Translate

Trang BVB1

Thứ Ba, 21 tháng 10, 2014

Đó là chuyện tiền bạc, đồ ngu...

* Ts. Alan Phan
Có một câu nói khá thông dụng người Mỹ thích dùng…It’s the money, stupid (Đó Là Chuyện Tiền Bạc, Đồ Ngu..). Tôi phải chú thích rõ như vậy, không vài quan chức Việt lại kết tội tôi là… thiếu văn hoá, chửi bậy. Như khi dùng câu “Drop Dead” để nói về bất động sản của Việt Nam cách đây vài năm.
Trong bài Cuốn Theo Chiều Gió (http://www.gocnhinalan.com/bai-tieng-viet/cuon-theo-chieu-gio.html ) tôi có chê ông TT Obama là thiếu xương sống khi xử lý các vấn đề rắc rối tại Trung Đông hay Nga hay Trung Quốc. Và tôi cho là cái nhu nhược này khiến số người dân Mỹ ủng hộ Obama dã tụt xuống đến mức thảm hại.
Bình luận gia kinh tế Rick Newman đã chứng minh là tôi sai. Căn bản của việc Obama mất uy tín và ủng hộ của các cử tri Mỹ vào thời điểm này hoàn toàn là chuyện tiền bạc, đặc biệt là sự sút giảm tăng trưởng về thu nhập cá nhân. Chỉ số tăng trưởng về thu nhập thật sự (disposable personal income – DPI) của dân Mỹ chỉ gia tăng 4.9% sau 6 năm cầm quyền của Obama, so với các tiền nhiệm của ông như Bush (10.7%), Clinton (13.8%), Reagan (16.9%). Nếu DPI bỏ ra các khoản trợ cấp của chánh phù (gia tăng rất cao dưới triều đình Obama) chỉ số tăng trưởng DPI còn tệ hơn nhiều.
Tóm lại, người dân Mỹ không quan tâm gì đến chính sách đối ngoại hay địa chính trị toàn cầu như các bác hàn lâm vẫn thường xuyên chém gió. Thêm vào đó, khi thanh niên chưa bị bắt buộc phải “tòng quân cứu nước”, thì chuyện tranh chấp ở các lãnh địa xa xôi và khó hiểu là chuyện “none of my business” đối với dân Mỹ. (Hiên giờ, đội ngũ quân đội Mỹ hoàn toàn do “tình nguyện viên” tham gia). Nguyên nhân chính của sự sụt giảm trong tỷ lệ “ưa thích” Obama là trong nhận thức của đa số dân chúng rằng thu nhập của họ không xứng đáng với sức lao động hàng ngày. Tỷ lệ thất nghiệp có đi xuống (nhưng việc làm chỉ tăng ở các lĩnh vực ngành nghề thấp kém); trào lưu GDP Mỹ được coi như phục hồi tốt; chứng khoán và bất động sản tạo nên nhiều tài sản hơn…nhưng người dân thường chỉ quan tâm đến DPI của chính họ và người thân.
Kết luận: Cái túi tiền vẫn quan trọng hơn mọi triết thuyết vớ vẩn hay lời rao giảng rỗng tuếch về chính trị, xã hội.
Quay về Trung Quốc, Tập Cận Bình đã phải tạm kết thúc chiến dịch bài trừ tham nhũng (thực ra là tranh chấp quyền lực) vì lý do chính là Trung Quốc không thể cáng đáng thêm nổi những xáo trộn xã hội gây ra bởi sự đấm đá của nội bộ lãnh đạo, trong khi bài toán kinh tế trì trệ chưa giải quyết xong. Dù cộng sản hay tư bản đỏ, các phe nhóm quyền lực hiểu rõ ảnh hưởng của “thu nhập DPI” trên sự sống còn của đảng.
