Đoàn Văn Vươn: “Tôi bị dồn đến đường cùng, buộc phải thế…”

* GIA MINH

“Tôi có cảm giác là chúng tôi đi đón những người anh hùng của chúng tôi về. Và thực chất hành vi của những người ‘anh hùng’ đó, tiếng súng của anh Đoàn Văn Vươn là để bảo vệ công lý chứ không phải tiêu diệt chế độ. Hành vi của gia đình anh Đoàn Văn Vươn là phòng vệ chính đáng trong tình thế cấp bách được qui định tại Luật Hình sự; chứ việc đó không phải chống người thi hành công vụ…” (Vũ văn Luân).

Gần 18300 tù nhân tại Việt Nam vào ngày hôm nay 31 tháng 8 trở về nhà trong đợt đặc xá được cho là lớn thứ hai tại Việt Nam, chỉ sau lần năm 2009.

Trong số những người được về nhà trước khi mãn án tù, có những nông dân bị thu hồi đất trái luật như hai anh em ông Đoàn Văn Vươn, Đoàn Văn Quý ở Tiên Lãng, Hải Phòng, ông Trần Văn Miên ở Dương Nội, Hà Nội.
                          >> Thơ vườn tặng Vươn  

Không phạm tội

‘Người nông dân nổi dậy’ là danh hiệu được nhiều người tại Việt Nam dành cho hai anh em Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý trong vụ việc cho nổ bình ga tự chế và súng hoa cải để chống lại đoàn cưỡng chế đầm nuôi hải sản cùa gia đình này tại Cống Rộc, Tiên Lãng, Hải Phòng vào ngày 5 tháng giêng năm 2012.

Và hai anh em ông Đoàn Văn Vươn, Đoàn Văn Quý, dù được dư luận cho là chỉ tự vệ và cảnh báo, đã bị tòa tuyên án 5 năm tù giam về tội ‘giết người’.

Sau hơn 3 năm 7 tháng bị tù, vào sáng ngày 31 tháng 8 khi ra khỏi Trại giam Hoàng Tiến ở Hải Dương, ông Đoàn Văn Vươn cho biết việc bị bỏ tù gây thiệt hại về vật chất và tinh thần cho gia đình ông; gánh nặng gia đình đổ lên vai hai người vợ và hành động trước đây ông làm là vì bị dồn vào bước đường cùng.

“ Ông Đoàn Văn Vươn: Tôi Vươn đang nói đây.

Gia Minh: Anh có khỏe không?

Ông Đoàn Văn Vươn: Tôi vẫn bình thường, sức khỏe bình thường.

Gia Minh: Trong suốt hơn 3 năm bị giam trong trại thế nào?

Ông Đoàn Văn Vươn: Trong này tôi vẫn chấp hành theo qui định của trại.

Gia Minh: Bây giờ được gặp vợ, con, bà con trong hội nuôi trổng thủy sản thế nào?

Ông Đoàn Văn Vươn: Tôi phấn khởi lắm, xúc động.

Gia Minh: Trong thời gian qua gia đình thông tin việc bên ngoài cho ông ra sao?

Ông Đoàn Văn Vươn: Qua các lần gia đình đi thăm gặp cũng có cho biết tin về việc của gia đình, và được biết năm nay có chủ trương đặc xá.

Gia Minh: Còn chuyện làm ăn của gia đình thế nào?

Ông Đoàn Văn Vươn: Về chuyện làm ăn, nói thật với anh, khi tôi ở nhà chuyện làm ăn rất tốt; khi xảy ra sự cố thiệt hại rất lớn không thể tính được. Vắng người trụ cột, mọi chuyện dồn lại trên đôi vai của người phụ nữ thì không thể như bình thường. Bị rơi vào hoàn cảnh bắt buộc thôi.
Gia Minh: Được về rồi nhưng ông có nghĩ những việc làm của mình trước đây có sai trái không?

Ông Đoàn Văn Vươn: Những việc trước tôi làm hoàn toàn không sai trái! Vì đưa đẩy tôi đến bước đường cùng thì buộc tôi phải làm thế thôi.”

Một người nông dân khác được về nhà trong ngày 31 tháng 8 là ông Trần Văn Miên ở Dương Nội, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. Ông này cũng vì không đồng tình về việc cưỡng chế thu hồi đất nông nghiệp của gia đình mà bị bắt vào ngày 26 tháng 3 năm 2014. Tòa tuyên án ông này 22 tháng tù giam về tội ‘gây rối trật tự công cộng’. Ông Trần Văn Miên được về nhà sớm 5 tháng theo bản án đã tuyên.

