Asean 'bế tắc' vì vấn đề Biển Đông

Các Ngoại trưởng tham gia Hội nghị tại Vientiane, Lào hôm Chủ Nhật 24/7

Các quốc gia trong khối Asean bế tắc về Biển Đông vì Bắc Kinh lại gây áp lực lên vấn đề an ninh gây tranh cãi nhất trong khu vực này, hãng tin AFP tường thuật.

Hội nghị Ngoại trưởng Asean lần thứ 49 tại Vientiane là cuộc gặp đầu tiên giữa các bên trong khu vực, từ Hoa Kỳ, đến Trung Quốc đều sẽ có mặt sau khi Tòa Trọng tài Thường trực công bố phán quyết về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trong khu vực đường chín đoạn rộng lớn trên biển Đông.

10 thành viên của khối Asean trong đó có bốn quốc gia có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc trong vùng biển đã chia rẽ khi thảo luận về vấn đề này.

Các bên đối lập cáo buộc Trung Quốc đã khéo léo lôi kéo đồng minh là các nước nhỏ như Lào, nước chủ nhà của hội nghị năm nay, và Campuchia bằng viện trợ và tiền cho vay để chia rẽ sự đồng thuận của khối.

Trung Quốc hồi tháng trước đã gây áp lực khiến ASEAN phải rút lại thông cáo chung về Biển Đông có lời lẽ cứng rắn, do Malaysia đưa ra sau kỳ họp ASEAN-Trung Quốc.

Thông cáo chung khi ấy lên tiếng cảnh báo hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông. Sau đó, Campuchia và Lào bị chỉ ra là những người đứng sau chặn lại việc ra tuyên bố chung.

Một nhà ngoại giao Asean nói với hãng tin AFP: "Chúng tôi vẫn đang bế tắc. Chúng tôi sẽ trở lại bàn đàm phán".

Một bản nháp thông cáo chung mà hãng tin AFP có được hôm thứ Bảy 23/7 vẫn để trống phần nội dung về Biển Đông.

Tình trạng ở Hội nghị tại Vientiane dẫn đến lo ngại lặp lại tình trạng của Hội nghị thượng đỉnh năm 2012 ở Campuchia, khi các nước trong khối Asean không thể ra thông cáo chung lần đầu trong lịch sử vì bất đồng về vấn đề Biển Đông.

'Tìm tiếng nói chung’

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry sẽ đến Lào sáng thứ Hai 25/7. Hiện vẫn chưa rõ liệu ông Kerry có gặp gỡ với người đồng nhiệm Trung Quốc, ngoại trưởng Vương Nghị cũng đến tham gia Hội nghị.

Một quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm cuối tuần nói Hoa Kỳ sẽ hối thúc Asean giảm nhẹ căng thẳng trong khu vực Biển Đông và tìm tiếng nói chung.

Nhưng Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân cảnh báo Asean không nên bị ảnh hưởng bởi các thế lực bên ngoài, một lời ám chỉ rõ ràng nhắm vào Hoa Kỳ.

"Họ (Asean) nên đặc biệt bảo vệ chống lại sự can thiệp vào hợp tác trong khu vực," hãng tin Tân Hoa Xã dẫn lời phỏng vấn ông Lưu.

Khả năng của khối Asean trong việc đối phó với Bắc Kinh đang được coi như một phép thử liệu nước này có thể cùng nhau đương đầu với những thách thức khác trong khu vực hay không.

Tờ Bangkok Post của Thái Lan tường thuật cuộc gặp sáng Chủ Nhật diễn ra trong suốt ba giờ, vẫn tiếp tục những thảo luận không hiệu quả từ hôm Thứ Bảy, và vẫn chưa có kết quả gì.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Thái Lan Sek Wannamethee nói "thông cáo chung vẫn đang được soạn thảo," bên lề cuộc gặp trưa ngày Chủ Nhật 24/7.

Cuộc hội đàm ngày Chủ Nhật được trông đợi sẽ thảo luận về vấn đề khủng bố, kinh tế, biến đổi khí hậu, an ninh, tác động của việc Anh rời khối EU và các vấn đề khác. Nhưng tất cả đã bị lu mờ bởi phán quyết ngày 12/7 của Tòa Trọng tài Thường trực tại The Hague về tranh chấp Biển Đông giữa Trung Quốc và Philippines. (BBC)

---------------