Trang BVB1

Thứ Ba, 24 tháng 11, 2015

Chế độ độc tài và sự ổn định của quốc gia

Bộ tứ Đối thoại Quốc gia Tunisia giành giải Nobel Hòa bìn
 * Ana Palacio
Khi được hỏi về sự hỗ trợ của Mỹ đối với nhà độc tài khét tiếng ở Nicaragua, Anastasio Somoza, Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt được cho là đã công khai trả lời: “Ông ta có thể là một thằng chó đẻ, nhưng là thằng chó đẻ của chúng ta” (He may be a son of a bitch, but he’s our son of a bitch”). Dù Roosevelt có thực sự nói câu này hay không thì nó cũng đã phần nào nói lên cách tiếp cận lâu đời của phương Tây đối với nhiều nơi trên thế giới, và đó cũng là nền tảng của chính sách đối ngoại Mỹ trong suốt Chiến tranh Lạnh.
Tuy nhiên, dường như có một nhận thức thậm chí còn đáng ngại hơn đang nổi lên gần đây khi các nhà lãnh đạo phương Tây không chỉ sẵn lòng chấp nhận có những “thằng chó đẻ” mà còn chấp nhận gần như là bất kỳ “thằng chó đẻ” nào có thể áp đặt được sự ổn định bất chấp cái giá như thế nào. Đó là một lối tư duy có vẻ lôi cuốn nhưng đầy nguy hiểm.
Kinh nghiệm lý ra đã phải đẩy các nhà lãnh đạo phương Tây hành động ngược lại. Sau tất cả những gì đã xảy ra, khi thời gian trôi qua, chủ nghĩa bảo trợ có vẻ thực dụng của thời kỳ Chiến tranh Lạnh đã tỏ ra quá lỗi thời. Thực sự, trong nhiều trường hợp, điểm sơ qua như Chế độ Shah (Vương quốc Iran), Lon Nol của Campuchia, Augusto Pinochet của Chile và Mobutu Sese Seko của Cộng hòa Dân chủ Congo, cách tiếp cận đó đều dẫn đến tình trạng hỗn loạn và mất an ninh lâu dài.
Tuy nhiên, bây giờ là những trường hợp thật sự tuyệt vọng. Vì không thể kìm chế được bạo lực, sự thống khổ cũng như tình cảnh hỗn loạn đang phủ khắp vùng Trung Đông và Bắc Phi, những vấn đề mà hậu quả đang ngày càng được cảm nhận rõ ràng tại châu Âu, nên các nhà lãnh đạo châu Âu đang rơi vào cái bẫy thời kỳ Chiến tranh lạnh. Tất cả những gì họ muốn là có ai đó – mà bây giờ gần như là bất kỳ ai – đủ sức củng cố sự ổn định.
Sự tuyệt vọng này có lẽ rõ nét nhất là ở Syria. Sau nhiều năm khẳng định Tổng thống Syria Bashar al-Assad là nguyên nhân vấn đề thì hiện tại ngày càng có nhiều chiến lược gia cũng như các nhà hoạch định chính sách phương Tây cho rằng ông al-Assad thực sự có thể là một phần của giải pháp hay chí ít là sự quá độ.
Tháng trước, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã nhắc đến sự cần thiết phải bao gồm cả ông Assad trong các đàm phán về tương lai của Syria. Tương tự, cả Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Thủ tướng Anh David Cameron hiện tại cũng thừa nhận vai trò của ông Assad trong quá trình quá độ. Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy thậm chí còn cho rằng thế giới phải tính đến vai trò của ông Assad trong cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo (IS).
Dù chịu sự chi phối của chủ nghĩa hiện thực hay là sự nhẫn nhục thì sự thay đổi này cũng phản ảnh một khao khát rõ rệt muốn có sự ổn định, một khao khát được củng cố đặc biệt là ở châu Âu bởi sự hiện diện của một lỗ đen khác trong việc quản trị Libya. Khao khát tương tự cũng đã khiến phương Tây ủng hộ chế độ Abdel Fattah al-Sisi ở Ai Cập và chỉ gây áp lực đòi cải tổ rất nhỏ mặc cho nguồn gốc không minh bạch cũng như sự đàn áp vẫn tiếp diễn của chế độ này.
Khi đương đầu với tình trạng hỗn loạn, việc nôn nóng bảo vệ sự ổn định bằng bất cứ phương pháp cần thiết nào là dễ hiểu. Nhưng điều đó sẽ dẫn đến những hệ quả khó lường. Và trong thực tế, điều đó dựa trên việc đề cao cặp đôi khái niệm chế độ chuyên quyền gắn với sự ổn định.
