Translate

Trang BVB1

Thứ Hai, 18 tháng 11, 2013

THIÊN TAI VÀ NHÂN TAI Ở MIỀN TRUNG

* Ts. TÔ VĂN TRƯỜNG (trả lời PV)
Mấy ngày qua, đặc biệt 15-16/11 nhiều nơi ở  miền Trung lũ vượt mốc  lịch sử, chia cắt cô lập, giao thông gián đoạn, hàng chục người chết và mất tích. Trước vấn nạn thiên tai và nhân tai, phóng  viên báo Tuổi Trẻ phỏng vấn  tiến sĩ Tô Văn Trường Ban chủ nhiệm chương trình nghiên cứu khoa học trọng điểm cấp Nhà nước KC08/11-15 Bộ Khoa học & Công nghệ xung quanh vấn đề nói trên.
PV:  Ông đánh giá như thế nào về thủy điện xả lũ đồng loạt ở miền Trung  vừa qua gây nên ngập lụt và chia cắt cô lập nhiều nơi?
TVT: Năm ngoái, miền Trung và Tây Nguyên ít mưa, bị khô hạn cho nên năm nay các hồ chứa đều quan tâm đến việc tích nước.  Ngược lại với năm ngoái, năm nay ba cơn bão liên tiếp 13, 14 và 15  bị ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới kết hợp với nhiễu động trong đới gió đông trên cao và không khí lạnh phía Bắc gây ra mưa lớn liên tục trên diện rộng. Các hồ chứa thủy điện chỉ có Vũ Gia-Thu Bồn và Sông Ba (kể cả Sesan Tây Nguyên) là có quy trình vận hành liên hồ chứa còn hầu hết các đập thủy điện chỉ có quy trình vận hành đơn lẻ, không có dung tích phòng lũ. Công tác dự báo chỉ đảm bảo độ chính xác khoảng 65% (trước 12-24 tiếng) nên việc xả lũ đồng loạt của các đập thủy điện đã gây ra lũ lớn cho hạ du là do cả thiên tai và nhân tai.
PV: Lũ lụt miền Trung không chỉ bị chia cắt, chịu tổn thất mất mát lớn về tài sản mà còn gây thiệt hại to lớn về sinh mạng của người dân bất ngờ hơn cả các cơn bão quét vừa qua, theo ông nguyên nhân này do đâu?
TVT: Dựa báo về bão vẫn dễ hơn dự báo về mưa thế mà quỹ đạo và cường độ của siêu bão 14 vừa qua liên tục chệch hướng làm cho công tác chuẩn bị ứng phó rất bị động. Bộ chỉ huy tiền phương chống bão phải di chuyển liên tục từ Đà Nẵng ra Quảng Ninh. Có ý kiến cho rằng sau siêu bão 14 không trực tiếp vào miền Trung nên có một phần tâm lý chủ quan, nhưng nguyên nhân chủ yếu do mưa quá lớn, liên tục nhiều ngày,  nhiều nơi vượt lũ lịch sử như sông Ba (Phú Yên) thượng nguồn Gia Lai, Quảng Ngãi vv…Do lưu vực miền Trung sông ngắn, dốc, hầu hết các đập thủy điện không có dung tích phòng lũ, quy trình vận hành liên hồ chứa và công tác dự báo lưu lượng nước đến các hồ còn nhiều bất cập. Nhiều cơ sở hạ tầng kể cả đường giao thông chắn ngang dòng chảy không đủ khẩu độ thoát lũ. Các biện pháp phi công trình chưa được quan tâm đúng mức  vv…
PV: Doanh nghiệp làm thủy điện bán điện thu lợi nhuận nhưng khi cần thì xả lũ làm người dân ở hạ du gánh chịu mọi hậu quả. Dường như các tiếng nói, kể cả của người dân đều bất lực?
TVT: Theo thống kê diện tích rừng bị mất do làm thủy điện, thủy lợi trung bình 14,5 ha/MW ở Tây Nguyên và khoảng 16,5 ha/MW ở lưu vực sông Đồng Nai. Lời nguyền tài nguyên có câu “ăn của rừng rưng rưng nước mắt” ngẫm suy thật chuẩn xác vì đó là cái giá phải trả do đối xử tệ hại với môi trường sinh thái tự nhiên. Ngoài nguyên nhân do lâm tặc hoành hành,  sự tiếp tay của những phần tử thoái hóa trong chính quyền, thì  việc phát triển thủy điện tràn  lan, tàn phá rừng đầu nguồn kể cả vườn quốc gia cũng là tác nhân gây nên các hiện tượng lũ quét, lũ ống, sạt lở núi đồi vv…phá hủy cơ sở hạ tầng, làm nhiều người bị rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”, đặc biệt là cướp đi biết bao sinh mạng của người dân vô tội.
