Về bài nói của PGS, Đại tá Trần Đăng Thanh

* Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng

23/12/2012

Thử xét khía cạnh học thuật 

trong bài giảng 

của PGS Đại tá Trần Đăng Thanh

                                                                                   * GS. Nguyễn Đăng Hưng

            BVN - Bài giảng về Biển Đông của Đại tá Trần Đăng Thanh dành cho lãnh đạo các trường Đại học Hà Nội đăng trên trang BASAM ngày 19/12/2012 vừa qua đã tạo ra một luồng dư luận cực kỳ sôi nổi nhưng rất không bình thường trong dân cư mạng Việt Nam. 

               Phần đông dư luận xoay quanh bài nói chuyện này là phản bác, chê bai, thậm chí mạt sát. Trên “Cơ quan ngôn luận của thông tấn xã vỉa hè” này đã có đến gần 500 lời bình, đại đa số  là phản bác, chê trách đôi khi rất thậm tệ.

               Trên blog của nhà văn Nguyễn Quang Lập có tới bốn bài phản biện, xuất bản liên tục mà chỉ đọc tựa đề thôi đã thấy mức độ chê trách phản đối lên cao như thế nào. Chính chủ nhân blog viết: “Khổ thân Tổ quốc XHCN”; Minh Diện viết: “Nếu có ai làm nhục đảng, làm mất niềm tin vào đảng, thì đó chính là Đại tá, PGS-TS, nhà giáo “u tối” Trần Đăng Thanh”; Đoan Trang viết: “Bỗng dưng muốn khóc, Quỹ nghiên cứu Biển Đông ơi!”. Còn ông Hà Văn Thịnh, người đầu tiên có phản ứng trên Bauxite VN thì thẳng thừng: “Dốt nát như thế, giảng bài không xấu hổ sao?”. Tôi xin dừng lại ở đây vì kể thêm cũng chẳng ích lợi gì.

               Trong bài bình luận ngắn này, tôi sẽ không trở lại nội dung những tranh luận có tính chính trị mà bài nói chuyện “động trời” này đã gây ra. Với tư cách một nhà giáo đại học, tôi xin độc giả lưu ý ở đây một vài điểm trên khía cạnh học thuật.

               Thuyết trình viên là một vị Phó giáo sư - Tiến sỹ, một nhà giáo ưu tú, một chuyên gia thuộc Học viện Chính trị Bộ Quốc phòng, một chuyên viên của ban lãnh đạo của Đảng ủy khối đại học và cao đẳng. Buổi nói chuyện lại được tổ chức cho lãnh đạo các trường đại học, cao đẳng Hà Nội. Đặc biệt ta có thể chú ý đến việc thuyết trình viên nhắc nhở nhấn mạnh đến sự hiện diện của các “Trưởng phòng công tác chính trị, quản lý sinh viên, các đồng chí Bí thư Đoàn thanh niên và Chủ tịch Hội sinh viên trong toàn khối”.

Thuyết trình viên tự giới thiệu mình là nhà tuyên giáo lão luyện, đã “giảng bài tới bốn Hội nghị phật giáo Đại Cửu viện”, đã là thầy của các thầy “đội ngũ trí tuệ nhất của đất nước… Hiệu trưởng, Hiệu phó rồi các Bí thư Đảng ủy, các Trưởng phòng sinh viên”.

Không thể nghi ngờ gì nữa, đây là phản ứng chính trị của nhà cầm quyền cao nhất trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn mà sự hung hăng ngang ngược, bất chấp luật quốc tế của Trung Quốc tại Biển Đông Nam Á đã gây phẫn nộ dữ dội trên mọi tầng lớp nhân dân Việt Nam – từ nhân sỹ trí thức lan qua nông dân bị chiếm đất phá nhà, dần dần thâm nhập vào giới sinh viên học sinh. Hành động côn đồ của Trung Quốc đã đặt đảng cộng sản Việt Nam trước một tình huống chính trị rất hiểm nghèo vì những chọn lựa chính trị của đảng từ ngày phó hội Thành Đô với lãnh đạo Trung Quốc.

