“Thành công tốt đẹp” (!?)

* BÙI VĂN BỒNG

Ngày mai (21-1-2016), khai mạc Đại hội đảng toàn quốc lần thứ 12 (ĐH 12). Vậy là 86 năm qua, (đảng CS Đông Dương, đảng Lao động Việt Nam, nay là đảng CSVN) đã 12 lần khai mạc, rồi bế mạc đại hội. Trong mỗi nhiệm kỳ lại có hàng chục lần Hội nghị. Cái cụm từ chốt đáy: “Thành công tốt đẹp” không biết có tự bao giờ. Nhưng mấy thập niên vừa qua, các hội nghị, đại hội từ cấp xã, phường trở lên, cấp đảng bộ, chi bộ cơ quan, bộ ngành, đến Trung ương đều bế mạc (xong, kết thúc) bằng câu “chốt’ đã quá quen, xem ra có vẻ ‘đầy tự hào, phấn khích’ đó. Riêng cái nếp quen có chủ đích ấy quả là không trung thực, cố tình nói trái, đánh lừa dư luận!

          Làm bất cứ việc gì ai cũng mong thành công. Lại được “thành công tốt đẹp” thì quá tuyệt vời. Nhưng trong thi đua, tổng kết, hội nghị, đại hội, người ta đã làm méo xẹo sự tuyệt vời ấy. Đua nhau diễn trò, bắt chước nhau ‘tự huyếnh’, nâng cao để tự sướng, bệnh thành tích, họ đã làm mất nghĩa của ngôn ngữ, đánh tráo khái niệm. Dù biết rằng việc chính chưa xong, còn cãi nhau ầm xòe tóe loe chày cối, thống nhất chưa cao, còn phải họp nữa, nhưng bao giờ vẫn không quên chốt lại: “thành công tốt đẹp”.

            Các nước tiên tiến người ta lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành xã hội bằng pháp luật, bằng những hành động, biện pháp thiết thực; người lãnh đạo dám nghĩ, dám làm, tự đột phá, tự chịu trách nhiệm, nói là làm, có khi làm xong mới nói. Tổng thống các nước đã quyết định làm việc gì tự mình tổ chức thực hiện, nếu cần thì bàn qua, trình ‘lưỡng viện’ quyết, rồi làm, không cần tập thể lãnh đạo nào cả. Như nước Mỹ, tổng thống quyết định làm gì là tự chịu trách nhiệm. Không bao giờ phải chờ đợi đảng Cộng hòa, đảng Dân chủ bàn bạc để ‘lãnh đạo tập thể’ rồi tổng thống mới được triển khai cho đúng ‘ý định, chủ trương lãnh đạo’. Có như thế người lãnh đạo mới tự chủ, sáng tạo, độc lập, không bị cái ‘vòng kim cô’ nào xiết lại cả, không chịu sức ép đè, dội, khống chế từ trên xuống. Nhưng với cung cách, lề lối làm việc của lãnh đạo Việt Nam (mọi cấp) chỉ có nói, phán, đưa ra ý định, rồi phải qua ‘tập thể lãnh đạo’ thảo luận, ra văn bản, chỉ đạo cho chính quyền, thủ trưởng cơ quan thực thi. ‘Tập thể lãnh đạo’ chỉ có nói, bày vẽ, nặng về chủ quan, ra chủ trương, coi như xong việc, còn làm là những người khác, là toàn dân.

Vai trò trực tiếp nói đi đôi với làm theo cung cách thành nền nếp của đảng cộng sản hoàn toàn xa lạ, khác kiểu với các nước tiên tiến. Nguyên tắc đó, cung cách đó tự tách ra nói và làm khác nhau. Sự ỷ lại vào tập thể của ‘cá nhân phụ trách’ đã triệt tiêu những quyết tâm, sáng tạo. Khuôn phép, quy trình, kế hoạch lúc đó trở thành những vành đai ngầm trói buộc vai trò của lực lượng hành động. Quan liêu từ đó phát sinh và ngày càng nặng nề, trở thành lực cản sự phát triển; bảo thủ, giáo điều, khô cúng, rập khuôn, công thức cũng từ đó mà phát sinh, tự tại và có sức trì kéo ghê gớm, mất nhiều thời cơ, bế tắc.

            Suy cho cùng, cái gốc rối bung, lằng nhằng, lùng tùng ‘tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách’ đã  tự mình tạo những má phanh vô hình kìm hãm mọi phát triển. Cái ‘tập thể lãnh đạo’ (vua Tập Thể) đưa ra thành nguyên tắc quản lý, điều hành xã hội chẳng qua là sự ôm đồm, cái gì cũng phải qua tập thể cấp ủy, thường vụ. Cố tình duy trì cung cách đó chẳng qua để phục vụ cho sự độc quyền, toàn trị của đảng: ‘Lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp, toàn diện’. Dẫm chân lên nhau, đá lộn sân, bỏ trống trận địa, nhiều khi bỏ ngỏ khung thành, cũng do cái nguyên tắc ‘cà khêu’ kiểu đó.

            Vậy, cứ cho là thống nhất cao về nghị quyết, vỗ tay, rồi “thành công tốt đẹp”, nhưng khi triển khai thực hiện thì phần nhiều chủ trương, kế hoạch, ý định, mục tiêu vẫn chỉ nằm trên giấy. Đảng ra nghị quyết, đề chủ trương xong thì coi như cơ bản xong việc, phủi tay, hoàn thành nhiệm vụ,  thực hiện là của chính quyền và nhân dân.

            Với những tồn tại khách quan và không biện chứng ấy, lần này Đại hội 12 cần thay đỏi hẳn nguyên tắc ‘tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách’, vốn mấy thập niên qua đã sai cả về mặt  logic, không khoa học và xa rời thực tế và chất lượng, hiệu quả rất thấp.