Mỗi năm, thống kê Trung Quốc xác nhận khoảng 200 ngàn cuộc biểu tình xẩy ra trên khắp lãnh thổ, phần lớn là chuyện “dân oan” bị quan chức và đại gia cướp đất. Tuy nhiên, các cuộc bạo loạn gần đây ở Quế Châu và Côn Minh mang thêm mầu sắc kinh tế khác vì sự tham gia rộng rãi của công nhân mất việc và nông dân mất thu hoạch vì mùa màng. Áp lực từ Hong Kong đang muốn lan qua Macau gây thêm những vấn nạn cấp bách cho nền kinh tế Trung Quốc đang oằn oại dưới bóng ma nợ xấu từ chính phủ địa phương và doanh nghiệp nhà nước, dưới một bong bóng bất động sản chính phủ không thể giúp đỡ và dưới một hệ thống kinh tế phơi bày yếu kém về sáng tạo, chất lượng, ô nhiễm, quản lý và tham nhũng.
Sự tăng trưởng ngoạn mục của Trung Quốc trong mấy thập kỷ vừa qua tuỳ thuộc rất nhiều vào FDI và kiều hối đến từ Đài Loan, Hong Kong và Đông Nam Á. Số lượng kiều hối này được ước lượng tương đương với 60% của tổng đầu tư FDI, nhưng ít khi hiện rõ trên các thống kê, vì phần lớn là những chuyển ngân theo hệ thống tài chánh “ngầm”  của mạng lưới bang hội Hoa Kiều khắp thế giới. Hai yếu tố làm giảm lượng tiền này: (a) lương nhân công Trung Quốc không còn rẻ nữa (sau hơn 25 năm bị chính phủ trung ương đè giá để thu ngoại tệ từ FDI và xuất khẩu) và (b) Hoa kiều cắt giảm lượng kiều hối sau khi chứng kiến các anh chị em “lục địa” giờ đã giàu hơn và thích khoe khoang.
Những bất ổn xã hội gần đây của Trung Quốc có thể là hệ quả của việc sút giảm thu nhập (DPI) của đa số người dân như đã xẩy ra ở Mỹ?
Cái khác biệt là dân Mỹ có thể đá đít những tên chính tra gia bất lực bằng lá phiếu (nên quan sát hiện tượng “throw the bastards out” trong cuộc bầu cử năm nay và 2016).  Dân Trung Quốc chỉ có thể biểu tình. Dĩ nhiên, chính phủ Trung Quốc vẫn dư sức mạnh công an và quân đội để trấn áp; nhưng hệ quả sau cùng chỉ tăng tốc sự trì trệ kinh tế và kéo theo một DPI càng ngày càng thấp. Một vòng xoay lẩn quẩn khó chịu có thể trở thành một tác nhân lớn cho vòng xiết cổ của chế độ Cộng Sản.
Một bài nghiên khảo nào tôi đọc đã lâu (không nhớ nguồn) còn cho nguyên nhân chính của sự sụp đổ của Cộng Sản tại Nga và Đông Âu là vấn đề lợi tức; nhất là khi người dân so sánh những nghèo khó thiếu thốn của họ với bọn tư bản dư thừa bơ sữa và đồ chơi. Tự do, dân chủ hay sự tiến bộ của đất nước chỉ là những phụ phẩm để việc tranh đấu cho cái bao tử và lòng tham có thêm chính nghĩa.

