Tìm ra bí mật gây sốc ở trung tâm dải Ngân Hà

Siêu hạt neutrino được quan sát
thấy sinh ra từ lỗ đen trong dải Ngân Hà.

Các nhà thiên văn học bị sốc khi phát hiện các hạt “năng lượng” phun ra từ lỗ đen ở trung tâm thiên hà Milky Way.

Các lỗ đen khổng lồ ở trung tâm của dải Ngân hà có thể đang sản xuất ra các hạt bí ẩn, được gọi là siêu hạt neutrino, các nhà nghiên cứu vũ trụ cho biết. Nếu phát hiện này được xác nhận, đây sẽ là lần đầu tiên các nhà khoa học theo dõi được các hạt sơ cấp neutrino phát ra từ một lỗ đen.

Các nhà nghiên cứu nói rằng phát hiện này có thể giúp giải thích sự hình thành của các tia vũ trụ và tìm ra bí ẩn về cách thức vũ trụ hoạt động.

Bằng chứng về các hạt năng lượng neutrino được thu thập từ ba vệ tinh quan sát của Cơ quan Hàng không & Vũ trụ Mỹ (NASA) gồm Đài quan sát Chandra X-ray, kính thiên văn vũ trụ Swift, và kính thiên văn vũ trụ NuSTAR.

Nhà khoa học Yang Bai, một trong những tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Việc tìm ra nguồn gốc của các hạt năng lượng cao neutrino, biết được chúng đến từ đâu là một trong những khám phá to lớn nhất trong ngành vật lý thiên văn hiện nay. Chúng ta đã có được bằng chứng đầu tiên cho thấy các lỗ đen siêu lớn của dải Ngân hà có thể sản xuất ra những neutrino tràn đầy năng lượng”.

Neutrino là thành phần nhỏ nhất của một thực tại vật chất. Nó có tính tương tác yếu với electron và proton nên các neutrino rất khó nắm bắt được. Không giống như ánh sáng hoặc các hạt tích điện, neutrino có thể xuất hiện sâu bên trong vũ trụ và đi du lịch trong vũ trụ mà không bị hấp thụ bởi các hạt tích điện hay lệch hướng bởi từ trường.

Neutrino năng lượng cao chủ yếu sinh ra trong các va chạm hạt năng lượng cao, được tạo ra trong các sự kiện mạnh mẽ nhất trong vũ trụ như các vụ sáp nhập thiên hà, vật liệu rơi xuống hố đen khổng lồ, và những cơn gió xoay quanh các ngôi sao dày đặc gọi là pulsar.

Một ý kiến cho rằng hạt neurtrino có thể sinh ra khi các hạt xung quanh lỗ đen được gia tốc bằng một sóng xung kích, như một sự bùng nổ âm, sản xuất ra các hạt tích điện phân hủy thành neutrino.

Kết quả nghiên cứu mới nhất này cũng đóng góp vào kho tri thức nhân loại, giải đáp một câu đố lớn trong vật lý thiên văn: nguồn gốc của các tia vũ trụ năng lượng cao.

Lưu Thoa (theo DM)

---------------