Còn Xin-Cho thì còn BẤT CÔNG và THẤT THOÁT NGÂN SÁCH

"Tôi đi thăm một số nước mà cuối tháng 12 người ta không mời được cơm vì... ngân sách chưa có.Còn nước ta thì ăn nhậu vô tội vạ...". 

Đại biểu Trần Du Lịch (TP.HCM) đã tỏ ra khá gay gắt khi thảo luận góp ý dự án Luật ngân sách nhà nước. Theo đó, ông cho rằng lần này sẽ đổi mới căn bản quy trình thiết lập, công bố, kiểm soát ngân sách để đảm bảo kỷ cương trong việc sử dụng ngân sách nhà nước.

        Đại biểu Trần Du Lịch dẫn ví dụ để thấy sự dễ dãi trong việc tiêu tiền ngân sách thời gian qua. Ông kể: "Tôi đi thăm một số nước mà cuối tháng 12 người ta không mời được cơm vì ngân sách chưa có. Còn nước ta thì ăn nhậu vô tội vạ rồi vẫn quyết toán được".

"Tôi nói thật sự, tôi không phải nghiên cứu nhiều nước, nhưng tôi không thấy ở đâu xài tiền tùy tiện như nước ta. Trong cuối tháng 12 ta ăn nhậu vô tội vạ, quyết toán còn chậm. Tại sao như vậy, nợ công rồi tăng chi tất cả mọi thứ...?", ông Lịch bức xúc.

Trong khi đó Luật lần này ông lại cho là không có gì đổi mới, không đáng kể so với luật đang có. Vẫn còn tồn tại cơ chế trung ương,địa phương lồng ghép.

Vị đại biểu này cho rằng Quốc hội phải dành thời gian thỏa đáng để thảo luận cho kỹ. Sau khi quyết thì Chính phủ thực hiện. Đến kỳ họp cuối năm thì mới rà lại để xem xét.

“Nếu có "du di" thì phải thuyết minh, lúc đó mới quyết được ngân sách”, ông Lịch nêu ý kiến.

Theo ông Lịch, các nước có đạo luật ngân sách hàng năm, chúng ta không làm vậy thì phải tối thiểu thông qua ngân sách bằng 2 kỳ họp: kỳ giữa năm là ngồi bàn, mổ xẻ từng địa phương, ngành trong năm tới cần hỗ trợ gì 1 cách minh bạch, sau đó Quốc hội quyết. Phải giành thời gian thỏa đáng thảo luận và làm cho kỹ chứ không làm hình thức nữa", ông Lịch gay gắt.

"Tôi cho rằng, luật ngân sách lần này nên thay đổi lại quan điểm chứ còn như bản này thì không đổi mới được gì, không giải quyết được vấn đề nợ công, tài chính công như hiện nay", ông nhấn mạnh.

Cũng chưa yên tâm với cách chi tiêu tiền, đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TPHCM) cho rằng: Hiện tượng là thảo luận về phân bổ ngân sách của QH, đánh giá chi tiêu ngân sách cũng không nói nhiều vì tiền đã chi rồi, mang tính chất hợp thức hóa.

"Luật vẫn tiếp tục làm như vậy là Quốc hội không thực quyền. Quyết định ngân sách là nhiệm vụ rất quan trọng, đảm bảo sự cân đối toàn diện hơn cho ngân sách quốc gia, giảm hiện tượng xin – cho. Nếu như hiện nay nếu ở nơi nào cần thì xin, xin sẽ có người cho. Lãnh đạo đi làm việc địa phương thấy nơi nào cũng bức xúc, rồi quyết. Không dám nói là tùy tiện nhưng phân bổ không căn cơ, phân tán nguồn lực. Phải tính sửa đổi cho hiệu quả", bà Tâm nói.

Đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa) thì chỉ thẳng sự phân bổ ngân sách còn độc quyền. Theo đó ông Nam cho rằng: Ngân sách quốc gia tập trung vào quyền lực của cơ quan trung ương và theo hướng độc quyền.

"Chúng ta nói về tái cơ cấu đầu tư công để chống đầu tư dàn trải cũng có kết quả. Nhưng khi nào còn việc ngân sách do các Bộ quản lý và phân chia thì lúc đó vẫn còn câu chuyện xin – cho, chắc chắn là thế, vì tiền thì ít mà nhu cầu thì nhiều, tức khắc đẻ ra chuyện ấy. Còn xin cho thì còn bất công, còn tiêu cực, tính cấp thiết của sử dụng vốn, chống thất thoát, tham nhũng tiêu cực", ông Nam thẳng thắn.

Trong một diễn biến khác - cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 10 cũng diễn ra trong ngày 29/10, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhắc tới vấn đề nợ công.

Theo đó Thủ tướng cho rằng: Tuyệt đại đa số nợ công (98%) là để chi cho đầu tư phát triển, hoàn toàn phù hợp với chủ trương, định hướng và cơ cấu trong Chiến lược nợ công. Chính phủ cũng đảm bảo nguồn ngân sách để trả nợ mà theo quy định là không quá 25% tổng chi ngân sách và đến năm 2020 tỷ lệ huy động ngân sách để trả nợ là khoảng 19,5%.

Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ tiếp tục tập trung và dứt khoát kiểm soát nợ công theo Chiến lược đã đề ra, đảm bảo nợ công trong giới hạn cho phép; đảm bảo chi, sử dụng tiền vay có hiệu quả; đảm bảo cân đối ngân sách dành cho trả nợ; cơ cấu lại nợ theo hướng lành mạnh hơn, để có các khoản vay với thời hạn dài hơn, lãi suất thấp hơn, không làm thay đổi tổng nợ cũng như nghĩa vụ nợ.

Đồng thời Chính phủ sẽ kiểm soát chặt chẽ nợ nước ngoài, bảo đảm nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của quốc gia so với tổng kim ngạch xuất khẩu trong giới hạn cho phép (25% GDP). Thủ tướng cho biết sẽ ban hành chỉ thị của Thủ tướng về kiểm soát nợ công và nợ nước ngoài.

Theo Bộ Tài chính, nợ công có xu hướng tăng là do gia tăng các khoản vay để đầu tư phát triển và chi trả nợ.

Hiện nay, hơn 98% nợ công là để đầu tư, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, trong đó, nợ trong nước chiếm tỷ trọng lớn (51%) và có xu hướng tăng. Nợ nước ngoài chiếm khoảng 49%, đa phần là vốn vay ODA. Nợ trong nước thường có thời hạn ngắn và lãi suất cao hơn nên gây áp lực đối với cơ cấu thu chi.

Bích Ngọc/ĐVO

-------------