Liên Hợp Quốc sẵn sàng giúp đỡ Việt Nam vụ cá chết

Phó Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Jan Eliason phát biểu tại họp báo sáng 6/5.
                                                                                      Ảnh: Thanh Tuấn

Phó tổng thư ký Liên Hợp Quốc Jan Eliasson cho rằng vụ cá chết ở miền Trung Việt Nam là vấn đề nghiêm trọng và chính quyền cần nhanh chóng xác định rõ nguyên nhân.

"Nếu Chính phủ Việt Nam đề nghị giúp đỡ, chúng tôi sẽ rất sẵn lòng để giúp Việt Nam trong vụ cá chết ở miền Trung. Đây là vấn đề nghiêm trọng", Phó tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Jan Eliasson trả lời Zing.vn trong cuộc họp báo ở TP HCM sáng 6/5.

Ông cho biết thông tin về vụ cá chết đã được nêu ra ngay từ ngày đầu khi ông đến Việt Nam. Nhưng đến nay, các bộ ban ngành chưa thống nhất được nguyên nhân.

Theo phó tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, điều cần thiết là phải giảm thiểu các hoạt động gây bất ổn tới thiên nhiên. "Ngoài ra, cần phải coi các hoạt động sản xuất công nghiệp có gây ra các tác động tiêu cực tới môi trường hay không", ông nhấn mạnh.

"Tình hình rất tồi tệ khi hàng loạt cá chết trôi nổi trên biển. Bản thân tôi đã từng chứng kiến hiện tượng này ở châu Âu. Khi đó, mọi người liên tục đặt ra các câu hỏi như, điều này ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta như thế nào? Chúng ta có còn ăn cá hoặc đánh bắt ở vùng này được không? Sau khi xác định được nguyên nhân mới có thể nghiên cứu giải pháp, như đây là do ô nhiễm công nghiệp, hiện tượng tự nhiên hay liên quan đến biến đổi khí hậu", phó tổng thư ký Liên Hợp Quốc nói thêm.

Trong cuộc họp báo, ông Eliasson cũng nêu về tình trạng hạn hán nghiêm trọng tại Việt Nam nói chung và tỉnh Bến Tre - nơi ông có chuyến thăm thị sát hôm 5/5 nói riêng. Ông nói những điều đã chứng kiến thực sự là biểu hiện của "biến đổi khí hậu".

Ông Eliasson đề nghị cán bộ Liên Hợp Quốc tại Việt Nam tiếp tục theo dõi và báo cáo về trường hợp một gia đình ở Bến Tre có hơn 5 công đất lúa và hoa màu mất trắng vì khô hạn tồi tệ nhất trong suốt 90 năm qua. Ông dự định mang câu chuyện của họ đề cập tại hội nghị thượng đỉnh về nhân đạo ở Istanbul Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối tháng này.

Tâm điểm trong chuyến thăm từ ngày 3-6/5 của ông Jan Eliasson tới Việt Nam là về tình hình hạn hán nghiêm trọng tại đồng bằng sông Cửu Long.

Trước tình hình hạn nặng tại Việt Nam, chiều 26/4, Liên Hợp Quốc và các đối tác kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ khẩn cấp 48,5 triệu USD cho Việt Nam để ứng phó với tình hình hạn hán ngày càng nghiêm trọng và đang làm ảnh hưởng đến khoảng 2 triệu người tại khu vực Nam Trung Bộ và Nam Bộ.

Ông Eliasson có kinh nghiệm trong nhiều thập kỷ về các vấn đề liên quan đến ngoại giao, giải quyết xung đột và hành động nhân đạo. Ông Eliasson được bổ nhiệm với chức danh Hàm Phó Tổng Thư ký LHQ đầu tiên phụ trách hoạt động Nhân đạo vào năm 1992. Sau đó, Ông từng là Thư ký nhà nước về Ngoại giao và Đại sứ Thụy Điển tại Hoa Kỳ.

Năm 2006, Ông được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Ngoại giao của Thụy Điển. Trong tháng 3 năm 2012, Ông được Tổng Thư ký Ban Ki Moon bổ nhiệm làm Phó tổng thư Ký LHQ và nhậm chức vào ngày 1/7/2012.
Thanh Tuấn/(Zing.vn)

*       *       *

Trước đó, Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc ở khu vực Đông Nam Á (OHCHR) hôm thứ Năm đã bày tỏ lo ngại về tác động của vụ cá chết hàng loạt dọc bờ biển miền trung của Việt Nam đối với việc thụ hưởng quyền con người của quốc gia này, đặc biệt là quyền y tế và thực phẩm.

Văn phòng Khu vực cũng quan ngại về việc xử lý các cuộc biểu tình nổ ra sau vụ cá chết, và kêu gọi chính quyền tôn trọng quyền tự do tập hợp, phù hợp với luật quốc tế.

Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc kêu gọi Chính phủ Việt Nam phải tôn trọng đầy đủ quyền tập hợp ôn hòa, được bảo đảm trong Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị.

Quyền có môi trường an toàn, sạch sẽ, lành mạnh và bền vững là không thể thiếu đối với các quyền con người, bao gồm quyền được sống, sức khỏe, thực phẩm, nước, vệ sinh môi trường, đã được công nhận trong Công ước Quốc tế về Văn hóa, Kinh tế, Quyền lợi Xã hội mà Việt Nam là một thành viên.

Ông Laurent Meillan, Quyền đại diện Khu vực của OHCHR, nói: “Chính quyền Việt Nam cần áp dụng các khuôn khổ pháp lý và pháp luật để chống lại tác hại môi trường gây cản trở việc thụ hưởng các quyền con người, và đảm bảo rằng tất cả những người bị ảnh hưởng tiêu cực, đặc biệt là ngư dân, có quyền tiếp cận các biện pháp hiệu quả”.

Ông Meillan nói thêm: "Chúng tôi kêu gọi Chính phủ [Việt Nam] tiến hành một cuộc điều tra độc lập, toàn diện và khách quan về những trường hợp được báo cáo sử dụng quá nhiều lực lượng cán bộ thực thi pháp luật”.

Ngày 1 tháng 5 vừa qua, hàng ngàn người đã xuống đường biểu tình ở nhiều khu vực, bao gồm cả thủ đô Hà Nội. Ở Tp. Hồ Chí Minh, đám đông khoảng 1,000 người đã mang các biểu ngữ “hãy trả lại biển sạch cho chúng tôi” và “ngừng xả nước thải vào biển”.

Cuộc biểu tình đã trở thành một thách thức lớn đối với tân chính phủ Việt Nam. Chính phủ cho biết hiện không có bằng chứng cho thấy trách nhiệm là do công ty Formosa gây ra. Cá có thể bị chết bởi chất độc thải ra từ các hoạt động của con người hoặc do hiện tượng ‘tảo nở hoa’ hay còn gọi là ‘thủy triều đỏ’.

Truyền thông Việt Nam đã không đưa tin về các cuộc biểu tình hôm Chủ Nhật 1/5.

(Theo The Online Citizen, VOA)

------------