Khẩu chiến Hillary Clinton – Bernie Sanders

Sáng 13-10-2013 CNN sẽ truyền trực tiếp cuộc tranh luận giữa hai ứng viên Tổng tống, đó là hai cụ Hillary Clinton và TNS Bernie Sanders.
Ông Sanders sinh năm 1941 (74 tuổi) tại Brooklyn (New York) là TNS của tiểu bang Vermont. Thời trẻ từng tham gia diễu hành March on Washington for Jobs and Freedom (Diễu hành vì việc làm và tự do) năm 1963, đấu tranh cho dân quyền.

Ông lên tiếng mạnh mẽ về bất công trong thu nhập, y tế, cha mẹ nghỉ khi có con mới sinh, biến đổi khí hậu, quyền của người đồng giới. Sanders thường phê phán chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và là người chống lại chiến tranh Iraq do TT Bush khởi xướng.

Về lý lịch con ông cháu cha thì Sanders chẳng có gì nổi bật. Lại mang tiếng theo CNXH (socialism) nên chưa chắc đã được người bỏ phiếu thích cụ này.

Kém Sanders 6 tuổi, bà Hillary Clinton (1947) năm nay cũng 68 tuổi, từng là đệ nhất phu nhân của TT Bill Clinton (1993-2001), TNS New York (2001-2009) và ngoại trưởng (2009-2013). Bà được giới trẻ hâm mộ và giới nữ ủng hộ.

Trong thời gian TT Bill Clinton tại vị, gia đình bị tai tiếng vì vụ cô sinh viên trẻ Lewinsky thực tập tại Nhà Trắng. Tuy nhiên, với tài ba của một American Lady (đàn bà Mỹ dễ có mấy tay), bà đã chèo chống và vượt qua sóng gió chính trường và giữ được gia đình yên ổn. Điều đó được nhiều người đánh giá rất cao.

Khi TT Bill Clinton về vườn, bà đã tranh cử chức TNS tại New York và thắng cử. Sau đó bà còn tham gia tranh cử TT nhiệm kỳ 2008-2012 nhưng chịu thua Barack Obama trong vòng đấu loại của đảng Dân chủ.

Hai vợ chồng đã quay sang ủng hộ Obama và cuối cùng đã thắng lớn khi có một TT da đen trong Nhà Trắng. Bà được mời là Ngoại trưởng. Năm 2012 bà đã thôi chức dành thời gian cho tranh cử nhiệm kỳ 2016 như dự định.

Khi ra khỏi Nhà Trắng, gia đình Clinton nợ đầm đìa vì liên quan đến mấy vụ kiện tụng. Vì có tài nên họ viết sách, đi nói chuyện với 200.000USD/buổi nên gia tài bắt đầu phình ra. Từ năm 2013 đến 3-2015, bà kiếm được 11 triệu, và từ khi rời chức vị, gia đình TT này đã kiếm được 141 triệu đô la, đóng khoảng 56 triệu tiền thuế và gửi 15 triệu cho công tác từ thiện.

Đối với người Việt thì bà Hillary Clinton không lạ gì, từng sang Việt Nam vài lần với hình ảnh nón lá đi shopping trên phố cùng với con gái Chelsea. Chồng bà từng là người tuyên bố bãi bõ lệnh cấm vận của Mỹ đối với Việt Nam (1993).

Bà là người có sáng kiến trong ngoại giao gọi là smart power – sức mạnh thông minh bao gồm quân sự, chính trị và ngoại giao đi kèm với nhau. Trong thời gian làm ngoại trưởng, bà đi nhiều nhất trong số các ngoại trưởng trước đó của Hoa Kỳ. Đối thủ đang nhè vào đó để tấn công, dựng lên một hình ảnh Hillary không trung thực.

Cụ Sanders đi lại chậm, lưng gù, mắt đeo kính cận, giọng nói không được truyền cảm. Nhưng tuổi tác đôi khi là lợi thế vì Ronald Regan  từng thắng đối thủ trẻ khi ông đã 72 tuổi.