Tất nhiên, những nhân vật chuyên quyền như Tổng thống Nga Vladimir Putin rất quan tâm đến việc đề cao cặp khái niệm này. Như nhà phân tích chính trị người Bulgaria Ivan Krastev đã lưu ý gần đây, Putin – một đồng minh lâu năm của Assad – đang làm hết sức có thể để thúc đẩy quan điểm rằng những nỗ lực ủng hộ quản trị tốt (good governance) của phương Tây chỉ gây ra sự không ổn định. Trong một bài phát biểu gần đây trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, Tổng thống Putin đã tuyên bố: Thay vì mang lại những cải cách, sự can thiệp thô bạo của nước ngoài đã dẫn tới tình trạng bạo lực, đói nghèo và thảm họa xã hội. Theo logic, một chính quyền vững mạnh do ông Assad điều hành sẽ có tác dụng ngược lại, và đây là quan điểm mà Nga đang cố chứng minh trong vấn đề Syria.
Tuy nhiên, dù quan điểm này có thu hút như thế nào cũng như phương Tây có cảm thất mệt mỏi ra sao thì thực tế – đã được chứng minh rõ ràng trong suốt thời kỳ Chiến tranh Lạnh cũng như hậu kỳ đẫm máu sau đó – là sự chuyên chế chưa bao giờ thật sự ổn định, đặc biệt là trong dài hạn. Khát vọng muốn có nhân phẩm cũng như sự tôn trọng, những nền tảng của quản trị tốt, không thể bị bỏ quên, đặc biệt là khi con người có được khả năng tiếp cận thông tin cao chưa từng thấy thông qua Internet cũng như công nghệ di động.
Vì vậy quản trị tốt là chìa khóa cho sự ổn định lâu dài. Nhưng, giống như sự ổn định, quản trị tốt không thể xuất phát từ bên ngoài mà thay vào đó nó phải phát triển một cách hữu cơ, được hỗ trợ bởi những gốc rễ vững chắc của xã hội.
Điều này không có nghĩa là các chính quyền phương Tây không thể làm được gì. Ngược lại, bằng cách hỗ trợ việc nuôi dưỡng một xã hội dân sự vững mạnh ở cấp độ địa phương và quốc gia, các lực lượng bên ngoài có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng một nền tảng vững mạnh cho quản trị tốt trong các quốc gia bị ảnh hưởng bởi khủng hoảng.
Nhóm Bộ tứ Đối thoại Quốc gia của Tunisia, nhóm bốn tổ chức xã hội dân sự được trao giải Nobel Hòa bình năm nay vì những đóng góp “quyết định” của họ cho nền dân chủ từ sau cuộc cách mạng 2011 ở quốc gia này, đã chứng tỏ rằng một xã hội dân sự vững mạnh có thể hoạt động hiệu quả đến thế nào trong việc củng cố sự ổn định. Để tạo ra một sự khác biệt thật sự trong việc ổn định hóa những khu vực bất ổn nhất hiện nay, cộng đồng quốc tế nên coi Tunisia như một hình mẫu (và duy trì cam kết đảm bảo rằng quốc gia này vẫn tiếp tục trên con đường tiến đến nền dân chủ ổn định) hơn là mắc bẫy trước những câu chuyện mang tính cảnh báo của Putin về Syria và Lybia.
Thật không may, các nhà lãnh đạo phương Tây đã thường xuyên cho thấy rằng họ thiếu sự kiên nhẫn cũng như sự nỗ lực cần thiết để can dự một cách nhất quán và khiêm nhường với cộng đồng tại các quốc gia gặp khủng hoảng, hoặc để đưa ra sự hỗ trợ quản trị đáng tin cậy, dần gia tăng và lâu dài cần thiết nhằm ngăn chặn sự sụp đổ của các quốc gia đó. Với sự quan tâm ngắn hạn cũng như ý thức về tầm quan trọng của bản thân ngày càng lớn, các nhà lãnh đạo phương Tây ưu tiên lựa chọn là đơn giản dựng lên một bạo chúa để đối phó với tình trạng hỗn loạn. Vì lợi ích của tất cả mọi người, họ cần phải vượt qua chính bản thân mình.
(Nguồn: “The Despotic Temptation,” Project Syndicate
Biên dịch: Lê Công Anh | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp)
--------------
* Ana Palacio, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Tây Ban Nha, cựu Phó Chủ tịch cấp cao của Ngân hàng Thế giới, là một thành viên của Hội đồng Nhà nước Tây Ban Nha, giảng viên thỉnh giảng tại Đại học Georgetown, và là thành viên của Hội đồng Chương trình nghị sự Toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới về Hoa Kỳ.

