DÂN SẼ ĐÀNG HOÀNG HƠN, NƯỚC SẼ TƯƠI ĐẸP HƠN

    

                                          * NGUYỄN MINH

            Lời tác giả:

Với quan niệm cần nhìn sự việc vừa ở thời điểm, vừa trong cả tiến trình, bài “Thật vui nếu Việt Nam không còn “Kim Ngọc”” của hai tác giả Nguyễn Hồng Cơ và Trần Vân trên blog Bùi Văn Bồng ngày 2/9/2014 viết, nếu cuộc chiến để đất nước có Độc lập & Thống nhất kéo dài 30 năm (1945 – 1975), thì cuộc nội chiến giữa tư tưởng Chia rẽ & Cực đoan và tư tưởng Đoàn kết & Thống nhất để Thoát nghèo & Phát triển có tên “Kim Ngọc” kéo dài đến 40 năm (1976 – 2016). Đây là cuộc chiến gian nan nhất, trường kỳ nhất và trong cuộc chiến tư tưởng với chính mình, Dân tộc ta, Đất nước ta và Đảng lãnh đạo bị tổn thất nặng nề nhất, đau đớn nhất.  
Với tinh thần Độc lập, Tự do của những tháng năm lập nước và giữ nước, cũng như với quyết tâm chủ động chuẩn bị cho Giai đoạn “Hậu chiến”- Giai đoạn Đoàn kết Phát triển, bài này đề cập đến Chiến dịch kết thúc cuộc nội chiến “Kim Ngọc” tức Cuộc Tổng Tấn công đang diễn ra cùng lúc trên Ba Mặt trận Lớn: Mặt trận Đột phá Niềm tin, Mặt trận Đột phá Lý luận và Mặt trận Đột phá Thực tiễn”, với mục tiêu đưa Việt Nam đến với Thế giới và Thế giới đến với Việt Nam.  
                >>   Thật vui nếu Việt Nam    
I - LỜI TIÊN TR>>I CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH VỀ CUỘC NỘI CHIẾN GIỮA “CŨ KỸ, HƯ HỎNG” VÀ “MỚI MẺ TỐT TƯƠI”

Với  Chủ tịch Hồ Chí Minh không thiếu ví dụ về việc “Gắn liền” và “Là một” đến mức huyền thoại giữa Khoa học, Nhân văn và Minh Triết vẫn gọi là tiên tri. Đầu năm 1942, trong “Lịch sử nước ta”, Hồ Chủ tịch viết: “1945: Việt Nam độc lập”. Tháng 10/1944, trong “Thư gửi đồng bào toàn quốc”, Người viết:“Cơ hội cho dân tộc ta giải phóng chỉ ở trong một năm hoặc năm rưỡi nữa. Thời gian rất gấp. Ta phải làm nhanh”. Ngày 1/9/1960, Kỷ niệm 15 năm ngày Độc lập, Hồ Chủ tịch đọc diễn văn: “Chúng ta gửi đến đồng bào miền Nam mối tình ruột thịt và hứa với đồng bào: chậm lắm là 15 năm nữa Tổ quốc ta nhất định sẽ thống nhất”. Người nói về văn hóa hôm nay “Rồi đây bốn bể một nhà”, và ý nghĩa quan hệ Việt - Mỹ trong thư gửi Tổng thống Mỹ năm 1966 “... Mục tiêu của chúng tôi là độc lập hoàn toàn và hợp tác toàn diện với Hoa Kỳ... sự hợp tác này trở nên có lợi cho toàn thế giới 

Ngày 9/8/1944, Cụ Hồ nói với tướng Trương Phát Khuê: “Điều mà tôi quan tâm hiện nay là Độc lập và Tự do của nước Việt Nam, chứ không phải là chủ nghĩa cộng sản. Tôi có một lời bảo đảm với ông rằng: Chủ nghĩa cộng sản sẽ chưa được thực hiện tại Việt Nam trong vòng 50 năm tới”. Trí tuệ và phẩm cách Cụ Hồ thể hiện khi gần 50 năm sau, năm 1991, Liên Xô thành trì của Chủ nghĩa Cộng sản sụp đổ và từ 1944 đến khi Cụ mất năm 1969 ở Việt Nam không tổ chức nào có tên “Cộng sản”. 