Gần đây, Chính phủ đã chỉ đạo cho Bộ Công thương tiến hành rà soát lại quy hoạch thủy điện, bước đầu đã loại bỏ 424 nhà máy thủy điện tác động lớn đến môi trường và  hiệu ích không cao.
Từ vấn đề thủy điện nhìn rộng hơn về vấn đề thiên tai, tại kỳ họp này của Quốc hội , GS Bùi Thị An  đã đề nghị đổi chống thiên tai thành hạn chế, giảm tác hại của thiên tai. Khi biểu quyết , đã có hơn 130 đại biểu tán thành.            Tuy không điều chình được tên gọi nhưng phải thấy với con số hơn 130 đại biểu Quốc hội tán thành thì đó là một thắng lợi. Sở dĩ như vậy vì trước đây chỉ lo tìm giải pháp cảnh báo lũ ống, lũ quét mà không tập trung vào nhiệm vụ hạn chế, giảm nhẹ tác hại của thiên tai. Nhận thức là cả quá trình , mong rằng đất nước có nhiều vị đại biểu Quốc hội hiểu biết như GS Bùi Thị An.
PV: Trong các báo cáo đánh giá tác động môi trường của các dự án thủy điện đều có cam kết điều hòa về lũ nhưng thực tế xảy ra ở miền Trung như thế nào, thưa ông? Chúng ta cần có giải pháp nào để khắc phục các bất cập nói trên?
TVT: Do đặc thù địa hình, thủy thế của miền Trung, các dự án thủy điện không có khả năng cắt lũ như ở lưu vực sông Hồng. Khi lập báo cáo đánh giá tác động môi trường các tài liệu điều tra cơ bản cho việc đánh giá hầu như rất ít, nên khi đánh giá chủ yếu mượn từ các lưu vực tương tự. Đánh giá chỉ là công cụ hỗ trợ cấp có thẩm quyền ra quyết định đầu tư trên cơ sở phân tích được mất! Cơ quan quản lý môi trường chỉ đánh giá, phân tích và tham mưu cho cấp có thẩm quyền quyết định đâu tư hay không đầu tư. Ở một số nước, báo cáo đánh giá tác động môi trường do chủ dự án thực hiện trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật về môi trường mà không cần thẩm định. Khi cơ quan quản lý nhà nước kiểm tra thấy có sự sai lệch hoặc vi phạm pháp luật về môi trường thì chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm trước pháp luật của Nhà nước.
Ở Việt Nam cũng càng khó do ý chí của cơ quan quyền lực cao hơn. Theo quy định báo cáo đánh giá tác động môi trường phải được phê duyệt trước khi quyết định đầu tư và cơ quan quản lý môi trường nhiều trường hợp phải “bẻ ghi” các quyết định theo ý chí của cấp cao hơn! Hiện nay, Bộ Tài nguyên & Môi trường đang tiến hành xây dựng hướng dẫn đánh giá môi trường chiến lược và đánh giá tác động môi trường của các dự án thủy điện theo Luật sửa đổi bảo vệ môi trường.
Biện pháp cấp bách đối với miền Trung là rà soát lại quy hoạch hạ tầng cơ sở theo thứ tự ưu tiên là an toàn công trình, cắt giảm hoặc chống lũ cho hạ du, đảm bảo nhu cầu dùng nước tối thiểu cho hạ du và phát điện. Thông tin đầy đủ,  kịp thời đến người dân về quy trình , thơi gian xả lũ. Cần phải tăng cường đẩy mạnh khoa học công nghệ, nâng cao độ chính xác của công tác dự báo để các hồ chứa cần phải duy trì mực nước trước lũ (dung tích phòng lũ) trong một thời kỳ. Tăng cường hệ thống quan trắc, hoàn thiện quy trình vận hành liên hồ chứa của các lưu vực sông và xử lý nghiêm các các đối tượng vi phạm.
HOÀNG ĐIỆP (thực hiện) 

