Đâu dễ “Từ trên trời rơi xuống” ?

 Thời đại ngày nay đã chứng minh rằng sự tồn tại của con người là hoàn toàn phụ thuộc vào sự nỗ lực của mỗi cá cá nhân và cộng đồng, không hề tồn tại yếu tố mơ hồ, thần bí, siêu thực, những thứ lý luận về chủ nghĩa này-kia đã cũ rích, giáo điều, xơ cúng, không còn phù hợp với những nỗ lực không ngừng vươn tới bằng cạnh tranh, đòi hỏi sự bứt phá tới đỉnh của những hiệu quả bền vững. Ngay cả các vĩ nhân cũng thường khiêm tốn nói rằng: Trong mỗi sự thành công, thì yếu tố thiên tài chỉ chiếm 1% và 99 % còn lại là nỗ lực của mồ hôi. 

Nhiều người VN có thể đang rất kỳ vọng vào sự thay đổi có tính “đột phá” trong chuyến đi Mỹ lịch sử này của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhằm giúp VN chuyển mình, nhưng có thể sẽ lại phải thất vọng thêm lần nữa nếu biết rằng con người ta thường rất hiếm khi thay đổi về nếp nghĩ và cá tính khi đã ở tuổi xế chiều. Đa phần nó đã được bộc lộ ở tuổi trẻ và trung niên. Thay đổi quan điểm chính trị lại càng hiếm. Nó đòi hỏi cá nhân ấy phải có “Quá trình” tích lũy, nghiền ngẫm, tự biết chiêm nghiêm, cộng thêm bản lĩnh phi thường. Xét những yếu tố đó để so sánh với ông Trọng, thì thấy rằng còn rất lâu ông ấy mới hội tụ đủ những tố chất kể trên.

Chế độ độc đảng, đi đứng đều được đảng đặt để, đến đâu đều được đảng đôn đốc, đần độn đều được đảng đẩy đưa…luôn chọn nhà lãnh đạo để cơ cấu dựa trên sự trung thành với lý tưởng cách mạng, trung thành với ĐCS, CN Mác-Lê lên hàng đầu, yếu tố nhân dân và Tổ quốc chỉ ở hàng thứ yếu (Bản thân điều này không những thể hiện trong điều lệ đảng , mà còn ghi rõ trong hiến pháp). Vì vậy nó đã làm thui chột mọi sáng tạo có giá trị, đè bẹp những nỗ lực bứt phá muốn vươn mạnh tới phía trước, bóp méo những tư duy khoa học, miết cho phẳng các nếp nghĩ đổi mới, những phát triển năng động, tự  nhiên.  Tất cả đều  để đặt nó vào đường ray của tư duy theo lối mòn vốn có - Tư duy tập thể lãnh đạo (vua tập thể). Mọi điều nhất nhất phải thực hiện theo nghị quyết tập thể, không đòi hỏi nhiều sáng tạo hay trí tuệ, nỗ lực cá nhân, tức là triệt tiêu nội lực cá thể, vô hình trung cào bằng, đắp đống ngày càng lưu cữu trong kho "quyết định tập thể”.

Nhìn về trình độ, năng lực, tính cách, tác phong cả quá trình và ngay trong thực tế suy nghĩ, hành động cả TBT Nguyễn Phú Trọng không thể sánh được với ông Hồ Chí Minh, Lê Duẩn, Trường Chinh,… -  những người từng trải qua gian khổ, tù đày để đặt nền móng cho chế độ cộng sản VN  tồn tại đến hôm nay. Dù rằng mỗi thời mỗi khác, nhưng những gì mà ông Trọng có được trong nhiệm kỳ của ông, không có gì đáng để gọi là một lãnh đạo có năng lực, có bản lĩnh và chịu sáng tạo. Thành tích thì hầu  như không có gì để mà ‘ấn tượng’,  hay nói cách khác , do bệnh bảo thủ, giáo điều, rập khuôn máy móc đến mức cực đoan, ông đã góp phần làm cho nó trở nên tệ hại hơn.