Như vậy Đại tá Trần Đăng Thanh đã nhận lãnh nhiệm vụ xung kích cao cấp trong mặt trận “đấu tranh trong lĩnh vực văn hóa tư tưởng”, nhằm bẻ gãy những “luận điệu xuyên tạc kích động” của “thế lực thù địch” mưu toan khơi động “diễn tiến hòa bình”.

Thế thì về phương diện học thuật, nhân vật này đã thể hiện thế nào khi phải cáng đáng một nhiệm vụ hệ trọng trong một tình huống nhạy cảm như vậy?

Trước hết và điều rất rõ là tác giả không có kỹ năng sắp xếp cho mạch lạc khúc chiết bài giảng của mình. Nó quá dài, lộn xộn, không hấp dẫn, thiếu những thông tin cụ thể, khó gây chú ý cho người nghe. Bài nói chuyện lòng thòng, đơn điệu, không có một nét châm biếm hay pha trò rất cần thiết đối với một diễn giả đẳng cấp, một cán bộ tuyên truyền cần rao giảng quan điểm chính trị khô khan khó hiểu của mình.

Và tôi không ngạc nhiên là có thính giả chịu hết nỗi phải lấy báo ra đọc. Khi thấy như vậy, thay vì thuyết trình viên uyển chuyển cải tiến cho thích hợp thì lại lớn tiếng trực tiếp trách móc thẳng thừng người nghe trước mặt đông đủ quan khách – một thái độ tối kỵ khi phát biểu trước đám đông. Chính thái độ này nói lên sự coi thường thính giả của diễn giả. Mà cử tọa là đại diện cho trí tuệ cấp cao của thủ đô Hà Nội, trời ạ!

Điểm nổi bật thứ hai là bài nói chuyện phần lớn lạc đề. Tôi không hiểu nổi, chủ đề về Biển Đông mà ông đại tá lại đem Triều Tiên và Iran ra nói làm gì?! Hiện hai nước này có ăn nhập gì tới Biển Đông Nam Á? Ngay cả vai trò của Liên bang Nga cũng chỉ là phụ thôi, như bán vũ khí cho Việt Nam (và Trung Quốc) và tiếp tục hợp tác dầu khí với Việt Nam. Tại sao ông không nhắc đến những nước nằm trong trục chính của vấn đề như Philippines, Malaysia, Indonesia, Ấn Độ? Rõ ràng là diễn giả đã thiếu sót trầm trọng trong hiểu biết tổng quan về địa chính trị, không đặt đúng vấn đề: Biển Đông trước nhất là biển của Đông Nam Á. Tại chỗ này ông đại tá tỏ rõ trình độ hiểu biết thời sự còn kém hơn cả một người dân Việt Nam bình thường chịu khó đọc báo mỗi ngày.

Điểm nổi bật nữa là ông không nắm trong tay những dữ liệu chính xác, không tra cứu tài liệu trong thời đại Internet mà cả gan đưa ra những con số, những sự kiện sai lạc một cách sơ đẳng rất dễ bị đối thủ cho đo ván trên diễn đàn đó là một cuộc tranh luận. Những chi tiết này đều được các tác giả phản biện đưa ra trong những bài tôi nhắc đến ở trên.