------------------

7 nhận xét:

  1. Đó là hậu quả của những người MÙ làm LÃNH ĐẠO ...

    Trả lờiXóa
  2. Bắt đầu phải trả giá cho sự ngu ngốc.

    Trả lờiXóa
  3. Chính vì sự độc quyền lãnh đạo, hạn chế cán bộ trong nội bộ đảng mà không mở rộng ra tìm kiếm nhân tài trong xã hội, nên chuyện sai lầm trong phương pháp lãnh đạo các cấp và tham nhũng không bao giờ hết. Nhìn vào qui hoạch tổng thể VN, một người dân thường cũng biết là lãnh đạo quá kém. Chỉ giỏi vỗ ngực tung hô thôi. Chẳng có nước nào mà khắp nơi thủy điện, đường xá cùng 1 hướng mà có đến mấy con đường chạy song song vừa tàn phá môi trường, vừa làm dân mất đất sinh sống, gây nên thảm trạng dân oan. Qui hoạch đô thị khắp nơi bừa phứa, mà không quan tâm tới quyền lợi dân sở tại và chẳng cần cân đối giữa cung và cầu. Giá cả để cho tụi "con buôn" lớn từ trên thao túng phi mã tới chóng mặt. Tai ương từ thiên nhiên thì ít, mà tai hoạ từ người thì nhiều. Đau xót lắm thay!
    Hãy đọc bài "Lỗi tại đảng" trong trang http://nguoivietdiendan.com/vi/news/Viet-Nam-Nuoc-Toi/Bai-tho-Loi-tai-Dang-1024/
    .....Lỗi do Đảng, làm việc không trong sạch!
    Bán đất biên cương, đặc cách cho Tầu
    Chiếm nơi trọng yếu, hại nước ngàn sau
    Mất Hoàng Sa – Nỗi đau này muôn kiếp!

    Lỗi vì Đảng không hành sử bặt thiệp
    Để dân bị oan mãi tiếp tục “chờ” (7)
    “Dân cầy có ruộng” – chỉ là giấc mơ!
    Cướp đất dân – “thủ thuật” - trò bất chính (8)

    Lỗi tại Đảng “mù” dài lâu chưa tỉnh
    Quyết giữ độc tài, chiếm “đỉnh” để ngồi (9)
    Hô khẩu hiệu “Chủ nghĩa xã hội” thôi
    Dẫu biêt rằng, ngàn đời không đạt được! (10)


    Lỗi tại Đảng, biến mình thành “kẻ cướp”!
    Thành lũ hôi tanh hại nước điên rồ
    Tài sản quốc gia trao bọn “hung nô” (11)
    Vốn ODA xoay trò đút túi (12)

    Trả lờiXóa




  4. Con số 100.000 đô la mà Bắc Kinh tuyên bố ban đầu chỉ bằng nửa giá chiếc giường đắt nhất được rao bán ở Bắc Kinh HAY CHIẾC GIƯỜNG của LÃO GIÀ MẮC DỊCH đại gia LÊ DÂN xứ QUẢNG NÔM trong Nước đã HUYÊNH HOANG mua cho cô ả vợ nhí cháu chắt CHÂN DÀI của LÃO GIÀ MẮC DỊCH đại gia LÊ DÂN
    Đại gia LÊ DÂN lúc này nên giúp 100.000 đô la CHO DÂN BÃO LỤT Phi Luật Tân CÓ KHÁC NÀO chửi khóe BỌN BÀNH TRƯỚNG ĐẠI HÁN Bắc Kinh ??? ??