 ** Nhóm 'bộ tứ Đối thoại Quốc gia Tunisia' giành giải Nobel Hòa bình.
Bộ tứ này được thành lập vào mùa hè năm 2013 khi quá trình dân chủ hóa ở Tunisia có nguy cơ sụp đổ vì các vụ ám sát chính trị và bất ổn xã hội. Nó thiết lập tiến trình chính trị hòa bình để nắm quyền lãnh đạo đất nước trong thời điểm quốc gia Bắc Phi bị đẩy tới bờ vực nội chiến.  Bộ tứ Đối thoại Quốc gia bao gồm 4 tổ chức chủ chốt trong xã hội dân chủ Tunisia. Đó là Tổng liên đoàn lao động Tunisia (UGTT), Liên đoàn Công nghiệp, thương mại và thủ công Tunisia (UTICA), Liên minh Nhân quyền Tunisia (LTDH) và Đoàn Luật sư Tunisia (ONAT)
------------

9 nhận xét:

  1. Pinochet là 1 tên độc tài, nhưng rất biết cách phát triển quốc gia. Hắn ta làm Chile phát triển bội phần so với tay cộng sản Salvador Allende. Nhưng vì là độc tài, Pinochet đã bị nhân dân Chle tống vào tù!
    Tự do tư tưởng là tự do trên hết!

    Trả lờiXóa
  2. Người giác ngộlúc 11:14 24 tháng 11, 2015

    Thực tế cho thấy các nhà chính trị phương Tây không phải lúc nào cũng đúng, bởi vì chính họ cũng có những khó khăn và họ buộc phải "xử lý tình thế" khi họ không đủ sức hành động theo hướng đúng đắn hơn.

    Cứ lấy 30 năm chiến tranh ở VN thì rõ.
    Đại chiến thứ 2 kết thúc.
    Nước Pháp đã thực sự kiệt quệ
    Ấy vậy mà quân đội Pháp vẫn nấp nấp sau quân Đồng minh để nổ ra cuốc kháng chiến 9 năm là những bước đi sai của người Pháp
    Hiệp định Genever năm 1954 đã kết thúc thực sự vai trò của người Pháp để nhường chỗ cho người Mỹ.
    Mỹ đã có cơ hội vào VN từ năm 1945 khi chiếc phi cơ đầu tiên của Mỹ đáp xuống VN, nhưng CNCS của cụ HCM đã đẩy Mỹ đi lòng vòng

    Năm 1955 người Mỹ đưa Ngô Đình Diệm về VN rồi lại loại bỏ Ngô Đình Diệm năm 1963 là một sai lầm lớn của người Mỹ .
    Nhưng rồi đến năm 1972, Mỹ bắt tay với TQ để cô lập Liên Xô và buông VN và Biển Đông cho TQ thao túng là một sai lầm lớn hơn cả của Mỹ mà đến nay họ vẫn đang vất vả gỡ rối.

    Còn VN?
    Một đất nước nhỏ vốn là thuộc địa của Pháp đã bị ĐCS TQ lôi kéo từ những năm 30 và bị TQ quyết định vận mệnh suốt 85 năm nay, thì không thể trách ai, mà phải tự trách mình.

