Tăng trưởng tín dụng: “Điểm sáng” hay ma quái?

“Tín dụng đang là điểm sáng” – không phải lần đầu tiên, giới quan chức quốc hội – những người mang nặng trên mình thói quen nghe báo cáo và “nghị gật” – tỏ ra lạc quan đến thế về nền kinh tế Việt Nam.

Nhưng tỷ lệ tăng trưởng tín dụng 3,52%, mà ông Nguyễn Đức Kiên lặp lại theo báo cáo của Ngân hàng nhà nước, lại chính là một mối nghi ngờ quá lớn nơi dư luận về điều được xem là “thống kê” của một cơ quan bị xem là chủ công siết tín dụng từ năm 2011 đến nay mà đã gây ra cái chết của hàng trăm ngàn doanh nghiệp.

Cũng cần nhắc lại là “mối thù” của các doanh nghiệp sản xuất đã chưa hề được “thanh toán”, khi vào năm 2011 họ đã phải cắn răng vay vốn ngân hàng với mặt bằng lãi suất cắt cổ lên đến 23-25%, thậm chí có ngân hàng còn “giết sống” doanh nghiệp với mức lãi suất 30%. Tuy nhiên sau một quyết định thanh tra khối ngân hàng vào đầu năm 2013 của Thanh tra chính phủ, mọi sự bất chợt im bặt sau đó. Đã không có bất kỳ tăm hơi nào về sai phạm của giới quan chức điều hành tín dụng được biến thành “điểm sáng” trong báo cáo cuối năm của Chính phủ.

Thế nhưng điều đáng sửng sốt là những quan chức quốc hội được coi là thâm niên kinh nghiệm và không kém từng trải chính trưởng như ông Nguyễn Đức Kiên, cho đến nay vẫn ung dung phát ra nhận định “Tín dụng đang là điểm sáng”. Câu “thần chú” này lại được phóng ra bởi Quân Đội Nhân Dân – một tờ báo mà trong vài năm qua còn nổi tiếng hơn cả báo đảng Nhân Dân về độ bảo thủ và tính đối kháng nhanh đối với hoạt động dân chủ hóa trong nước. 

Ma quái

Hãy trở lại với báo cáo 6 tháng đầu năm 2014 của Ngân hàng nhà nước. Nhiều người trong giới chuyên gia phản biện về tài chính đã chất vấn: tại sao trong 5 tháng đầu năm, tăng trưởng tín dụng mới đạt khoảng hơn 1% và đến gần cuối tháng 6 tín dụng mới tăng trưởng khoảng 2,3%, nhưng, đến 30/6, con số mới đã là 3,52% so với cuối 2013, tứcchỉ trong 1 tuần tăng trưởng tín dụng đã bằng tốc độ của cả 5 tháng đầu năm cộng lại?

Con số “đột biến gen” trên từ đâu mà ra? Liệu có dựa vào cơ sở thực tiễn của tình hình vay vốn của các nhân và doanh nghiệp trên thị trường, hay chỉ thuần túy nói theo các con số báo cáo của ngân hàng thương mại cổ phần, hoặc đơn giản hơn nữa là chạy theo báo cáo đầy tính thành tích tăng trưởng tín dụng phải đạt 12% trong năm 2014 của Ngân hàng nhà nước?

Bởi nói gì thì nói, không thể phủ nhận một thực tế là cho tới nay toàn bộ nền kinh tế vẫn âm thầm suy giảm, và chưa có bất kỳ tín hiệu khả quan nào về câu chuyện “thoát đáy”.

Kết quả khảo sát của một số doanh nghiệp làm tư vấn thị trường từ đầu năm 2014 đến nay đã cho thấy tỷ lệ sẵn sàng vay vốn của doanh nghiệp vẫn rất thấp – không tới 20%. Tuy nhiên, con số 20% vẫn còn khá lạc quan, theo đánh giá của những doanh nghiệp hoạt động thực tiễn. Không ít giám đốc doanh nghiệp đã nói thẳng là hiện thời chỉ chưa đầy 1/10 doanh nghiệp dám liều mình vay vốn ngân hàng, dù với mức lãi suất chỉ bằng 1/3 so với đỉnh cao hồi 2011. Lý do đơn giản là thị trường đã quá tệ, sức ì quá lớn và doanh nghiệp vay vốn sẽ không biết làm gì để tiêu thụ được hàng hóa, còn những đại gia bất động sản chỉ “mong một sáng không còn nợ nần”.

Nợ xấu bất động sản vẫn đang làm điểm nghẽn tệ hại nhất khiến các ngân hàng và nền kinh tế không thể “cất cánh”. Từ năm 2011 đến nay, đã ít lần 8 lần Ngân hàng nhà nước thay đổi con số về nợ xấu với độ chênh biệt lên đến 6-7%. Có lẽ đó là một dẫn cứ khiến cho bất cứ con số tăng trưởng tín dụng mà cơ quan này công bố cũng đều có tính “ma quái”.

Trường Sơn/TBVN

=======