    SỰ BẦN TIỆN dểu cáng BIỂN LẬN của nền kinh tế đứng thứ hai trên thế giới

    Trung Quốc đang tự xem mình cạnh tranh với Hoa Kỳ để nhận lấy vai trò lãnh đạo thế giới trong tương lai.

    Hơn 10 triệu người Philippines bị ảnh hưởng bởi bão Hải Yến
    Tin siêu bão đổ bộ vào Philippines làm cả vạn người chết cuối tuần trước đã gây sốc và thúc giục nhiều chính phủ và người dân của nhiều nước chung tay cứu giúp.

    Mặc dù con số 10.000 người chết được đưa ra lúc đầu không hoàn toàn chính xác, nhưng ngay cả con số hơn 2.000 người được xác nhận đã thiệt mạng cũng là quá lớn.
    Vì vậy nhiều nước đã có những phản ứng tức thì để trợ giúp.

    Trong bài 'Sự tử tế của người lạ' hôm thứ Năm, báo Metro của Anh liệt kê các khoản đóng góp tính tới ngày 14/11.

    Anh đứng đầu với hơn 24 triệu đô la,
    theo sau là Hoa Kỳ với hơn 20 triệu,
    Ủy hội châu Âu gần 11 triệu,
    Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất hơn 10 triệu,
    Nhật Bản hơn 10 triệu,
    Úc hơn 9 triệu và
    Hàn Quốc gần 5 triệu.

    Vào thời điểm đó Trung Quốc mới cam kết hơn 200.000 đô la
    dù sau này đã tăng con số này lên 1,6 triệu đô la.

    Anh đã tăng gấp đôi viện trợ từ mức 24 triệu đô la lên 80 triệu
    trong khi người dân Anh cũng đóng góp 53 triệu đô la.


    Trung Quốc trợ giúp 100.000 đô la cho Philippines !!!!!!



    Người ta đã so sánh con số này với khoản cứu trợ 450.000 đô la mà Philippines giúp Trung Quốc trong đợt động đất Tứ Xuyên hồi năm 2008.

    Một trang blog nói con số 100.000 đô la mà Bắc Kinh tuyên bố ban đầu chỉ bằng nửa giá chiếc giường đắt nhất được rao bán ở Bắc Kinh.


    TRIỆU LƯƠNG DÂN




    Trả lờiXóa
  5. Ông TS họ Tô- "vuốt đuôi" thôi.
    Nghe ổng cao giọng: Biện pháp- rà soát- thông tin- tăng cường- đẩy mạnh..... thum thủm quá....

    Trả lờiXóa
  6. TS TVT có điều kiện, nên tập hợp số liệu, làm một bài đánh giá tác động gây/giảm lũ của các hồ chứa (không riêng thủy điện) miền Trung - từThanh Hóa đến Phú Yên, trong mùa lũ vừa qua, công bố cho bà con rõ rhif tốt biết mấy!
    (nhớ tránh gửi đăng ở các báo có vẻ "hận" thủy điện nhé)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Anh Trường xem thử cái phóng sự này mới hay, chẳng biết cái ông/bà tác giả này học hành môn địa lý thế nào mà dẫn giải hồ TĐ ST2 xả lũ mà ảnh hưởng tút lút cả Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Gia Lai! (chắc cái mạng thông tin này "không đủ" kinh phí đi lấy thông tin hay là "cái loa" của thế lực nào đó!)
      http://vtc.vn/2-461133/xa-hoi/can-canh-thuy-dien-song-tranh-xa-tran-gay-lu-khap-mien-trung.htm

      Xóa