Hillary Clinton có vẻ trẻ, nhanh nhẹn hơn, tóc vàng và có nụ cười thân thiện, dù ngoài đời những người dưới quyền đều sợ một phép do tính sắt đá của bà.

Hiện nay, danh sách ứng viên TT Hoa Kỳ thấy nổi lên hai người: Hillary Clinton được 40% ủng hộ và Donald Trump (23%). Sanders ở đâu đó xa lắm.

Donald Trump có những phát ngôn gây sốc, trong vai giới show biz nhiều hơn là chính trị gia. Ông có nhà cửa khắp nơi, hồi đi New York (2007) mình cũng được thấy tòa nhà toàn kính, đọc chữ Trump cứ tưởng ông bán đồ lót phụ nữ Triumph. Ngay tại Las Vegas ông có tòa nhà Trump mà tối qua Hillary Clinton tới đó cùng hàng ngàn người  chĩa loa phường vào nhà tỷ phú để khiêu khích.

Có một cụ già tuyên bố, nếu Trump trùng cử, ông sẽ di cư sang nước khác để sống hơn là có một TT như ông này. Tuy nhiên, ông bảo, chẳng phải đi đâu vì Trump làm sao mà vào Nhà Trắng được.

Sáng 133-10 Washington Post đưa một bài đưa một bài viết rằng có 5 từ nói lên Sanders không thể là TT “he isn’t getting elected president – ông ta sẽ không thành TT”, dẫn chứng 50% dân Mỹ thích chủ nghĩa tư bản  chỉ có khoảng 30% thích CNXH. Không hiểu Sanders là cộng sản thì phần trăm liệu có tăng lên.

Hillary Clinton bị lên án là flip-flop (lá mặt lá trái) trong chính sách. Gần đây nhất bà phản đối TPP mà trong thời kỳ làm ngoại trưởng bà ra sức ủng hộ. Hillary đang tìm cách rời cái bóng của Obama, tranh thủ sự ủng hộ của công đoàn vì họ tẩy chay TPP làm mất việc làm tại Mỹ.

Bầu cử Mỹ giống như vào shopping mall mua hàng, có nhiều lựa chọn cho cùng loại (đảng Dân chủ có 4-5 ứng viên, đảng Cộng hòa cũng thế), các ứng viên tự tranh luận, tự đưa ra đường lối trong tương lai. Dân đóng thuế ngồi nghe và biết phải lựa chọn ai cho xứng đáng với đồng tiền bát gạo mình đã bỏ ra vì biết rõ mặt hàng họ định mua bằng tiến thuế. Clinton, Sanders hay Trump đều đã được khách hàng đưa lên đặt xuống nhiều lần trước khi bỏ phiếu cho ai để sau đó hài lòng với sự lụa chọn.

Còn tại “nước nhà mềnh”, nghe nói TW đã bỏ phiếu biểu quyết lần thứ nhất danh sách nhân sự mới lần đầu được dự kiến giới thiệu tham gia Ban Chấp hành TƯ khóa 12 (cả ủy viên TƯ chính thức và dự khuyết). Có câu quan trọng nhất là ứng viên là những ai, mặt mũi ra sao, thì chẳng ai biết. Giống như vào shopping mua hàng, người bán bắt trả tiền (thuế), nhưng người mua chẳng biết mình sở hữu cái gì bên trong gói hàng được thắt nơ diêm dúa.

Bao giờ ta đi mua hàng mà biết chắc chắn món hàng mình mua có hợp với mình thì đó mới là thị trường không có định hướng :razz:

Tối 13/10/2015, CNN có cuộc đấu võ mồm trên truyền hình phát trực tiếp từ sòng bạc Las Vegas, xem các đối thủ gầm gừ nhằm chỗ yếu của nhau để tấn công.

(Blog Hiệu Minh)

 

-----------------