Ngay cả những quan điểm chính yếu mà ông muốn thính giả lĩnh hội như ca ngợi hòa hiếu nhường nhịn ông “anh bạn núi liền núi, sông liền sông, chung một Biển Đông, chung tình hữu nghị”, ”đã từng nhường cơm xẻ áo dành cho chúng ta”, thì cùng một lúc lớn tiếng kể tội diệt chủng của Trung Cộng (sát hại 57,5 triệu dân Tàu), rồi đề cao Tào Tháo với quan điểm lật lọng mà ai cũng biết: “Thà ta mang tiếng hại người chứ đừng bao giờ để người hại ta”. Thử hỏi ông bạn 16 chữ vàng bốn tốt Trung Quốc nghĩ gì về lãnh đạo Việt Nam khi biết rõ ý nghĩ này? Phản ứng tức thì sẽ là ngược lại với việc ông chờ đợi: họ sẽ khinh bỉ quan điểm của ông, họ sẽ bảo Việt Nam là bọn đểu cáng, có bản chất phản trắc, một dạ hai lòng, đáng phải nhận thêm bài học nữa… Mà phản ứng này thì Hoàn Cầu Thời Báo nói mỗi ngày, nhưng có lẽ ông chưa bao giờ đọc được… Ở đây, ông đại tá không làm nhiệm vụ tuyên giáo mà ông phản tuyên truyền!

Tương tự, với Mỹ ông cũng tự mâu thuẩn không kém. Ông lên gân: “Họ chưa bao giờ tốt thật sự với chúng ta, tội ác của họ trời không dung, đất không tha” sau khi đã khẳng định: “Thế giới ngày nay, tất cả các quốc gia họ đều thuộc một câu là: không có kẻ thù vĩnh viễn, họ sẵn sàng bắt tay với kẻ thù nhưng đạt được mục đích quốc gia của họ”. Như vậy, không thích nói ra, nhưng ông đã vô tình cho thấy là thời thế đã thay đổi, chiến tranh lạnh đã kết thúc với chiến thắng thuộc về Mỹ. Nay Hoa Kỳ trở lại Châu Á Thái Bình Dương với sự chào đón của toàn bộ các nước Đông, Nam và Đông Nam Á trong đó có cả Việt Nam vì phù hợp với quyền lợi Việt Nam trước mắt.

Nhưng khi vị đại diện tuyên giáo Việt Nam lớn tiếng sau gần 40 năm kết thúc chiến tranh để tiếp tục lên án Mỹ một cách mạnh mẽ và lộ liễu như vậy, ông đã đi ngược lại với xu thế chính trị hiện đại, đi ngược lại với chính sách ngoại giao “là bạn của các nước” của chính phủ Việt Nam. Cho nên đối với Mỹ ông cũng mắc lỗi phản tuyên truyền!

Có hai việc ông thành công, nhưng theo hướng ngược! Ông ca ngợi hai nước độc tài toàn trị đang đứng ngoài lề cộng đồng thế giới văn minh: Đó là Bắc Triều Tiên đói khổ, hiếu chiến, với quốc sách phong kiến đỏ, cha truyền con nối và Iran với ý thức hệ giáo điều Hồi Giáo của thời Trung Cổ. Ông đã không ngần ngại bảo là phải học hỏi Triều Tiên vì như vậy mới có huy chương Olympic!

Việc thứ hai là ông răn đe không chút tế nhị: “Nếu trường đại học nào còn để sinh viên tham gia biểu tình bất hợp pháp trước hết khuyết điểm thuộc về các đồng chí Hiệu trưởng và Ban Giám hiệu trường đó, trước hết thuộc về Bí thư Đảng ủy – phòng quản lý sinh viên của trường Đại học đó”.

Tóm lại, lãnh đạo đảng có lẽ phải đi đến kết luận là việc chọn lựa Đại tá Trần Đăng Thanh đứng ra bắt đầu đợt tuyên truyền để lấy lại uy tín sau những hệ lụy quá trầm trọng mất hết chính danh chính trị vì sự phản bội hung hăng quá mức chờ đợi của anh bạn to xác phương Bắc, là một sai lầm chết người. Không ai có chút hiểu biết, có chút thông tin, không nhận ra là buổi nói chuyện của ngài đại tá là cực kỳ phản cảm trong mọi khía cạnh. Đến đây, một câu hỏi đương nhiên được đặt ra: Một Phó giáo sư - Tiến sỹ, một nhà giáo ưu tú của Việt Nam sao lại có thể như thế nhỉ?

