NGƯỜI LÍNH BIỂN

BIỂN ĐẢO VÀ TÌNH YÊU NGƯỜI LÍNH

                (Thơ Bùi Văn Bồng NXB Thông tin và truyền thông  2014)

* TRỊNH MINH CHÂU

Mở trang thơ ra  đã thấy: Sóng, gió, biển xanh mênh mông, doi cát trắng chạy dài, san hô, san hô ngũ sắc, cây phong ba…và những người lính với tình yêu biển, đảo đó cũng chính là tình yêu Tổ quốc. Từ trước đến nay không thiếu các bài thơ viết về biển. Cách nay gần ba mươi năm nhà thơ Trần Đăng Khoa có một tập thơ viết về biển đảo hay là nhiều bài thơ viết về biển đảo, trong đó có bài “Đồng đội tôi trên đảo thuyền chài”; “Chút  thơ tình người lính biển”…mà hễ ai đã đọc thì không quên sức chịu đựng của những người lính đang bảo vệ biển đảo của Tổ quốc.

 Trong thơ Bùi Văn Bồng cũng không thiếu sự gian lao của người lính: Mưa tuôn gió quất liên hồi / đá xây công sự vỡ rồi lại xây…( bài “Cây phong ba trên đảo Trường Sa”), hay …Nơi đây gió lộng bốn bề / hất tung chậu cảnh vừa kê trước thềm / lạnh lùng là gió nửa đêm / nóng ran ngọn gió ngang triền đảo trưa…(bài “Gió cát Trường Sa”). Mặc dù khó khăn gian khổ nhưng người lính đã tìm thấy niềm vui của mình: Hải đảo thân yêu như ngõ xóm đường làng…( bài “Tiếng nói Việt Nam ở Trường Sa”) . 

Trích lời giới thiệu của Nhà xuất bản

Đàn cá heo nhảy sóng buổi triều cường / mắt em mở tròn vuốt ve ngực biển (Ngực biển);  Riêng anh như mắc bùa mê / thẩn thờ ra biển tìm về ngày xưa …(Nỗi nhớ biển chiều);  đảo đá dễ gì tìm hoa / lấy san hô biển bày ra chiến hào (San hô đảo đá)…Những câu thơ tưởng dung dị nhưng đó chính là cuộc sống của người lính, niềm vui của người lính sống giữa trùng khơi. Nếu không sống cùng người lính biển hay nói cách khác không có vốn sống thì khó mà viết nên lời chứ nói gì đến thơ.

Nhà thơ Trịnh Minh Châu

Thực ra thơ Bùi Văn Bồng không phải chỉ bằng hình ảnh dung dị chân thật để tả về cảnh sinh hoạt qua đó nói lên tình yêu biển đảo của người lính. Trong tập thơ còn nói nhiều đến tâm trạng người lính từ hải đảo xa sôi hướng về đất liền, làng xóm thân yêu: Nắng Trường Sa, gió cát Trường sa / nỗi nhớ quê nhà xôn xao sóng vỗ… (Tiếng nói Việt Nam ở Trường Sa);  Con sóng nhuộm mây trời ửng đỏ / cánh buồm vượt sóng cuối trời xa…Mùa khô đi qua / Lá vàng rơi lối nhớ / con chuồn chuồn cánh đỏ nép bờ lau…(Hoa đảo xa);  em đi buổi ấy không về / anh nhìn sóng biển tái tê nhớ thầm…( Nỗi nhớ biển chiều)…Đôi khi tâm trạng cùng với hình ảnh thật của người lính được nâng lên thành một hình tượng đẹp: Hoa tươi lộc biếc nơi đây hiếm / đảo xa đá trắng cát vàng mơ / lính đảo trần lưng phơi nắng biển / thư cuối mùa trăng mãi đợi chờ…

            Ngoài những cảnh, tình, tâm trạng của người lính biển đảo, là một nhà thơ, nhà báo đi nhiều, bị câu thúc bởi thời gian thông tấn, nhưng Bùi Văn Bồng không thoát khỏi tâm trạng của một thi sĩ đa mang, ngẫm ngợi trước một tình yêu nào đó và cảm thán: thuyền đầy trăng: Trăng bơ vơ / trăng xưa bến cũ bây giờ nơi đâu ? ( Bến trăng). Có lúc lại trăn trở nuối tiếc …bến gieo xa xót cõi bờ / anh gieo mầm nhớ câu thơ muộn màng…(Gieo qua mùa nhớ). Nhưng trên bước đường đi ấy có lúc nhà thơ gặp gỡ niềm tin mãnh liệt: …Những trưa nắng cháy mặt sông / vẫn xanh đáy mắt cánh đồng hôm nay… và niềm tin đó đã dẫn đến…Lới lơ – câu hát bay xa / điệu chèo ai nối quê ta quê mình…

            Là người lính cầm bút, lớn lên từ làng quê xóm mạc với: Chăn đơn, áo mỏng, ổ rơm…rồi nỗi nhớ đồng làng, người yêu và nhất là nỗi nhớ mẹ. Khi người ta càng trưởng thành thì những suy nghĩ trăn trở về người mẹ càng da diết và thấy như là đứa con có lỗi: Con say thơ phú gió trăng / chẳng nên chiếc áo tấm chăn mẹ nằm…Đúng như vây các nhà thơ thường muốn rộng dài bước chân nên ít có điều kiện chăm sóc hay là đền đáp đấng sinh thành, với người lính lại càng khó khăn hơn nhất là lính của biển đảo.

Vậy nên khi mẹ đã khuất tình yêu thương mới trỗi dậy, mới xót xa:…Bây giờ mẹ đã xa xăm / đêm nào cũng rét căm căm đáy lòng (Rét lòng). Nhưng tôi tin với người lính và Bùi Văn Bồng bước chân đã đến với trùng khơi biển đảo để có được cuộc sống cùng người lính ngày đêm bảo vệ Tổ quốc thì các anh sẽ được mẹ thể tất không trách cứ. Và các anh cũng biết biển đảo quê hương bình yên là lòng mẹ bình yên, dù ở đâu mẹ cũng mong cho các con của mẹ “ chân cứng đá mềm “.

             Đọc ba mươi tám bài thơ của Bùi Văn Bồng trong tập thơ cảm động và ấn tượng này, tôi như được như đã đến với quần đảo Trường Sa, và các đảo: Côn Đảo, Phú Quốc…Có lẽ do là người lính làm báo nên anh đã đến hầu hết các đảo thuộc vùng biển phía Nam của Tổ quốc, và đến đâu anh cũng có thơ để lại sau những bài phóng sự thật kịp thời. Nhưng may thay anh lại là một nhà thơ nên càng lùi xa về thời gian anh càng có điều kiện ngẫm ngợi để viết cảm xúc của mình vì thế mà tập “BIỂN, ĐẢO VÀ TÌNH YÊU NGƯỜI LÍNH” (Nhà xuất bản in lần đầu 4.500 cuốn) đã được xuất bản phục vụ người lính nói chung và người lính biển đảo nói riêng . Khoan hãy bàn đến nghệ thuật, tư tưởng văn học, thẩm mỹ…Tôi tin rằng khi tập thơ đến tay từng người lính, nhất là lính của trùng khơi biển đảo nó sẽ là món quà kịp thời và rất quí hôm nay.

   T.M.C

       

         -------------