    85 năm những "nhà CM tiền bối" đi tìm đường cứu nước nhưng không cứu được nước mà chỉ mỗi ngày lệ thuộc hơn vào TQ.

    Vậy thời cơ lúc này mang đến cho VN cái gì?
    ĐCS TQ đang đứng trên bờ tan vỡ.
    ĐCSVN cũng đang suy yếu trầm trọng và đã đến thời điểm tan vỡ.
    Vấn đề BIỂN ĐÔNG đang là vấn đề của Mỹ và của Thế giới mà những người tỉnh ngộ tại VN có thể nắm bắt để THOÁT TRUNG.

    Một chính phủ độc tài tại VN có thể được Mỹ giúp đỡ không?
    Có thể .
    Nhưng chính phủ đó sẽ không tồn tại với tư cách là đồng minh của Mỹ được , bởi lẽ trước sau chính phủ độc tài đó sẽ bị TQ chi phối và nhân dân VN sẽ không chấp nhận. Không khác gì các thể chế độc tài ở Trung Đông

    Một tia sáng đang lóe lên cho VN là
    KINH NGHIỆM MYANMAR SẼ GIÚP VN LỰA CHỌN ĐƯỜNG ĐI CHO MÌNH

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Người Mỹ đưa ông Diệm về là sai,là quan điểm của
      phe CS.để kết án ông Diệm là tay sai của Mỹ.
      Nói thẳng ra là Mỹ đông ý với quyết định cho ông Diệm
      về nước lãnh đạo phe quốc gia của vua Bảo Đại.
      Nên nhớ là đại sứ Mỹ thông đồng với đại sứ Pháp
      muốn lật đổ ông Diệm ngay từ đầu năm 1954 khi
      ông Diệm mới về nước nhưng sau đó,ông Diệm
      đã bình định được thì họ mới để yên.
      Lịch sử là phải khách quan như vậy !

      Xóa
  3. Nhà nước phong kiến nổi tiếng nhất và thành tựu nhất có lẽ là mấy từ "Đế vương tâm". Dùng ba từ này để cân bằng các thế lực, gia tộc, quí tộc, sĩ tộc, ... Suy cho cùng, nói là để an định đại cục, giữ quốc gia yên bình nhưng gốc rễ vẫn là giữ vững vương triều của mình trường tồn, vạn tuế.
    Có điều ngày xưa người ta không gọi là độc tài. Ngày nay mới có thường xuyên dùng từ đó. Dù rằng người Pháp dựng nên nền Cộng hòa từ thế kỷ 18, dân ta vẫn chưa thực sự hiểu công dụng của nền Cộng hòa mà chỉ tiếp nhận vì được cho, được ban cho. Bao nhiêu thì nhận bấy nhiêu, lâu lâu bị giật lại, bị biếm, bị trá cũng chẳng quan tâm. Nhìn chung là một mối quan hệ ngược chiều.
    Độc tài trong cái nền cộng hòa mới đáng sợ. Chứng tỏ dân tâm hời hợt, vào nhà đóng cửa là không quản chuyện bên ngoài. Ra đường thấy cướp nếu 1 người ngơ thì đám đông ngơ. Một người vượt đèn đỏ là tất cả đều vượt. Trẻ con 16 tuổi trộm cắp mà còn bị giam 2 tháng thì sống chết của chúng ai lo?
    Sự ổn định trong đó đơn giản là một quá trình đánh đổi từ sự thụt lùi, chai sạn của nhân tính lẫn nhau.

    Trả lờiXóa
  4. Thông thường thế giới vẫn xem Trung Đông như một kho thuốc súng nhạy nổ với nguyên nhân chính từ giá trị dầu hoả mang đến chiến tranh triền miên , bởi tác động từ những nước khác nằm ngoài Trung Đông .

    Trong suốt hơn nửa tế kỷ qua , Trung Đông là tâm điểm của chiến tranh khủng bố với hai lý do tranh giành lãnh thổ và cực đoan thánh chiến . Từ đấy nó sản sinh ra những lãnh tụ độc tài khét tiếng , nhấn chìm một vùng đất văn minh cổ đại xen lẫn triết học thi ca bậc nhất đi vào bể máu , tự tàn sát lẫn nhau bằng những hận thù gần như hoang tưởng .

