Translate

Trang BVB1

Thứ Bảy, 30 tháng 8, 2014

Ngoại giao thuyền thúng xứ Việt

             * HIỆU MINH
              Có lần trên tivi CBS  chiều về cuộc đua sức toàn cầu “Amarazing Race số 3” tháng 12-2012, có một cảnh đi qua Hội An, người tham dự phải đi thuyền thúng. Mấy anh tây chưa bao giờ biết cái thuyền tròn, với một mái chèo, khỏa nước lung tung nên thuyền cứ quay tít, cuối cùng phải thuê người bản địa.
Một bà đội nón mê lên thuyền, với mài chèo khỏa trước “mũi thuyền”, nhát sang trái, nhát sang phải, thuyền thúng từ từ qua bên kia sông nhẹ nhàng. Dân tây đến Hội An rất thú trò này vì chèo thuyền mà quay tròn, pha trò cho khách trên bờ.
Có lẽ nền văn minh lúa nước chẳng nghĩ chuyện vươn xa ra biển lớn nên họ thấy cái thuyền thúng là đủ bơi quanh cái ao làng với lũy tre bao quanh.
Hôm qua lên sứ quán Việt Nam tại Washington DC dự lễ 69 năm thành lập CHXNCN Việt Nam (2-9-1945), được ăn ngon toàn đồ Việt do tài nấu nướng của các bà các cô là nhân viên hoặc hoặc theo chồng sang công tác. Phở, tái, nộm, cá tẩm bột, nem cuốn… Khách thi nhau chén, mấy cái bàn đầy thức ăn mà gần như hết sạch.
Đứng nói chuyện với Đại sứ Nguyễn Quốc Cường một lúc cũng rất vui. Tôi hơi buồn vì ông sắp hết nhiệm kỳ tại Mỹ. Cả hai ông bà đều rất thạo tiếng Anh, ông Đại sứ còn lên CNN trả lời phỏng vấn về biền Đông. Muốn nói gì thì nói, đó là bước tiến vượt bậc so với các vị tiền nhiệm.
Nhớ  entry ngày 2-9 ở DC, nhiều người đọc và comment, như  lời chào mừng vị đại sứ và phu nhân mới sang công tác với bao hứa hẹn. Thế mà lần này như ngày kỷ niệm 2-9 cuối của ông bà tại xứ cờ hoa.
Khách ta, khách tây khá đông, chật ních nhà R – Ngôi nhà Việt Nam. Điều hòa chạy hết sức, trong phòng vẫn nóng do mùa hè nhiệt độ lên 33-35oC, dù đã cuối tháng 8 chớm thu rồi.
Nhiệm kỳ 2011-2014 để lại nhiều dấu ấn ngoại giao tại quốc gia cựu thù này. Các chuyến thăm của Hillary Clinton, John Kerry, các chính khách cao cấp, TNS… liên tục tới Hà Nội, kể cả cựu tổng thống Bil Clinton.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, các bộ trưởng Ngoại giao, Quốc phòng…thăm Mỹ, các tầu chiến cập bến Đà Nẵng. Dự định TPP, điện nguyên tử, các ký kết hợp đồng làm ăn. 16 ngàn sinh viên du học. Những con số ấn tượng.
Để có những cuộc gặp đó, phía sau màn nhung phải mất rất nhiều thời gian để họ có mặt vào ngày ấy, giờ ấy, tại những địa điểm khác nhau.
Chưa kể những tiếp xúc xã giao đơn giản như, trao đổi vài phút tại hội nghị cũng mất cả tuần đi lại may ra mới có được một cú bắt tay tươi cười trước báo giới, ai đó đứng cạnh Kerry ở Myanmar, ôm Hillary Clinton ở Singapore, bắt tay Obama tại thượng đỉnh Châu Á… Tất cả do đoàn ngoại giao dàn xếp.
Kỷ niệm 20 xóa bỏ cấm vận tại tòa nhà của Thượng viện Mỹ có các nghị sỹ tới dự khá đông, có Bộ trưởng Ngoại giao phát biểu, đâu phải là công việc một sớm một chiều. Phải lên kế hoạch trước cả năm may ra mới mời được ông McCain vào đúng hôm đó, vào giờ phút đó, lên bục phát biểu khoảng 500 từ.
Viết dài dòng thế để biết ngành ngoại giao, nếu làm đúng trọng trách và hết sức nghiêm túc, thì họ không có thời gian cho buôn lậu sừng tê giác, mang tiền mặt lên máy bay, đánh tá lả hay những việc chẳng liên quan gì tới nhiệm vụ bảo vệ bộ mặt quốc gia và hội nhập.
Quan hệ Mỹ-Việt nồng ấm lên rất nhiều. Trong nhiều buổi tiếp xúc có các quan chức cao cấp của Mỹ, những người như John Kerry, John McCain hay kể cả hôm qua vị thứ trưởng ngoại giao Mỹ thường gọi Việt Nam là friend – bạn.
Trong mấy tháng qua,giàn khoan của Trung Quốc tiến vào biển Đông, có lẽ ai cũng đoán, tại thủ đô Washington DC, số nhà 2251 trên phố R (tòa đại sứ VN tại Mỹ) đã phải vất vả ra sao để các đoàn cao cấp Việt-Mỹ có thể tiếp xúc, giải quyết và hạ nhiệt biển Đông.
Tầu chiến, Bộ Quốc phòng Mỹ, rồi tướng Mỹ đến Việt Nam, John McCain khuyên nên bán vũ khí sát thương… những tưởng Mỹ-Việt sắp thành đối tác chiến lược.
Ông Cường có kể một chuyện thú vị liên quan đến nghị quyết S.RES.412 về Biển Đông yêu cầu Trung Quốc quay lại nguyên trạng trước ngày 1/5/2014. Số là Thượng viện Mỹ có 100 thành viên vì Hoa Kỳ có 50 tiểu bang, mỗi bang có hai thượng nghị sỹ, bất kể to bé, lương khoảng 170.000$/năm. Để được thông qua S.RES.412 , phải có đủ 100 ông đồng ý.
Dù nghị quyết này được những nhân vật có tiếng bảo trợ như Chủ tịch Thượng viện Patrick Leahy; John McCain; Robert Menendez… nhưng có một ông nhất định chống. Không phải vì yêu Trung Quốc, ghét Việt Nam, mà ông chống tất cả những gì chính phủ Mỹ làm. Đúng là ngang kiểu Mỹ, rất cao bồi.

