Hội đàm kín chuyển giao quyền lực Th.Sein và A.Kyi

Ngày 2.12, bà Aung San Suu Kyi và Tổng thống Thein Sein  hội đàm kín, bàn chuyện chuyển giao quyền lực Myanmar cho đảng Liên minh quốc gia vì dân chủ (NLD) của bà.

Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa hai người, từ sau khi NLD thắng lớn ở kỳ bầu cử quốc hội Myanmar hồi tháng 11. 

Bà Aung San Suu Kyi cùng Tổng thống Thein Sein hội đàm kín tại nhà ông ở thủ đô Naypyitaw. Người phát ngôn của ông Thein Sein là Bộ trưởng Thông tin Ye Htut cho biết cuộc nói chuyện 45 phút tập trung về việc chuyển giao quyền lực hòa bình và êm ả cho chính phủ tương lai, để cùng hợp tác nhằm không gây lo ngại nào cho người dân. 

Ông Ye Htut còn nói việc chuyển giao quyền lực cho vị tổng thống mới là "sự kiện hoàn toàn chưa hề có trong lịch sử đất nước chúng tôi". 

Khi chính phủ tuyên thệ vào đầu năm 2016, sẽ là lần đầu tiên có một chính phủ dân cử ở Myanmar kể từ năm 1960. 

Nhưng  mối quan hệ giữa chính phủ này với quân đội Myanmar (còn nắm nhiều quyền lực ở 3 bộ Nội vụ, Quốc phòng và Biên phòng, theo quy định của hiến pháp nước này) sẽ là điều cần thiết cho sự khởi đầu êm ả của chính phủ.  

Sau khi NLD thắng cử, động thái đầu tiên của bà Aung San Suu Kyi là đề nghị đàm phán hòa hòa giải với cựu tướng Thein Sein chủ trương cải tổ, và với tổng tư lệnh quân đội Min Aung Hlaing. Bà sẽ gặp ông Min Aung Hlaing chiều nay 2.12. 

Vấn đề là hiến pháp Myanmar có thể khiến NLD và quân đội bất hòa, vì đã dàn xếp sự phân chia quyền lực giữa quân đội với một đảng cầm quyền. 

Quân đội Myanmar nêu sự chia sẻ quyền lực này là cần thiết, nhằm bảo vệ nền dân chủ còn non yếu và để duy trì hòa bình. Nhưng điều đó có nghĩa NLD sẽ cần sự ủng hộ của quân đội, trong việc điều hành một đất nước đang phát triển, cơ sở hạ tầng cùng các lĩnh vực giáo dục-y tế  yếu kém và còn nặng tính quan liêu. 

Bà Aung San Suu Kyi, 70 tuổi, muốn làm việc với quân đội, nhưng cũng nói rõ việc muốn thay đổi một số điều khoản trong hiến pháp Myanmar, gồm một điều khoản cấm bà làm tổng thống vì bà có hai con là công dân nước ngoài.  

Ông Ye Htut cho biết ý định sửa đổi điều khoản này không được đề cập trong cuộc nói chuyện của bà với ông Thein Sein, và chính quốc hội mới sẽ quyết. 

Không thể biết NLD có tính thúc đẩy nữa để giảm vai trò chính trị của quân đội hay không. Theo hiến pháp, quân đội có 1/4 số ghế trong quốc hội, và họ còn có quyền phủ quyết sự sửa đổi hiến pháp. 

Hai ông Thein Sein - Min Aung Hlaing đều hứa sẽ ủng hộ một cuộc chuyển giao quyền lực êm ả cho chính phủ mới từ tháng 2 đến tháng 4.2016, kéo giảm mọi lo ngại về nguy cơ bất an.

Theo Reuters, từ khi trở thành nghị sĩ, bà Aung San Suu Kyi tỏ ý hòa giải với quân đội, nhưng trong cuộc gặp giữa bà với ông Min Aung Hlaing hồi tháng 6, bà đã chỉ trích ông gây ảnh hưởng với các nghị sĩ thuộc quân đội. Sau khi nhóm nghị sĩ này nhất trí việc họ tiếp tục giữ quyền phủ quyết, bà Ang San Suu Kyi nói: "Ông ấy không được dân bầu, vậy tại sao ông ấy lại có quyền quyết định?". 

Bảo Vĩnh /Motthegioi/(Reuters) 

---------------