Về phương diện điều hành đất nước, cũng tương tự như vậy. Đất nước thêm nghèo khổ, bần cùng, vừa bị chèn ép, vừa phụ thuộc vào Trung Quốc một cách tệ hại . Không có bản lĩnh cá nhân, thiếu quyết đoán, không có khả năng tập hợp, kém ‘thuật’ dùng người, lúng túng khi có sự thay đổi tình thế, kế hoạch, dự kiến.  Đó là những nhược điểm tự kìm hãm chính mình, những nhược điểm không ai muốn mắc phải, nhưng không hiểu sao lại “ tập hợp”  khá đầy đủ ở ông Trọng .

Nhiều người kỳ vọng ở ông liệu rằng có tố chất gì căn bản và nổi trội ở M. Goocbachop hay B. Yeltsin, nhất là sự mong mỏi ở ông Trọng một ‘quyết định bất ngờ’ sau chuyến đi này, để giúp VN lật sang trang sử mới, nhưng thật tiếc rằng Goocbachop và Teltsin là thể hiện cả những bức xúc, dồn nén của dân tộc Nga, hàng trăm năm mới có được. Các ông này đã nung nấu đủ lâu trong chế độ CS với tâm trạng muốn thoát khỏi và phá bỏ nó để xây dựng lại từ đầu (cắt bỏ hết đi, làm lại), dù phải đau đớn. Trong khi ông Trọng không thể hiện được điều này qua sự điều hành và qua các phát ngôn của ông. Những phát ngôn thường mang nặng âm hưởng của văn hóa làng xã phong kiến, nghiêng về hờn dỗi, nói lẫy, sợ cả trù yểm, thiếu tầm bao quát. Tri thức của ông Trọng thì hầu như nằm bên rìa thời đại, hỉ ôm lấy những mớ lý luận giáo điều, xa thự tế, trừu tượng vốn đã học thuộc lòng và thuộc trong giáo trình, nghị quyết. Mạnh bạo, chs quyết, dám nghĩ dám làm dám chịu trách nhiệm là tố chất cần thiết nhất của nhà lãnh đạo. Nhưng TBT NP. Trọng thì chuyền gì cũng phải thận trọng, kỹ càng rà soát, chải chuốt  tư duy, cà nhắc cà ràm, so đo tính toán "khách quan, biện chứng", moi tìm công thức...mà cũng không dám 'quyết mạnh'. Ông bộc lộ qua phát biểu, hành động, tổ chức, lãnh đạo cứ như một bộ phận của máy, cứ thế mà chạy đến mòn thì thôi, như một phần mềm (file) vi tính đã được lập trình, cài đặt sẵn và đã bị mặc định, không tự thoát ra được, không ai ‘nhập’ thêm được gì. Triết học vẫn phân tích rất sâu về vai trò cá nhân trong lịch sử, về những nhà cách mạng đại tài, dám thực sự ‘làm cuộc cách mạng’ ngoài "định hướng", đảo chiều, chuyển hóa, dám xoay chuyển giang sơn bởi ‘phút quyết định’ sát thực tế đất nước, mang tầm chiến lược, nhưng với TBT Nguyễn Phú Trọng thì đừng kỳ vọng điều “trên trời rơi xuống” ấy. Người ta có câu: “Nhỏ không uốn, lớn gãy cành”, đằng này cành đã quá già, chai cứng, cong, sâu, vênh, sẹo ra sao, đành chịu! Quy luật rồi!

Nhưng đó là nói theo sự hiện diện hình khối, màu sắc, chất  liệu của ‘cái vốn có’. Còn nếu như có sự “rơi xuống từ trên trời”, TBT Nguyễn Phú Trọng tự thoát ra khỏi chính mình, tự “lột xác’, chủ động, chí quyết ra được ‘quyết định bất ngờ’ đi vào lịch sử dân tộc, đem lại hồng phúc, lợi lâu dài cho dân-nước, tạo đà, tạo thế  mới cho đất nước vững mạnh, trường tồn, thì hồi sau sẽ rõ!

(BVB và ĐGCĐ’s Comt)

------------