Thế mà không hiểu tại sao cuối cùng ông lại Yeah, đồng ý. Chẳng hiểu ngoại giao xứ Việt có làm gì để tác động không. Chắc phải đợi Đại sữ Cường về hưu và viết…hồi ký.
Nói thế để hiểu chính trường Mỹ phức tạp. Quyền hành trong tay Quốc hội và Thượng viện, do lưỡng đảng Voi Lừa đưa ra. Nếu vì quyền lợi của đảng, họ cũng như ĐCS thôi, nhất định bảo vệ đến cùng.
Trong quan hệ với thế giới, những giá trị Mỹ mang tính phổ quát toàn cầu như tự do, dân chủ, nhân quyền và tôn giáo, thì lưỡng đảng, lưỡng viện đều thống nhất như nhau, vì đó là giá trị do dân Mỹ quyết định, được Hiến định.
Vì họ đại diện cho dân nên phải rất cẩn thận khi bảo vệ hay chống các nghị quyết. Dân khu vực đó không thích là toi. Muốn ôm ghế phải biết check and balance – cân bằng và kiểm chứng.
Nghe mỗi John McCain kêu gọi chưa đủ, mà cần 100 ông như McCain (TNS) và 435 nghị sỹ ở Hạ Viện đồng ý. Từ khi đến Mỹ năm 2004 tới nay là 2014, 10 năm, rất ít khi tôi thấy hai cái “nhà” to này đồng ý 100%.