                                           *          *          *

Sau cùng lại phải nhắc đến Việt Nam (vì tôi đang viết bằng tiếng Việt). Có câu nói đùa là “những gì xẩy ra ở Las Vegas sẽ ngủ yên kín đáo tại Las Vegas”. Theo quan sát thực tế, tôi tin là những gì xẩy ra tại Trung Quốc sẽ theo chân lữ khách (hay học trò) Việt về lại Việt Nam, chỉ trong vòng một hai năm hay ngắn hơn. Do đó, khi bạn hữu hỏi tôi dự đoán gì cho tương lai Việt Nam, tôi thường khuyên họ nên theo dõi tình hình bên Trung Quốc. Chúng ta có đủ các vấn nạn mà Trung Quốc đang loay hoay như nợ xấu, cấu trúc ngân hàng, bong bóng bất động sản, tham nhũng, ô nhiễm, doanh nghiệp nhà nước, cách biệt giàu nghèo, cơ chế không thể thay đổi (vì bứt dây động rừng) song song với các tranh chấp về quyền lực để đặc lợi.
Với sự trì trệ và thua lỗ trong hệ thống kinh tế tư nhân, cùng sức tiêu dùng đang kiệt lực, chỉ số thu nhập DPI của đa số dân Việt cũng đang trên đà đi xuống.  Thầy Trung Quốc chưa giải quyết được các vấn nạn của họ, thì trò Việt Nam nên thấp thỏm đợi chờ.
Sau một thời gian nằm yên dưới đáy của kinh tế toàn cầu, người Việt hờ hởi ủng hộ chính phủ khi cánh cửa mở ra và thu nhập gia tăng đột biến (như Trung Quốc vào 1980’s). Khi thu nhập ngưng lại vì những tử huyệt của cơ chế “định hướng”, các thành phần kinh tế trong xã hội bắt đầu gấu ó vì miếng bánh chia không đều (như Trung Quốc hiện nay).
Cột trụ viện trợ từ 'bọn giẫy chết' đang lung lay vì tham nhũng, dối trá và vô hiệu quả. Cột trụ FDI không có gốc rễ sâu vì các nhà đầu tư ngoại đến Việt Nam chỉ vì nhân công rẻ cho gia công, ưu đãi phúc lợi nhiều cho cơ sở và việc lách luật thuế hay môi trường khá dễ dàng. Cột trụ kiều hối sẽ tụt giảm khi Việt kiều đọc về những câu chuyện như nhà sư mà còn phung phí với Vertu, IPhone, sushi, du lịch Thuỵ Sĩ … thì nói gì đến các thân nhân vẫn còn ham ăn nhậu, mua sắm hàng xịn…với tiền OPM.
Dĩ nhiên, như Trung Quốc, sức mạnh công an và quân đội của Đảng vẫn rất mạnh…nhưng who knows (ai mà biết được)?
Chúng ta chỉ biết một điều…It’s The Money, Stupid…
A.F (Blog Alan Phan) 
---------------

15 nhận xét:

  1. Các sắc dân trên thế giới tràn vào nước Mỹ và yêu... nước này. Quê hương xưa của họ là thứ nên... quên, dù bọn độc tài cai trị ở đó có nói ma mị cỡ nào.

    Trả lờiXóa
  2. Tin mới:
    - Dự án sân bay Long Thành bị nghi ngờ về hiệu quả.
    - Nghi vấn tàu ngầm Nga bị tai nạn ở Baltic.
    - Biển Đông - chủ quyền đã trở thành viển vông.
    - Nhiều quan chức TC tự tử vì sợ bị điều tra tham nhũng.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chắc 91% đại biểu quốc hội, là thành viên của "lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội" (theo điều 4 hiến pháp), nghe leejnhj từ lãnh đạo của "lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội" và thông qua Dự án sân bay Long Thành! Không thì, họ mất cần câu kiếm ăn.

      Xóa
  3. Chúng ta đang nhồi vào đầu lớp trẻ, “ ...không mua được bằng tiền sẽ mua được bằng rất nhiều tiền”, thu vén lợi danh bằng buôn chức bán quyền, không lẽ đó là tương lai đất nước?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đó là tương lai đất nước! Nhưng là tương lai xấu!

      Xóa
  4. Ts Alan Phan viết chính trị hay hơn nhiều khi nói ở toạ đàm. Phải công nhận bác là một trí thức, một doanh nhân lớn tuổi nhưng rất nhiệt huyết và có tấm lòng với dân tộc.
    NVD

    Trả lờiXóa
  5. Tiến sỹ kinh tế rất nhiều nhưng phân tích được như ông này thì hơi bị hiếm.

    Trả lờiXóa
  6. Ông Phang viết bài đỉu đỉu
    các đấng đỉnh cao nếu đọc và nếu hiểu sẽ đau và nhục
    rất tiếc mẹt các quan phụ mẫu xứ lừa râu không mọc nổi

    Trả lờiXóa
  7. Muốn chém gió thế nào cũng được , nhưng "không có thực , không vực được đạo". Năng suất lao động thấp , lao động thu nhập càng ngày càng thấp hơn năm trước , chênh lệch giàu nghèo ngày một cao, đã thế báo chí truyền thông internet thì rõ nhanh càng chỉ phản ánh rõ nét những mâu thuẫn chết người giữa người dân và chính quyền. Đã thế chính quyền các cấp a dua nhau chặt chém dân lành sao họ chịu nổi. Đến một lúc nào đó, chuyện phải xảy ra chắc chắn sẽ xảy ra , chẳng gì cưỡng được. Ai đó cứ dung đùi như những năm 60 TK19 thì có lúc ...chẳng có đất mà chạy. Đâu cứ "tự tử" như một số quan chức Tàu là xong đâu? Còn gia tài , vợ con , họ hàng...có khi lại phải mở cuộc "cải cách nhưng không phải là ruộng đất" khác chắc!