Nhân Kỷ niệm 69 năm ngày Độc lập 2/9/2014, và cũng là Kỷ niệm 45 năm ngày mất của Cụ Hồ, nếu xem Di chúc như là cẩm nang, là “lời sấm” của bậc chân nhân thông tỏ huyền cơ sẽ có thêm những điều quý giá, như ở “Điều mong ước cuối cùng” không lời nào nhắc đến Chủ nghĩa xã hội, và những chữ cuối cùng của Di chúc, chỗ ít được chú ý lại chỉ ra Cách thức duy nhất để Việt Nam tiến bộ. Đó là phải “góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới” tức phải Đi cùng để góp phần Thay đổi Thế giới ngày một tốt đẹp. Trong Di chúc Người viết về cuộc chiến tư tưởng khốc liệt để Đi cùng Thế giới (bài này gọi là cuộc nội chiến “Kim Ngọc”) như sau: “Đây là cuộc chiến tranh (sau sửa thành chiến đấu) chống lại những gì đã cũ kỹ, hư hỏng, để tạo ra những cái mới mẻ tốt tươi” cũng như thắng lợi tất yếu của tiến bộ.

Cuộc “Chiến tranh” trong nội bộ để “Chống lại những gì đã cũ kỹ, hư hỏng”     và “Tạo ra những cái mới mẻ, tốt tươi”, là gian khổ song nhất định thành công. Trong Di chúc năm 1968, lúc đầu Cụ Hồ viết “Chiến tranh ...”, sau đó sửa là “Chiến đấu ...”. Điều thú vị là Người không xóa bỏ mà vẫn để lại rất rõ ràng, dường như muốn thế hệ sau hiểu được những gì phía sau dòng chữ. Chắc chắn rằng, với sự thông tuệ, tiên tri, Cụ Hồ đã thấy trước cuộc “nội chiến” với giặc Dốt đang hóa thân trong mỗi cá nhân, tổ chức hay việc Tự thay đổi để xây dựng Chính thể mới, Văn hóa mới là hết sức khó khăn, phức tạp nhưng nhất định thắng lợi, nếu thực hiện dân chủ, “động viên toàn dân, giáo dục toàn dân, dựa vào lực lượng vĩ đại của dân”. Ảnh trên: Cụ Hồ trồng cây năm 1969 (Ngày mồng một Tết) ở Hà Tây; Trích Di chúc năm 1968.

    

II  -  “ĐỘT PHÁ NIỀM TIN”, MẶT TRẬN MỞ MÀN CUỘC TỔNG TẤN   CÔNG VÀO HỆ TƯ TƯỞNG BẢO THỦ CHIA RẼ & CỰC ĐOAN

Thủ tướng Anh Thatcher nói: “Tất cả đều bắt đầu từ Niềm tin”. Điều này đúng cả trong khoa học và trong thực tiễn. Trong toán học người ta gọi Niềm tin dưới tên là Tiên đề. Tiên đề được hiểu là những điều mà ta phải tin và mặc nhiên công nhận, ví dụ nếu ta tin rằng, từ một điểm ngoài một đường thẳng, chỉ có thể vẽ một và một mà thôi, một đường thẳng không cắt với chính nó, thì từ đây ta có môn hình học phẳng hay hình học Ơcơlit mà mỗi học sinh phổ thông đều thuộc nằm lòng. Ngược lại, nếu có niềm tin đối lập, từ một điểm ngoài một đường thẳng, có thể vẽ vô số đường thẳng không cắt với chính nó, thì ta lại có một môn hình học mới, hình học phi Ơcơlit. Hai lý thuyết này đối lập, song không loại trừ nhau vì mỗi lý thuyết có một vùng ứng dụng riêng, mặt phẳng và mặt cong. Đương nhiên, sẽ bi kịch nếu ta cứ kiên định bảo thủ áp dụng lý thuyết này vào hoàn cảnh kia và ngược lại.

Trong thực tiễn xã hội cũng vậy: Nếu có Niềm tin: Chia rẽ và Cực đoan là động lực phát triển xã hội, ví như “Đấu tranh giai cấp” và “Chuyên chính của giai cấp công nhân” mà Chủ nghĩa Mác-Lênin quan niệm thì ta có Thể chế Cộng hòa XHCN kiểu Xô Viết. Ngược lại nếu có Niềm tin: Đi cùng Thế giới sẽ thành công, ví như quan niệm Đoàn kết Dân tộc, Đoàn kết Quốc tế của Học thuyết Hồ Chí Minh hay Niềm tin Chiến lược phù hợp với Hiến chương Liên hiệp quốc, luật pháp quốc tế và các chuẩn mực về đạo đức, văn hóa của thế giới, đã được Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thay mặt Đảng, Nhà nước long trọng tuyên bố với Thế giới ở Shangri-La 2013, thì ta sẽ có Thể chế Dân chủ Cộng hòa.    