Bà Cấn Thị Thêu, người cùng địa phương và sát cánh đấu tranh đòi đất đai tại Dương Nội với những nông dân khác, vào sáng 31 tháng 8 cùng đi đón ông Trần Văn Miên từ trại giam Thanh Xuân, Hà Nội cho biết thông tin khi đi đón và việc ông này bị bắt: “ Khi ra khỏi trại có một số phóng viên, truyền hình phỏng vấn ông thì ông nói bản án oan sai, ông ta chẳng có tội gì cả. Vào trại họ cứ bắt ép ông phải nhận tội có mặt tại khu đó; ông nói ông chỉ có mặt khi người ta đến thu hồi đất của nhà ông trái pháp luật. Ông có mặt để nói người ta đừng cưỡng chế, ủi đất của nhà ông ta thôi; thế nhưng người ta bắt cóc ông giữa đường khi dụ vào một địa điểm khác, rồi giam ông ta cho đến hôm nay mới thả.”

Đón ‘anh hùng’

Nhiều người dân tại Cống Rộc, Tiên Lãng, Hải Phòng vào sáng ngày 31 tháng 8 cũng lên Hải Dương để đón hai anh em ông Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý. Một trong những người đó là ông Vũ Văn Luân, tổng thư ký Liên chi Hội Nuôi trồng thủy sản nước lợ Huyện Tiên Lãng, cho biết việc cùng nhau đi đón hai đồng nghiệp bị tù mấy năm qua về như sau: “Tôi có cảm giác là chúng tôi đi đón những người anh hùng của chúng tôi về. Và thực chất hành vi của những người ‘anh hùng’ đó, tiếng súng của anh Đoàn Văn Vươn là để bảo vệ công lý chứ không phải tiêu diệt chế độ. Hành vi của gia đình anh Đoàn Văn Vươn là phòng vệ chính đáng trong tình thế cấp bách được qui định tại Luật Hình sự; chứ việc đó không phải chống người thi hành công vụ. Chúng tôi giả sử chính quyền huyện Tiên Lãng không xông vào cướp đầm của anh Vươn, thì không bao giờ xảy ra chuyện đó. Tuy nhiên việc cũng đã qua rồi, chúng tôi mong muốn chính phủ Việt Nam sắp tới đây cần phải cân nhắc, xem xét lại bởi vì vụ việc này chúng tôi cho rằng là vụ án oan. Oan sai một cách nghiêm trọng chứ không phải đã được giải quyết thỏa đáng theo Hiến pháp và pháp luật.”

Nhóm thiểu số trong danh sách đặc xá

Một cựu tù nhân lương tâm khác là mục sư Tin Lành Nguyễn Trung Tôn, từ Thanh Hóa cho biết nhận định của ông về đợt thả tù đông người lần này nhân dịp Hà Nội kỷ niệm 70 năm ngày độc lập như sau: “ Số lượng được thả như gia đình anh Đoàn Văn Vươn và một số dân oan đất đai được thả về chỉ bấm trên đầu ngón tay. Theo tôi riêng bản án của họ hoàn toàn oan sai, lẽ ra họ không phải ngồi tù; nhưng nhà cầm quyền cố tình khép tội họ và đây là cơ hội để thể hiện theo cách mà tôi tạm gọi theo cách của họ là ‘lòng nhân đạo’.

Điều đặc biệt năm nay để kỷ niệm 70 năm ngày 2 tháng 9, ngày mà Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập tại Ba Đình, thì trên 18 ngàn tù nhân được thả trước kỳ hạn. Điều này cũng làm xôn xao dư luận vì Việt Nam có thể sắp gia nhập TPP nên thả tù sớm mà trong đó có tù nhân chính trị; thế nhưng đến lúc này điều đó bị ‘hụt’. Số lượng hơn 18 ngàn tù nhân được thả không có tù nhân lương tâm, mà (hầu hết) là tù thường phạm: trộm cắp, hối lộ, nhận hối lộ, những người buôn bán heroin, mại dâm, giết người từ những thành phần ‘tệ nạn xã hội’. Không phải họ cải tạo tốt mà được tha tù trước thời hạn mà chắc chắn một điều họ chạy bằng tiền bạc để được thả ra trước thời hạn. Đợt tha tù này giúp những người chạy án đạt được mục đích cho người thân ra tù để tiếp tục cuộc sống trước đây. Ngoài ra cũng đạt mục đích giảm số tù nhân trong tù, giảm khoản phí của Cục Quản lý Trại giam, Bộ Công an, số người quản giáo … Tức nhà nước trút đi được một khoản phí.”

Ngày 28 tháng 8, trong cuộc họp báo tại Văn phòng Chủ tịch nước, thứ trưởng Bộ Công an, thượng tướng Lê Quý Vương nói rõ trong lần đặc xá năm nay không có trường hợp phạm tội vi phạm an ninh quốc gia.

G.M/rfa

--------------