Để mua được vũ khí Mỹ, TPP, hay nhiều thứ có lợi từ Hoa Kỳ, Tổng thống Obama chỉ có thể lấn lướt vài chuyện nhỏ. Còn lại phải do lưỡng Viện quyết.
Nói chuyện với bà con Việt kiều tới dự lễ 2-9, phần đông rất vui, vì sứ quán tạo ra một không gian cho mọi người gặp mặt, mỗi năm vài lần: giỗ tổ Hùng Vương, Tết Nguyên Đán và 2-9, chưa kể những sự kiện văn hóa khác. Riêng việc này, khách tới dự đều cảm thấy đây là việc cần thiết và cần mở rộng cửa cho bà con lui tới nhiều hơn.
Bàn về chuyện biển Đông, Trung Quốc và Hoa Kỳ, ai cũng thoáng buồn. Ông Lê Hồng Anh sang Trung Quốc để tháo ngòi nổ ở biển Đông cũng là một tín hiệu tốt. Muốn nói gì thì nói, chiến tranh là giải pháp cuối cùng. Hòa bình vẫn hơn.
Tuy nhiên, những gì đang hàn gắn với Mỹ lại là vết rạn với Trung Quốc và ngược lại. Nếu Trung Quốc thực sự trỗi dậy trong hòa bình, có một nền chính trị dân chủ và nhân quyền, Mỹ sẽ hoan nghênh mối quan hệ Việt Trung vì các quốc gia trên thế giới cần hòa bình, hữu nghị, cùng hưởng sự thịnh vượng chung.
Nhưng quan hệ giữa hai đảng và hai nước vừa là anh em, vừa là kẻ thù, “bằng mặt nhưng không bằng lòng”, vừa dụ dỗ, vừa dọa nạt, cùng ý thức hệ nhưng không chung lợi ích, xung đột có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, người Mỹ không thể chấp nhận điều đó trong khu vực. Thế kẹt ngoại giao ở ngã ba đường là cái bẫy cho xứ Việt ta.
Chiến tranh đang cận kể ở Ukraine và Nga làm kinh tế thế giới chao đảo, Mỹ không thể là ngoại lệ, vì các quốc gia phụ thuộc lẫn nhau. Họ dẹp loạn vì họ là chính, nhưng người dân các quốc gia khác thường cũng hưởng lợi.
Chỉ vì quan hệ hữu hảo với Trung Quốc, mà dân chủ, tự do, nhân quyền, tín ngưỡng… không được đảm bảo cho người dân, phía Hoa Kỳ sẽ phải nghĩ lại.
Bắt giam các nhà bất đồng chính kiến, tòa phạt mang yếu tố chính trị là những thứ rất kỵ đối với nền tự do phương Tây. Họ cho đây là giá trị tối thiểu mà mỗi quốc gia phải đảm bảo cho người dân. Nếu vi phạm khó có chuyện hợp tác lâu dài.
Một bác Việt kiều từng vượt biên bằng thuyền đã ví von, ngoại giao nước mình như cái thuyền nan ra biển lớn, không có la bàn, không dầu máy, thức ăn và nước uống rất hạn chế. Lênh đênh mà không biết bơi về đâu. Anh từng lênh đênh 2 tuần liền, suýt chết trên biển.
Hay tựa như cái thuyền thúng đưa vào tay vị khách tây chưa chèo bao giờ. Đối nội một đằng, đối ngoại một nẻo, đầu này tiến, đầu kia lùi, đưa ra những tín hiệu khó giải mã cho quốc tế, thành ra cái thuyền ngoại giao ấy cứ quay tròn, đi được vài mét lại quay về điểm xuất phát.
Bao giờ ngoại giao được làm đúng chức trách, đồng hành cùng chiến lược đối nội, thì việc tham gia toàn cầu hóa sẽ tiến triển thuận lợi. Hội nhập sâu rộng chỉ là vấn đề thời gian.
Nếu cứ vòng quanh mãi thế này, một hôm gặp ai đó tài năng, tiếng Anh như gió, thừa khả năng đối đáp ở chốn ngoại giao cao cấp, mà chỉ ngồi chơi tá lả hay ra chợ giời tìm mua đồ quí, thì phải hiểu, họ đã chán kiểu bang giao thuyền thúng không có bà đội nón mê hiểu mái chèo và biết khỏa nước cho khách sang sông.
Thế giới đã đi tầu cánh ngầm bỏ xa chúng ta hàng thế kỷ. Thế mà ta vẫn lúng túng với cái thuyền thúng trong cái ao làng và lũy tre xanh.
HM. 28-8-2014