  Chắc chắn với Hồ Chủ tịch, Mục tiêu phấn đấu là Độc lập – Tự do – Hạnh phúc cho Dân tộc và cho Nhân loại, và Công cụ là Thể chế Dân chủ Cộng hòa. Nếu để ý sinh thời Người đã đạt đến đỉnh cao của việc “Liên kết”, “Thống nhất” giữa Khoa học, Nhân văn, Minh triết, thì những lời Người nói “Chủ trương Đấu tranh giai cấp là một điều ngu ngốc” và “Ngồi giữa hai cái ghế nhất định sẽ ngã”, cũng sẽ là những lời ân tình và tiên tri về sự thất bại tất yếu, nếu như ta vẫn kiên định “Chủ nghĩa Mác-Lênin” và quan niệm “Học thuyết Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là kim chỉ nam”. Rõ ràng, Học thuyết Mác-Lê nin và Học thuyết Hồ Chí Minh khác nhau như Đông với Tây, như Nam với Bắc, đi theo cái “kim chỉ nam” vừa nói thì khó ai làm nổi, vì phải tự xé mình làm đôi, để mỗi phần đi theo một ngả. 

III  - “ĐỘT PHÁ THỰC TIỄN” -  MẶT TRẬN CHÍNH LÀM NÊN CHÍNH THỂ MỚI, VĂN HÓA MỚI CHO ĐẤT NƯỚC VÀ DÂN TỘC

Phù hợp với xu thế, trong gần 30 năm Đổi mới, “Đột phá Thực tiễn” đã xuất hiện mạnh mẽ để tạo ra các “Môi trường Kiến tạo phát triển” trong kinh tế, văn hóa, giáo dục, … ở Việt Nam. Không ít trong đó đã có trên dưới 20 năm như: “Mô hình thương mại công nghệ thích ứng Vườn Minh Trân” của TS. Nguyễn Trí Dũng; “Mô hình Đại học Công nghệ 4” ở TP. Hồ Chí Minh; “Mô hình phát triển đô thị TP. Đà Nẵng” của Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh; “Mô hình phát triển nông nghiệp, nông thôn xã Thanh Văn” của Bí thư Đảng ủy xã Quang Văn Thỉnh; “Mô hình tổ chức KH&CN tự chủ Viện N/C SENA” của TS Minh Đường; “Mô hình phát triển văn hóa truyền thống Việt phủ Thành Chương” của Họa sĩ Thành Chương; “Mô hình trung học cơ sở Amstecđam”; “Mô hình Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội” của GS. Trần Phương ở TP. Hà Nội; … Hay Đề án “Thương mại hóa Công nghệ theo mô hình Thung lũng Silicon Việt Nam” của Bộ KH&CN do Thạc sĩ Thạch Lê Anh, Viện phó Viện N/C SENA, làm Chủ nhiệm Đề án; ...

Các mô hình này có thể là một khu vực có địa giới hành chính đã có như “Xã Thanh Văn”, “Thành phố Đà Nẵng” hay “Phú Quốc” trong tương lai; cũng có thể là một doanh nghiệp như “Tổng Công ty May Hưng Yên”; một đề án KH&CN hay một tổ chức khoa học như Viện N/C SENA. Tuy  khác biệt về thời gian, tính chất hay quy mô, …, song các “Môi trường Kiến tạo phát triển – Đặc khu Kiến tạo Phát triển” có nhiều điểm chung, đó là:

Thứ nhất:  Các “Môi trường Kiến tạo Phát triển” tuy đa dạng song luôn Chủ động Tạo dựng Văn hóa mới và “Tập trung xây dựng khuôn khổ Thể chế phù hợp và tạo điều kiện cần thiết để mọi người phát huy năng lực và sức sáng tạo vì lợi ích của chính mình và đóng góp cho xã hội”, như Thông điệp Năm mới 2014 của Thủ tướng đã đề cập.