            Để “thành công tốt đẹp”, Đại hội 12 cần bứt phá khỏi sự khuôn sáo, máy móc, cứng đờ, lý luận suông như các kỳ đại hội trước. Phải làm rõ ‘phân công, phân quyền, chịu trách nhiệm rõ ràng’, không thể để xảy ra sai lầm rồi cả cái ‘tập thể lãnh đạo’ không ai chịu trách nhiệm, thằng cơ chế đứng ra gánh tội hết, còn cá nhân cũng có cớ mà thoái thác, không phải chịu trách nhiệm gì cả. Nên thay "Tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách"  bằng "Bàn bạc tập thể, giao cho cá nhân chịu trách nhiệm thực thi".

            Để “thành công tốt đẹp”, Đại hội 12 cần đưa vào nghị quyết, kèm các biện pháp, phân công thực hiện cụ thể  những chủ trương thiết thực sau đây:
- Đảng cần có tự trọng với vai trò lãnh đạo đất nước có chủ quyền, độc lập, tự chủ. Đảng của giai cấp vô sản, của nhân dân lao động Việt Nam, xuất phát từ thực tiễn, điều kiện khả năng cụ thể và nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân và Tổ quốc Việt Nam, phù hợp, theo kịp xu thê thơi đại để đề ra đường lối, chủ trương lãnh đạo phù hợp; chứ không ai bắt, và cũng không việc gì phải thề thốt "kiên định mục tiêu lý tưởng, trung thành vô hạn" với luận thuyết, chủ nghĩa của ông Tây, ông Tàu nào cả.

- Đội ngũ lãnh đạo (Bộ chính trị, Ban bí thư, Ban chấp hành Trung ương, thường vụ, cấp ủy các cấp) phải trẻ, khỏe, có đạo đức và trình độ, động cơ vì dân vì nước.

- Đưa ra phân tích làm rõ lợi và hại, đúng và sai của Hội nghị Thành Đô 9-1990, xem xét lại ‘16 chữ vàng, 4 tốt’ trong quan hệ Việt-Trung có thực sự hữu nghị, tôn trọng nhau hay chỉ là khẩu hiệu đánh lừa, viễn vông? Xác định rõ thực chất những hù dọa của Giang Trạch Dân tại Hội nghị Thành Đô về “thế lực thù địch”, “Diễn biến hòa bình”, qua đó làm rõ chủ đích và âm mưu Trung Quốc ngăn cản Việt Nam quan hệ với các nước phương Tây, chỉ biết có TQ và chỉ có TQ mà thôi!
- Đi sâu kiểm điểm làm rõ: Tại sao nhiệm kỳ khóa 11 vừa qua lãnh đạo đảng, nhà nước không kiên quyết đấu tranh với bành trướng bá quyền Trung Nam Hải để bảo vệ chủ quyền biển đảo, còn nhu nhược, nhũn nhặn, nhường nhịn, quá tin vào TQ, còn đàn áp người biểu tình bảo vệ chủ quyền biển đảo, cho Trung Quốc mượn cớ 'hợp đồng kinh tế', 'trúng thầu đầu tư" ở 26 điểm trên cả nước, từ lạng Sơn đến Cà Mau, tại hầu khắp các địa bàn trọng yếu về quốc phòng- an ninh?

- Khẳng định rõ ràng Kinh tế thị trường là mục đích, là hướng đi, cần dứt khoát bỏ hẳn cái đuôi bảo thủ, giáo điều, khẩu hiệu ‘định hướng xã hội chủ nghĩa’.

- Chủ trương cụ thể, dứt khoát về bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, nhất là biển-đảo, vùng lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế, giữ vững độc lập tự chủ, không để bị lệ thuộc ‘ý thức hệ’ siêu hình, viễn vông. Không để TQ dễ dàng dùng chiến lược ‘xâm lược mềm’ để thôn tính Việt Nam.

- Tôn trọng dân chủ, nhân quyền, có mục tiêu, chính sách về nâng cao dân trí, thiết thực bảo đảm dân sinh,  bảo đảm dân ý, dân nguyện, dân quyền

- Phân biệt rõ, không lẫn lộn bạn-thù, địch-ta, đối tác, đối tượng…, mở rộng hơn nữa quan hệ đối ngoại trung thực, có hiệu quả đích thực.

- Đảng phải nằm ngoài Hiến pháp, không được dùng ‘quyền lãnh đạo” của đảng để đứng trên mọi Hiến pháp, pháp luật. Nếu cần, Quốc hội phải ban hành “Luật về đảng phái ,  thể chế chính trị”, do Quốc hội đại diện cho toàn dân thực thi. Quốc hội phải là cơ quan quyền lực cao nhất, độc lập, không bị đảng lãnh đạo, chi phối. Đảng không xứng vai trò lãnh đạo, suy thoái, biến chất, tiêu cực , tham nhũng, mất uy tín với dân, Quốc hội có quyền dẹp bỏ. Tỉ lệ đảng viên trong QH không nên quá 30%.

- Không ai có quyền tự ý làm trái, hoặc sửa lại nguyên tắc điều lệ đảng chỉ nhằm mục đích cá nhân và phe nhóm…

- Đảng lãnh đạo và quyết định sớm ban hành Luật biểu tình, sửa lại, bổ sung Luật tự do báo chí, tự do ngôn luận…

            Còn nhiều nội dung cần thiết. Nhưng Đại hội 12 giải quyết được những vấn đề cơ bản trên đây, thì có thể đĩnh đạc mà nói:“Đại hội thành công tốt đẹp”!

BVB

------------