15 nhận xét:

  1. Thuyền thúng (tròn) chỉ có ở VN, điều khiển thuyền thúng để tiến lên được là cả một nghệ thuât, khối người chèo thuền giỏi vậy mà cũng bó tay với thuyền thúng.
    Tác giả HM có ngầm ý ví đất nước VN như đang ở trên một cái thuyền thúng lớn, phương tiện đã lạc hậu mà người điều khiển hình như vẫn chưa biết "lái", làm sao mà tiến lên được.
    So sánh hơi khập khiễng, hơi bi quan nhưng cũng có mặt đúng. Văn nghệ mà.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bác HM viết thế còn nhẹ nhàng
      mệ....giao con ron ròi phan tôm đầu rồng cho ông đánh xe bò điều khiển...
      không xuống hố cả nút mới là chuyện lạ

      Xóa
  2. Bao nhiêu năm tháng, vẫn thế a?
    Ngoại giao - "thuyền thúng", tụt hậu xa
    Hình thức nói - làm, nguy thế nước
    Hỡi nhà chức trách - vượt phong ba!

    Trả lờiXóa
  3. Đúng như Hiệu Minh đánh giá với ví von cái thuyền thúng của quê mình,tuy thuyền thúng là sáng tạo duy nhất có ở Việt Nam.
    Ngày nay,vì lẽ gì mà họ cứ xây " ấp chiến lược " trên hầu khắp các lĩnh vực của cả nước.Lạ là lại chính lĩnh vực kinh tế của cả một DÂN TỘC mà họ xây " ấp chiến lược " vững chắc nhất.
    Khi nhân dân cần có sự đầu tư của bất kì AI và nước nào,dù đầu tư gián tiếp thì họ lại đăt ra giới hạn gọi là ROOM,khi tiền cả đống dư,lại đi vay nước ngoài ,HỌ lại bày ra lãi cao để bóp chết nền kinh tế.Lạ là họ đến nộp tiền cho Nhà Nước HỌ lại bày ra kế hành người nộp tiền thuế,rất lạ,không thể quen kiểu hành xử này.
    Một kẻ thù đã quá nhiều,cả thể giới là bạn vẫn chưa đủ...nhưng họ lại bày ra những trò để đấy bạn ra xa.Một trăm người mong muốn MỸ là bạn,phương TÂY là bạn,dù biết chú SAM là thực dụng nhưng sòng phẳng hơn thiên hạ,thì vài người lại có trò trẻ con đến lạ.Một nhóm người làm sao có thể cản bước quay của phát triển một DÂN TỘC.
    Đọc log Hiêu Minh biết Hiệu Minh,log này biết log này.
    Sự phát triển của DÂN TỘC xưa nay đều đạp lên tất cả chướng ngại để đi lên,tương lai vẫn như thế,Hiệu Minh có bài viết hơn.
    Công Sơn

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. ầy dà.... cong son dạo nài có tiến bộ
      - Một nguyên tắc sơ đẳng: Nếu ai cũng là bạn, cuối cùng chả ai là bạn....đúng nghĩa
      - Chưa thấy ai bị mạt đi khi chơi với chú Sam
      - Một dân tộc đạp lên tất cả, coi thường luân thường đạo lý để phát triên đi lên là dân tộc c.hó chết

      Xóa
    2. Hễ pin đầy anh CongSon nói năng khá hay. Pin gần hết anh lại loạng choạng.
      Anh CongSon ơi! Cộ lên! Cộ lên!

      Xóa
    3. Công sơn như vừa tỉnh cơn mê....đã cải lão hoàn sinh, một tín hiệu tốt, xin chúc mừng !