Thứ hai: Các “Môi trường Kiến tạo Phát triển” hoạt động trên một Triết lý riêng xuyên suốt, một Lý luận vững vàng, như Vườn Minh Trân coi “Công nghệ thích ứng là cốt lõi Công nghệ Việt Nam”; Tổng Công ty may Hưng Yên xem “Hiệu quả công tác là thước đo đạo đức và phẩm chất”; Xã Thanh Văn xem “Ý dân là ý trời”, “Tất cả vì Quyền và Lợi của Dân”; Việt phủ Thành Chương coi “Văn hóa truyền thống là điểm xuất phát của Đổi mới”; v.v., Viện N/C SENA và Đề án Thương mại hóa công nghệ theo mô hình Thung lũng Silicon Việt Nam” xem “Đồng hành cùng Thế giới là cốt lõi Thành công”.

Thứ ba: “Mô hình Khoán hộ” được nông dân khởi xướng chỉ trong một lĩnh vực nông nghiệp và Nhà nước công nhận qua “Chỉ thị 100”, còn “Mô hình Môi trường Kiến tạo phát triển” do trí thức khởi xướng trong tất cả các lĩnh vực văn hóa, kinh tế, xã hội, KH&CN, nông thôn, đô thị, … và đang được Nhà nước nghiên cứu.

Thể chế Mới – Thể chế Đoàn kết & Thống nhất Văn hóa Mới – Văn hóa Đoàn kết & Thống nhất  Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội ngày 28/11/2013 nói, sẽ xem Thanh Văn như một mô hình tiên tiến cho Thủ đô và cả nước. Nếu vậy là từ mô hình Thanh Văn - “Văn hóa tốt đẹp”, có điều đang dần thành sự thực, đó là nếu “Khoán hộ” do nông dân khởi xướng  như làn gió mát thổi từ nông thôn vào thành phố, thì lần này sự nghiệp xây dựng Thể chể Mới – Thể chế Đoàn kết và Văn hóa Mới - Văn hóa Đoàn kết do trí thức khởi xướng với “Ba Đột phá” sẽ như làn gió Xuân ấm áp thổi từ Thủ đô ra cả nước. Đường nội đồng bê tông ở Thanh Văn thẳng đến chân trời. : Chủ tọa cuộc họp ngày 28/11/2013 ở Thanh Văn: Bí thư Đảng ủy xã Quang Văn Thỉnh; Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Công Soái; Bí thư Huyện ủy Thanh Oai  Phùng Thị Hồng Hà. : Chủ tọa cuộc họp ngày 28/11/2013 ở Thanh Văn: Bí thư Đảng ủy xã Quang Văn Thỉnh; Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Công Soái; Bí thư Huyện ủy Thanh Oai  Phùng Thị Hồng Hà. Từ trái: Nguyên TBT Tạp chí Xây dựng Đảng Nguyễn Hồng Cơ,nguyên Phó Trưởng ban Ban Dân vận TW Đỗ Quang Tuấn, Bí thư Đảng ủy xã Quang Văn Thỉnh, nguyên Phó Trưởng ban Ban        Tổ chức TW Nguyễn Mạnh Can, nguyên Vụ trưởng Ban Tư tưởng Văn hóa TW Nguyễn Thế Diên, các cán bộ Viện N/C SENA và xã Thanh Văn. (Trích tr. 19 cuốn Thực tiễn Thanh Văn – Tầm nhìn Đoàn kết, Viện N/C SENA xuất bản tháng 1/2014)

  

         IV -  “ĐỘT PHÁ LÝ LUẬN” SINH RA TỪ “ĐỘT PHÁ NIỀM TIN”,

        “ĐỘT PHÁ THỰC TIỄN”, ĐỂ HỖ TRỢ HAI MẶT TRẬN NÀY

Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh về nước năm 1941 với 43 thanh niên quả cảm  trong bối cảnh vật chất thiếu thốn, không có nước ngoài trợ giúp, còn đối phương là Nhật, Pháp và triều đình nhà Nguyễn có chính quyền với 15 vạn quân binh tinh nhuệ, cho dù vậy với chí khí, trí tuệ, Người đã viết bài thơ mừng xuân “Pắc Bó hùng vĩ”, xác định rõ trách nhiệm của mình trước dân tộc:“Hai tay xây dựng một sơn hà”. Năm 1941, trong hang đá lạnh lẽo, khi viết “Lịch sử nước ta” bằng thể thơ dân gian, ngoài việc giúp nâng cao dân trí, Người đã chỉ ra Thời cơ và Vận hội cho đất nước: “Ấy là nhịp tốt cho ta; Nổi lên khôi phục nước nhà tổ tông”.