Nhưng cũng có người khác chứ, chẳng cần là ưu tú, chẳng có học vị học hàm nổi bật nào cả. Đó là thiếu tướng Nguyễn Thanh Tuấntrong bài phát biểu tại Hội nghị Việt kiều lần thứ 2 tại Sài Gòn tháng 10 vừa qua. Cũng vì cảm nhận giá trị của bài phát biểu mà để nghe cho rõ, tôi đã từ bỏ ghế ngồi hàng dưới để lần lần lên ngồi tại hàng ghế đầu và sau đó chụp hình chung với vị tướng này.

Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tuấn chụp ảnh lưu niệm cùng bà con kiều bào tại Hội nghị

Quân đội là của nhân dân Việt Nam mà.

Và trong quân đội làm sao có thể không có người mà nhân dân tin cậy, mong chờ?

Bỉ quốc sau tận thế một ngày: ngày 22/12/2012

N.Đ.H.

Tác giả gửi trực tiếp cho BVN

* * *

‘BÍ MẬT NHÀ NƯỚC’ QUA LỜI ĐẠI TÁ

Bài nói chuyện của một đại tá quân đội nhân dân Việt Nam bắt đầu được giới ngoại giao nước ngoài quan tâm, sau khi đã trở thành đề tài đàm tiếu của các blogger trong nước.

Đại tá Trần Đăng Thanh ở một buổi giảng bài tại Trường Cao đẳng Cộng đồng Hà Tây tháng 9/2012

Đại tá, PGS.TS. Trần Đăng Thanh, từ Học viện chính trị của Bộ Quốc phòng, từ một người ít được biết đến bỗng được thế giới mạng bàn tán những ngày gần đây.

Tranh cãi nổ ra khi băng ghi âm buổi thuyết trình của ông với lãnh đạo trong ngành đại học ở Hà Nội bị tiết lộ, đưa lên trang mạng Ba Sàm.

Trong bài viết đăng trên báo mạng tiếng Anh Asia Times hôm 22/12, David Brown, một nhà ngoại giao Mỹ đã nghỉ hưu, nhận định những bình luận của đại tá Thanh được xem là "bí mật nhà nước".

Theo luật pháp Việt Nam, bí mật nhà nước bao gồm lời nói "có nội dung quan trọng... không công bố hoặc chưa công bố và nếu bị tiết lộ thì gây nguy hại cho Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam".

Ông David Brown dự đoán giới ngoại giao "chắc chắn đang nghiền ngẫm cuộc du hành thế giới của ông Thanh".

Một nhà ngoại giao phương Tây ở Hà Nội cũng nói với BBC rằng ông đã được nghe kể về buổi thuyết trình "đã thành nổi tiếng" của đại tá Thanh.

Người Mỹ 'không bao giờ tốt'

Trong mấy tháng qua, đại tá Trần Đăng Thanh đã nói chuyện ở nhiều trường học về thời sự quốc tế, trong nước, tranh chấp Biển Đông cho các cán bộ, sinh viên.

Tuy vậy, công luận chỉ mới quan tâm sau khi nội dung một buổi như vậy, dường như vừa diễn ra giữa tháng 12, được công bố ở trang mạng Ba Sàm.

Đại tá Thanh tuyên bố "người Mỹ chưa hề, chưa từng và không bao giờ tốt thật sự với chúng ta cả".

"Người Mỹ chưa hề, chưa từng và không bao giờ tốt thật sự với chúng ta cả"

Đại tá Trần Đăng Thanh

"Nếu có tốt chỗ này, có ca ngợi chúng ta chỗ kia, có ủng hộ chúng ta về Biển Đông chẳng qua vì lợi ích của họ. Họ đang thực hiện 'thả con săn sắt, bắt con cá rô'".

Về quan hệ với Trung Quốc, vị diễn giả nói: "Ta không quên họ đã từng xâm lược chúng ta nhưng ta cũng không được quên họ đã từng nhường cơm xẻ áo cho chúng ta".