      Xóa
    4. "Chết cha! Mình viết gì thế này? Quên mất tiêu chí 'loạn tiền đình' mà các ảnh dặn? Lo quá..."
      (Cộng Sợn)

      Xóa
  4. Tác giả ví von hay tề!
    Nhưng còn thiếu nêu cái ưu điểm của thuyền thúng là rất khó chìm.
    Vậy thì giải thích cái triết lý ngoại giao VN làm sao ta?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. "Ưu điểm" lớn nhất của thuyền thúng là chỉ một thằng đuợc ngồi vào đó lái theo định hướng của mình - chạy loạn xạ ngầu!
      Về cơ bản thuyền thúng chỉ dám đi phọt phẹt gần thuyền mẹ, chả dám "vươn ra biển nhớn".

      Xóa
  5. Không những là thuyền thúng, mà còn bị lủng đáy nữa... Lo tát nước ra cũng đủ mệt, còn sức đâu mà chèo?! Ấy là chưa kể cái mái chèo có khi bị chôm rồi! Vụng chèo, dốt chống!

    Trả lờiXóa
  6. Nếu chưa ngoại giao được bằng tầu cao tốc thì chuyển từ ngoại giao thuyền thúng sang thuyền nan như du lịch Tràng An quê mình cũng hay biết mấy. Các chị nón trắng chèo thuyền lá tre trôi thành dòng uyển chuyển dễ thu phục lòng người hơn là hình ảnh người phát ngôn BNG đầu hói, mắt trừng, tay xỉa chả thấy friendly tý nào. Cứ bảo chính sách đối ngoại của mình là hướng tới tương lai mà có sứ thần đem chuông đi đấm nước người lại giơ 2 bức ảnh cũ (tù binh McCain) cho TNS J.McCain xem. Thật chả ra làm sao. Văn hóa VN không cho phép đập vào mặt chủ nhà như thế.
    Giá mời được 100 TNS Mỹ sang du ngoạn thuyền nan qua hang Luồn thì hay hơn. Lobby kiểu này chắc hiệu quả hơn là cho xem chứng tích chiến tranh.

    Trả lờiXóa
  7. Đọc nhiều thấy ông mâu thuẩn, thưa giáo sư! Đã CỘNG SẢN chẳng thằng đếch nào tốt. Giả sử ngày 2/9 ấy thuộc về ông Trần Trọng Kim thì ông vui thế còn nghe được. Đằng này...

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đời đời nhớ ơn Chí Sỉ Trần Trọng Kim

      Xóa
  8. Không hiểu như thế nào mà hôm nay TTXVN đăng 1 bài sau gần 70 năm chiến thắng ĐB Phủ ! theo bài báo nầy trích đăng từ báo nước ngoài thì theo đó chiến thắng ĐB Phủ có được là do quân của trung khựa ,không phải do đại tướng Võ nguyên Giáp mà có , và cuối cùng bài viết yêu cầu VN bắt đầu từ năm nay nên chấm dứt tổ chức chiến thắng ĐB Phủ vì đây là chiến thắng của tàu <có vài câu hỏi giả thuyết được đưa ra ,
    !) phải chăng có ai đó muốn tôn sùng quân cướp nước ,kẻ đả đưa giàn khoan vào VN và gây ra bao cảnh bạo động , họ muốn nhắc cho dân VN nhớ ơn trung khựa đã giúp VN chiến thắng ĐB Phủ như thế nào ?
    2)với phương tiện hiện đại như ngày nay cắt xén ,thêm bớt ,lồng ghép vi tính cũng có thể cho ra nhửng thước phim nầy ,như vậy dụng ý là gì ?
    3) nếu đây là đoạn phim có thật thì có nên tiếp tục rêu rao chiến thắng làm" chấn động địa cầu rung chuyển 5 châu " vì nó là chiến thắng dưới sự chỉ đạo và góp sức của nhửng tên lính trung khựa và sỉ quan trung hoa
    4) liệu có ai đó đang muốn xóa bỏ công lao và tinh thần VN thông qua hạ bệ tướng Võ nguyên Giáp
    5) phải tiếp tục ôm đít tàu cộng vì theo như đái tá Thanh dân VN phải nhớ ơn trung chệt
    Tại sao bao nhiêu năm nay nó biến đi đâu và bổng dưng xuất hiện ngay khi VN và tàu đang trong chính sách ngoại giao da beo .xin ý kiến bác Bồng và bạn đọc ,

    Trả lờiXóa