầu tư công và Luật Đấu thầu đã được Thủ tướng đề xuất tại hội nghị.

Để làm được như vậy, Thủ tướng cho rằng kế hoạch 5 năm phải được xây dựng dựa trên kết quả đánh giá khách quan, toàn diện cả thành tựu và những hạn chế, không tô hồng nhưng đánh giá đúng, không chủ quan, tự mãn. Đồng thời, người làm chính sách cần nghiêm túc nhìn nhận những mặt hạn chế, yếu kém, tìm nguyên nhân và rút ra các bài học kinh nghiệm trong điều hành quản lý.

Chặng đường 5 năm đi được 2/3 thời gian nên nếu không nỗ lực, quyết liệt, đồng bộ thì khó đạt mục tiêu kế hoạch đề ra. Kế hoạch tăng trưởng GDP 5,8% năm 2014 sẽ khó đạt được. Chính phủ có 3 kịch bản. Kịch bản "lình sình" đạt 5,25% thấp hơn 2013; "nỗ lực trung bình" đạt 5,5%; còn kịch bản "quyết liệt" thì có thể đạt 5,8% mục tiêu đề ra. Nếu năm 2014 ko đạt mục tiêu GDP thì những năm tới sẽ bị ảnh hưởng.

"Đến lúc chúng ta phải cùng nhau bàn về cách tính GDP của Việt Nam. Quá trình chuyển đổi từ kế hoạch tập trung bao cấp sang kinh tế thị trường, chúng ta kế thừa cách tính theo Liên Xô trước đây và kéo dài cho đến hôm nay thì không thích hợp nữa rồi. Bây giờ nói rất thật, cách tính GDP của các tỉnh thành hiện nay là không xác thực, không đúng thực tế, và so với quốc tế thì không giống ai cả. Đây là một sự thực, chúng ta không thể kéo dài trong khi đã đổi mới và hội nhập. ", Thủ tướng nói.

Khẳng định kết quả tăng trưởng chung của cả nước là chính xác và đã được các tổ chức quốc tế thừa nhận, nhưng người đứng đầu Chính phủ cho rằng việc tính toán tại các tỉnh, thành phố chưa xác thực.

Thủ tướng cho biết, khi đi làm việc tỉnh nào cũng báo cáo từ 9 đến 14%, trong khi cả nước chỉ 5,8%. Chúng ta nên chấp nhận để tính lại một cách khoa học, chính xác.

“Phải tính theo chuẩn mực và thông lệ quốc tế, đảm bảo chính xác, sát thực tế. Cách tính này chắc chắn sẽ làm giảm các con số thống kê công bố chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (GRDP) của các địa phương, nhưng chúng ta cần những con số thật”, Thủ tướng chỉ đạo.

Để đảm bảo tính thống nhất, minh bạch, Thủ tướng yêu cầu cả nước sử dụng nhất quán số liệu chính thức do Tổng cục Thống kê tính toán và công bố.

GDP nhảy múa

Trong một ngày sáng chiều 24/1/2014, Tổng cục Thống kê đưa ra 2 số liệu chỉ số gia tiêu dùng CPI cho tháng giêng khác nhau. Số liệu đính chính chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1/2014 này chỉ tăng 5,54% so với tháng 1/2013, thay vì con số 6,77% được công bố vào buổi sáng. Mức chênh lệch là 1,23%.

Khi giải thích ông Nguyễn Văn Tiến, chủ tịch Hội Thống kê VN cho rằng số liệu thống kê ở VN luôn có hai số, một số dùng khi nghiên cứu sẽ chính xác hơn, và một số dùng để công bố công khai, con số này có thể bị tác động bởi nhiều vấn đề, có thể bị chỉ đạo, nên cũng có điều chỉnh.

Trước đó, ông Nguyễn Lâm Bích - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê (GSO) thừa nhận thực tế số liệu thống kê hiện nay vẫn còn không ít bất cập do lỗi của người cung cấp và nhiều trường hợp do người sử dụng chưa hiểu hết con số thống kê phản ánh.

Trước đó, tại phiên thảo luận diễn ra sau báo cáo “Nhìn lại nửa chặng đường phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2011-2015 và những điều chỉnh chiến lược” vào tháng 9/2013, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Vương Đình Huệ đã lên tiếng: “GDP tỉnh nào cũng tăng cao mà chỉ tiêu cả nước chỉ 5,5% thì không biết GDP chạy đi đâu?”. Do vậy, ông đề nghị cần nghiên cứu việc phối hợp điều hành kinh tế giữa trung ương và địa phương.

Nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan nói: “Thú thật, tôi thấy các con số thống kê nó thế nào ấy, tôi không dám tin”.

Tại một phiên họp khác, ông Hà Quang Tuyến - Vụ trưởng Vụ Hệ thống Tài khoản quốc gia (Tổng cục Thống kê) thừa nhận về cách tính sai GDP thời gian trước đây.

Theo đó, trong những năm qua, số liệu GDP của Việt Nam được Tổng cục Thống kê biên soạn thông qua việc áp dụng thống nhất khái niệm, nội dung, phương pháp tính hệ thống tài khoản quốc gia (SNA) 1993 của Liên hợp quốc nhưng hoạt động ngân hàng và dịch vụ nhà tự có tự ở của dân cư chưa được phản ánh đầy đủ trong GDP, điều này ảnh hưởng tới quy mô của chỉ tiêu này.

Trước câu hỏi, nếu áp dụng cách tính GDP hiện nay cho các năm trước như năm 2010, 2011, 2012… thì chính xác tốc độ tăng trưởng GDP và quy mô GDP sẽ thay đổi như thế nào, ông Hà Quang Tuyến chia sẻ: “Chúng tôi không tính lại những con số mà chúng tôi thừa nhận rằng trước đây đã tính sai rồi. Từ năm 2013 trở đi, các sai sót này đã được khắc phục”.

Ông Tuyến cho biết, thực ra GDP đầu người năm 2010 đã điều chỉnh lên tới 1.273 USD, như vậy, chúng ta đã đạt được ngưỡng 1.000 USD năm 2008. Ước tính năm 2013, GDP đầu người đã đạt 1.890 USD/người, so với 2010 gấp 1,89 lần.

Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Bùi Trinh chia sẻ với Đất Việt lại cho biết "Việc GDP tăng cao hầu như không có ý nghĩa với người dân và không nên xem đây như là chỉ tiêu “tuyệt đối” tính toán thành tích phát triển kinh tế".

An An / ĐVO

-----------------