    Hình thức xử dụng tôn giáo để tạo nên thánh chiến , chẳng khác gì Cộng sản dụng tính chất nghèo khổ để tạo nên cướp chính quyền mệnh danh là cách mạng . Thánh chiến và cướp chính quyền đều trải qua hình thức khủng bố giống nhau được xây dựng trên độc tôn chủ nghĩa . Để giữ được độc tôn chủ nghĩa , những người lãnh đạo phải tuyên chiến với những gì không giống mình , tiêu diệt lựa chọn của đối phương . Con đường độc tài , áp bức , chiến tranh ắt phải xảy ra để bảo vệ cho chủ nghĩa độc tôn .

    Người dân Trung Đông chỉ thoát nạn và hưởng được hoà bình khi nào họ nhận thức được họ đang phục vụ và dẫn dắt do một chủ nghĩa độc tôn Tôn giáo nguy hiểm . Cũng như những người sống trong xã hội Cộng Sản muốn được hoà bình lâu dài họ phải nhận thức cái nguy hiểm rình rập của Độc tôn Đảng trị mà mình đang phục vụ .

    Một Trung Đông nan giải chẳng khác nào VN đối diện với chiến tranh TQ triền miên . Một VN đang đứng trước ngã tư đường lựa chọn và hoà giải để tránh đi một cuộc chiến do chủ nghĩa độc tôn Đảng gây nên . Thứ nhất Mỹ , thứ nhì TQ , thứ ba Đảng , thứ tư nhân dân . Bốn ngã tư nghiệt ngã bất đồng với truyền thông hiện đại như 4 mũi tên nhằm thẳng vào tương lai dân tộc .

    Trong khi bản thân xã hội VN hiện nay đã nát bét . Cái vẻ phồn hoa ẩn náu một nền kinh tế phá sản đầy rẫy nợ nần xen lẫn một xã hội mất đạo đức , quan quyền bất chính , luật pháp bất minh , cướp giật tràn lan , trộm cắp đầy rẫy . Chỉ dấu cho thấy dầu cho lãnh đạo tài ba cũng không thể giả cứu được VN thoát cơn đại nạn , nếu không bị ngoại xâm thì cũng phải trãi qua nội loạn .

    Phải chết đi một lần nữa để được hồi sinh . Tương lai sắp tới của VN là vậy chẳng cách gì tránh khỏi . Chúng ta phải chuẩn bị tinh thần mà đón nhận , chấp nhận , để tự mỗi bản thân tự tìm cách hoá giải cho chính mình .

    Thức tỉnh

    Trả lờiXóa
  5. Chế độ độc tài chỉ HỦY DIỆT chứ không lợi lộc cho bất cứ ai !

    Trả lờiXóa
  6. " Độc tài " và "ổn định " là 2 ý niệm trái chiều nhau // độc tài thì nhất định có phản kháng ( ngấm ngầm hoặc công khai ),do vậy,luôn có sự xáo trộn và bất ổn,đất nước không tài nào vươn lên được // muốn ổn định để vươn lên,việc trước tiên phải làm là triệt tiêu chế độ độc tài !

    Trả lờiXóa
  7. Nhà Nước Khủng Bố
    Sinh ra đã vác búa liềm
    Đâm thuê chém mướn khắp miền Á đông
    Lá cờ máu chảy ròng ròng
    Liềm vung búa đập nát lòng nước non
    Bố già một lão ma chồn
    Rước về chủ nghĩa cuồng ngông điên rồ
    Mác lê vô sản hồ đồ
    Tròng vào dân tộc ngu ngơ tội tình
    Đầu lãnh một bọn yêu tinh
    Đâm heo, thiến chó, mẹ mìn, chửa hoang
    Lâu la một lũ cà tàng
    Lăn dưa đá cá chợ làng bến sông
    Tụ thành một đảng du côn
    Chuyên nghề khủng bố đoạt hồn sinh linh
    Gài bom, ám sát, đặt mìn
    Đốt nhà, pháo kích, lửa binh, tương tàn
    Bạo hành cưởng đoạt giang san
    Dựng nên nhà sản điếm đàng ngày nay.

    Trả lờiXóa