"Ta không thể là người vong ơn bội nghĩa, đấy là đối với Trung Quốc hai điều không được quên", ông khẳng định.

Đại tá Thanh làm nhiều người ngạc nhiên khi ông còn ca ngợi Bắc Hàn thử tên lửa, đã làm "tất cả các nước lớn mất ăn mất ngủ".

Ông cũng có vẻ bênh vực Iran khi khẳng định nước này "kiên quyết phát triển năng lượng hạt nhân vì mục tiêu hòa bình".

Nhưng có lẽ bình luận bị nhiều blogger chế giễu nhất là khi ông Thanh nói về "nội dung rất cụ thể, rất thiết thực" là "bảo vệ sổ hưu".

"Hiện nay các đồng chí đang công tác chưa có sổ hưu nhưng trong một tương lai gần hoặc một tương lai xa chúng ta cũng sẽ có sổ hưu và mong muốn mỗi người chúng ta sau này cũng sẽ được hưởng sổ hưu trọn vẹn."

"Có một nội dung rất cụ thể, rất thiết thực với chúng ta đó là bảo vệ sổ hưu cho những người đang hưởng chế độ hưu và bảo vệ sổ hưu cho những người tương lai sẽ hưởng sổ hưu, ví dụ các đồng chí ngồi tại đây".

Ông nói tiếp: "Cho nên ta phải nói rõ luôn, hiện nay chúng ta phải làm mọi cách để bảo vệ bằng được Tổ quốc Việt Nam thời xã hội chủ nghĩa".

Phản ứng

Những bình luận của vị đại tá quân đội đã gặp phản ứng dữ dội từ các cây bút người Việt.

"Có một nội dung rất cụ thể, rất thiết thực với chúng ta đó là bảo vệ sổ hưu cho những người đang hưởng chế độ hưu và bảo vệ sổ hưu cho những người tương lai sẽ hưởng sổ hưu, ví dụ các đồng chí ngồi tại đây".

Đại tá Trần Đăng Thanh

Nói về "bảo vệ sổ hưu", những người chủ trương trang Bauxite Việt Nam nhận xét: "Chưa bao giờ những lời rao giảng về lý tưởng xã hội chủ nghĩa lại 'thực dụng' đến như thế và cũng... thảm thiết đến như thế"!

Ông Hà Văn Thịnh lại nặng lời: "Mọi giới hạn của lòng tự trọng và tính khiêm tốn, sự đúng mực của hiểu biết đều bị biến thành trò hề chính trị thích bỡn cợt với nỗi đau của 90 triệu con người".

Một nhà giáo khác, Vũ Thị Phương Anh, lại bức xúc vì quan điểm của ông Thanh về Trung Quốc và Mỹ.

Bà hỏi: "Chơi với Mỹ để bảo vệ lợi ích dân tộc (dù lòng căm thù Mỹ hẳn là vẫn còn), hay vẫn tiếp tục quan hệ trong thế nhượng bộ, lùi dần từng bước với Trung Quốc (là điều mà tôi có cảm tưởng lâu nay đang diễn ra tại Việt Nam)".

Trong khi đó, nhà văn Nguyễn Quang Lập ngao ngán rằng "thuở bé đến giờ chưa thấy bài nào lợm giọng như bài này".

Còn nhiều những phê phán tương tự trên các blog, chỉ vài ngày sau khi nội dung bài nói chuyện bị công bố trên mạng.

Trong buổi thuyết trình, đại tá Thanh cũng nói rõ Đảng Cộng sản không muốn có các cuộc biểu tình chống Trung Quốc, như đã xảy ra thời gian qua.

"Nếu trường đại học nào còn để sinh viên tham gia biểu tình bất hợp pháp, trước hết khuyết điểm thuộc về các đồng chí Hiệu trưởng và Ban Giám hiệu trường đó, trước hết thuộc về Bí thư Đảng ủy – phòng quản lý sinh viên của trường Đại học đó," ông Thanh nói.

Nguồn: bbc.co.uk