THI ĐẠI HỌC, THI ĐẠI QUAN ?!

 

* BÙI VĂN BỒNG

Cũng có khi khỏi thi, cứ theo công thức 4 C mà vận dụng. Các cậu ấm, cô chiêu, các ‘hoàng tử, công chúa’, học hành chắp vá, bằng cấp chạy chọt, ưu tiên ‘chính sách’, nhưng chỉ cần nhấn nhá vài động tác là vào ngay Ban chấp hành Trung ương Đảng, bố trí các chức vụ cao, hóa ra công thức 4 C được vận dụng theo chỉ đạo thành 20 C (Con cháu các cụ cả, cần chăm chút, coi cơ cấu, chọn chỗ cho chúng có cái chức chủ chốt). 

Như thường lệ hàng năm, hơn 3 triệu thí sinh cả nước lại đến kỳ thi tuyển sinh vào đại học. Tính ra, số lượng thí sinh này gần bằng số lượng đảng viên cộng sản trong cả nước.

Có khác, thí sinh ở tuổi mới bước vào ngưỡng cửa cuộc đời. Còn đảng viên trong cả nước, theo sơ bộ tính toán, tuổi đời bình quan đã vào khoảng 55, và có đến trên 70% đảng viên già, chi bộ đường phố có nơi trên 90% đảng viên hưu trí.

            Có khác, thí sinh bước vào ngưỡng cửa thi thố trình độ học vấn để vào đại học. Vào đại học chỉ mới là chặng đầu “ăn may” có cái nền cơ sở bằng cấp bước vào đời. Còn các đảng viên đã (phần nhiều) hoàn thành (và sắp hoàn thành) đời cống hiến, đóng góp theo một mục tiêu, lý tưởng.

Có khác, đây mới là điều đáng bàn: Thí sinh theo ý nguyện, tùy lực học, sức học của mình mà tự biết, giỏi khối nào thì chọn khối thi ấy. Có những 4 khối thi A.B.C D – tùy chọn. Thí sinh học kém các môn xã hội, tự thấy mình yếu về “khu vực” đó, không thể chọn thi khối C. Thí sinh kém môn toán-lý-hóa, năng khiếu xã hội ‘mạnh thế’ hơn, không thể (và không dám) chọn thi khối A,...

Nhưng cán bộ của ta lại rất khác, ít trường hợp lãnh đạo theo chuyên sâu, chuyên ngành, mà được phân công, tuyển chọn, bố trí, sắp xếp phần lớn theo ‘không chuyên’.  Người ta đã đúc kết, đã là đảng viên, vào các cấp ủy thì “quá giỏi giang, ba đảm đang”, rất chi là “đa năng”, phân công làm gì cũng được, vì ‘đã được đảng đặt để’. Khóa trước làm tuyên giáo, khóa sau làm tổ chức. Khóa trước chuyên công tác đảng, khóa sau làm chủ tịch UBND. Khóa trước làm giám độc sở nông nghiệp, khóa sau làm giám đốc sở công nghiệp, khóa sau nữa được đề bạt lên cao hơn, làm Phó chủ tịch phụ trách văn-xã… Đúng là “đảng ta vĩ đại thật! Việc gì đã phân công là ít nhất cũng giữ cương vị một, vài khóa!”.  Có những  cán bộ chưa có chút học hành chuyên môn gì, làm công tác đảng từ cơ sở, leo lên Bí thư tỉnh ủy, rồi đùng một phát được Trung ương điều ra Hà Nội làm bộ trưởng ở một bộ mà suốt nhiệm kỳ ông ta chỉ đóng vai như một ‘ông phỗng’, nhưng đầy quyền lực…

                   >>  Công thức nhân sự …

Mỗi năm, cứ đến kỳ này, cả nước lại rầm rộ, tưng bừng bước vào mùa thi. Nhưng, cứ mỗi 5 năm, gần kỳ đại hội đảng, đảng viên (đương chức đương quyền, còn tuổi) trên cả nước lại bước vào mùa thi…chay chức chạy quyền. Nói cho chuẩn xác hơn, không phải ai cũng vậy, nhưng phần nhiều là như vậy! Đã nằm trong các đầu mối "vần ệ" (ý thức hệ, thế hệ, tiền tệ, quan hệ) thì nghiễm nhiên chẳng thi cử công chức công kệ gì cũng có ghế ngon, thường là những chỗ 'hái ra tiền'. Còn cái anh bần-cố nông, con em lao động, lính tráng dù có học giỏi, đa hệ, trí tuệ cũng bị mặc kệ. Đừng nói 'xin việc làm' ngay như đi mua (chạy việc) mất tiền mà cũng phập phù, rất dễ bị thất nghiệp, bằng tốt nghiệp đại học đàng hoàng cũng đành bỏ ngăn kéo...

Cũng có khi khỏi thi, cứ theo công thức 4 C mà vận dụng. Các cậu ấm, cô chiêu, các ‘hoàng tử, công chúa’, học hành chắp vá, bằng cấp chạy chọt, ưu tiên ‘chính sách’, nhưng chỉ cần nhấn nhá vài động tác là vào ngay Ban chấp hành Trung ương Đảng, bố trí các chức vụ cao, hóa ra công thức 4 C được vận dụng theo chỉ đạo thành 20 C (Con cháu các cụ cả, cần chăm chút, coi cơ cấu, chọn chỗ cho chúng có cái chức chủ chốt). Hầu như nếu có bầu bán cũng chỉ coi như thủ tục 'hợp thức hóa', một thứ hình thức có 'kịch bản' cho "chặt chẽ, có dân chủ" mà thôi! Khi đó, chuyên môn không thành vấn đề, tốt nghiệp một khoa thuộc hệ chính trị-văn hóa, nhưng vừa ra trường tuổi mới đôi mươi ‘chí mén’ đã làm Tổng giám đốc, kiêm Chủ tịch Hội đồng quản trị một Tổng Công ty chuyên làm kinh tế (!?). Bố trí, sắp xếp, phân công nhân sự quá vênh váo, lệch pha "quắn xà quần" kiểu này đã là thực trạng vô lý, mất 'thế mạnh' từ lâu lắm rồi! 

Đó cũng là những đường zích zắc “thần kỳ” về tuyển sinh, đào tạo, , bổ nhiệm, sử dụng nhân sự. Cho nên, mùa thi nào cũng sôi động, và không cần trình độ, không cần thi gì cả cũng rất…sinh động!

BVB

------------------