    Trả lờiXóa
  8. Bác Phan chỉ thấy kinh tế vn bằng con mắt đoan chính thông lệ quốc tế nên hơi bi quan cho kinh tế vn chăng ? Bác có thấy người ngoài tắc lưỡi thán phục dân việt có sức chịu đựng vô bờ ? Bác còn quên dân ta ăn gì mà lắm sữa vắt hoài không hết ? Vậy nên bác đừng lo nửa nhé ! Chúc bác khoẻ ! Người đồng bằng . Kính !

    Trả lờiXóa
  9. Xuất thân từ giai cấp vô sản nên A. ALAN PHAN viết luôn sâu sắc,nói chuyện cũng vui và sâu.
    Nói vật thôi chứ viết chưa đúng 1/3.
    Ví ,thu nhập của cà phê,phở,bún,bia vĩa hè...mõi ngày có vài triệu hộ đấy chứ,khoản này có tính thống kê được đâu.Hộ nông dân thu nhập phụ nhưng lại là chính,như nuôi lợn,gà vịt bán....
    Xưa nay và ở đâu trên thế gian này cũng tính cái túi tiền mình cả chứ.Chính phủ nào cũng bày cách phá tiền kiếm hoa hồng lì xì cả.Tư bản đỏ thì bày dự án lấy tiền,họ cần gì nợ xấu.
    Ở tỉnh tôi,thị xã rất đẹp,núi Ấn,sông Trà lừng danh giàu có một thời,nay lấy ruộng tươi,3 vụ.lấp xây nhà.tiền dự án thì buộc ngân hàng cho vay,tiền chôn vô đó chắc muôn thuở.Hay ngân hàng nông nghiệp thì cho nông nghiệp vay,nhưng cho tư bản vay tất và chôn đó.Con nợ thì phủi tay ra đi,chủ nợ thì kiếm mớ hoa hồng nghỉ việc.Lu loa thì la cơ chế.Dân mất ruộng vườn thì vào TP mua bán ve chai vé số và hốt cống.DPI này thì ai tính.
    Có sự thật là dân ta xưa nay chưa bao giờ tin chính phủ,nên ai cũng lo thân.Ở các nước họ tin chính phủ họ quá nên thất nghiệp là coi như đói,Điển hình là MỸ dân nghèo và đói tăng lên rõ nhất.Châu Âu thì mấy tháng nay khóc ròng,còn dân Trung Quốc nay thì nhào qua Việt Nam làm mướn bất kể và cực kì liều,thà qua Việt Nam chết còn hơn sống lay lất ở Trung quốc đó sao.
    Mình phải so sánh chút,nước ta thì có cướp bóc thật,nhưng thấp nhất trong các nước đấy.
    Nhiều nhà kinh tế chính trị gia đến Việt Nam phải thốt lên là Việt Nam là thiên đường,các bạn còn đòi gì nữa.
    Tránh võ dưa lại gặp võ dừa.Tránh và chê Vi- Xi lại gặp cộng sản,chạy tránh cộng sản lại gặp tư bản,nó lột sạch lại chạy về nước hùm hạp lại với Vi-xi,giàu lên đủ sức là đàn anh chị đó .
    Chớ dọa Vi- Xi nhé,phản trắc Vi- Xi thì coi như đời đã tàn.
    Công Sơn góp vui thôi nhé..

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. ý cs nói phần phụ là phần chính
      & mẽo đang dãy chết, dãy dụa mãi đ.éo chịu chết, đai thì đai mệ đi, để dân xứ lừa yên tâm đồng lòng hiệp lực xây dựng chủ nghĩa xuống hố...cs nhẩy?

      Xóa
    2. Công Sơn chỉ xả rác là chính chứ góp vui cái gì?

      Xóa
  10. Không đâu như vn mình,nhà nước luôn tìm cách lừa dân,dân thì cứ cố giả bị lừa để lách mà sống. kết quả là đất nước tụt hậu sa sút yếu kém làm cớ cho ngoại bang chèn ép.

    Trả lờiXóa
  11. Cách nhìn của kẻ tầm thường không hiểu biết Bị rơi vào quy luật thói đời,định kiến.Cho đến chết cũng không thấy được ánh sáng

    Trả lờiXóa