Sau khi xác định Thời cơ và Vận hội, về Lý luận và Thực tiễn, Hồ Chủ tịch không chọn Đảng của giai cấp làm lãnh đạo mà xây dựng một tổ chức mới, đó là Việt Nam Độc lập Đồng minh Hội với tôn chỉ: Trong nước Đoàn kết Dân tộc để giành Độc lập. Ngoài nước Đoàn kết Quốc tế, nhất là với phe Đồng Minh (Mỹ, Nga, Anh, Pháp,...) để chống phát xít. Sự chuẩn bị có tính chiến lược này là nguyên nhân cốt lõi dẫn đến việc chớp thời cơ lịch sử tiến hành thành công cuộc Cách mạng phi bạo lực – Cách mạng Tháng Tám năm 1945 giành độc lập cho Việt Nam.

“Đột phá Lý luận” là tất yếu một khi trong thực tiễn đã xuất hiện “Đột phá Niềm tin”, “Đột phá Thực tiễn”. Ở Việt Nam, việc phụ thuộc vào Trung Quốc đã dẫn tới việc “Đột phá Niềm tin” và “Đột phá Thực tiễn” từng bước, vì thế “Đột phá Lý luận” cũng từng bước với sản phẩm điển hình là “Kinh tế thị trường có định hướng XHCN”. Những Lý luận này trong một thời gian và bối cảnh nhất định, đều có những tác dụng nhất định, nhưng nay lịch sử đã sang trang và Thực tiễn đòi hỏi phải có một Xã hội Dân chủ thực sự với một nền Kinh tế Thị trường thực sự. Đó là lý do vì sao lại phải “Đột phá” Lý luận cũ – Lý luận Chia rẽ & Cực đoan, để có được Lý luận mới – Lý luận Đoàn kết & Thống nhất, phục vụ cho một Thể chế mới – Thể chế Đoàn kết & Thống nhất, và một Văn hóa mới – Văn hóa Đoàn kết & Thống nhất .  

         V - THAY CHO LỜI KẾT, Hay ĐÃ ĐẾN LÚC NGHĨ ĐẾN TƯƠNG LAI.

            Xã hội loài người chia làm ba hình thái phát triển: 1. Kinh tế Nông nghiệp, trong đó ai có nhiều đất đai là thành công; 2. Kinh tế Công nghiệp, trong đó ai nhiều tiền là thành công; 3. Kinh tế tri thức, trong đó ai nhiều tri thức và ứng dụng thì thành công. Ngược lại, cứ nhìn các tiêu chí thành công cũng đoán định được xã hội đang ở hình thái phát triển nào. Điều này dẫn đến kết luận muốn Việt Nam phát triển phải thay đổi cách nghĩ vốn trước nay vẫn hướng về quá khứ để bắt đầu cho việc hướng suy nghĩ về tương lai, về sự khởi đầu, về kế hoạch, về những thiết kế đầy kỳ vọng.

Điều này là hiện thực vì cho dù vẫn tồn tại tư tưởng thờ ơ, trì trệ và đội ngũ quản lý vẫn làm việc ở mức chỉ cố duy trì trách nhiệm, thì xã hội Việt Nam, đặc biệt là tầng lớp trí thức và thế hệ trẻ vẫn bùng nổ sáng tạo, họ đang quyết tâm tham gia “xây dựng đất nước” ngay trong gia đình và mọi vị trí công tác. Rõ ràng, Việt Nam không hề thiếu những ý tưởng tràn đầy sức sống từ những người dân, và cho dù thất vọng, song họ vẫn sẵn lòng tham gia cải cách giáo dục, nghiên cứu công nghệ, nâng cấp cơ sở hạ tầng và giúp đỡ người khác. Họ muốn đất nước đi lên, để tìm lại những điều mà họ trân trọng, cho dù cảm thấy những điều đó đang bị phai nhạt dần.
Đây chính là truyền thống văn hiến của Việt Nam, cộng với việc Thế giới đang tự Thay đổi, sẽ trở thành một thế mạnh mà không phải quốc gia nào cũng có. Trong bối cảnh này, Việt Nam chỉ cần bổ sung một yếu tố cơ bản là đủ vững bước đồng hành cùng Thế giới, đó là sớm xây dựng một Chiến lược mới trên nền tảng Học thuyết Hồ Chí Minh với cốt lõi là Đoàn kết tức Trân trọng, Liên kết, Thống nhất các sự Khác biệt, kể cả Đối lập. Chỉ cần được như thế, tin tưởng chắc chắn Đất nước Việt Nam sẽ tươi đẹp hơn, Dân tộc Việt Nam sẽ đàng hoàng hơn. 

Hà Nội, ngày /9/2014

   N.M

------------------